Lha-bzang Khan đãtrúng loại độc này, không thuốc nào giải được, chỉ có thỏa mãn lòng tham của y, một ngày kia khi y sở hữu tất cả, không còn gì để theo đuổi nữamới có thể bình tâm. Nhưng con hổ hung mãnh, kể từ ngày làm vua chốnrừng sâu, liền sinh lòng từ bi, không mong không cầu ư?

Con người cần phải giác ngộ, Đức Phật thương xót con người, chỉ dẫn dắt bạn làmsao ra khỏi cảnh mê, chứ không thể thay thế suy nghĩ của bạn. Phật sẽtha thứ sai lầm của bạn, nhưng không thể ngăn cản hành vi của bạn. Đốivới Tsangyang Gyatso như nhược, đối với Lha-bzang Khan dũng mãnh, hoặcđối với chúng sinh như cây cỏ, Phật đều công bằng như nhau, không mảymay thiên vị. Song mỗi người có duyên phận và tạo hóa của mình, mộtngười lỡ bước vào đường mê, không nghe khuyên giải, Phật cũng bất lực.Cũng giống như Tsangyang Gyatso, Ngài mỗi ngày đều tụng niệm kinh văn,lắng nghe Phật hiệu[2], vẫn không đặt tình yêu xuống được. Lẽ nào duyênPhật của Tsangyang Gyatso không sâu? Ngộ tính của Ngài không cao? Không, đều không phải, tất cả những điều này đều là cục diện định sẵn trong số mệnh, không thoát ra được, chỉ có thể chấp nhận.

[2] Phật hiệu: chỉ danh hiệu “A Di Đà Phật” mà những người tin Phật thường tụng niệm.

Lha-bzang Khan muốn trừ khử Tsangyang Gyatso, không cần thu thập chứng cứ phạmtội, những bản tình ca bay lượn đầy trời kia có thể dễ dàng gỡ chiếc mũPhật sống của Ngài. Nhưng loại bỏ Đạt Lai Lạt Ma thứ 6 không phải làchuyện tùy theo ý muốn. Suy cho cùng Ngài vẫn là người thống trị caonhất của chính giáo Tây Tạng, hơn nữa địa vị của Ngài trong lòng dânchúng Tây Tạng không thể lay chuyển, lòng yêu kính của họ đối với Ngàiđã đạt đến mức gần như si mê. Lha-bzang Khan biết đã không thể lôi kéosư sãi trong cung Potala và dân chúng Tây Tạng, y cần mượn một con dao,dùng dao người khác danh chính ngôn thuận chặt cái đầu của TsangyangGyatso xuống.

Thật ra Lha-bzang Khan không hề muốn TsangyangGyatso chết, vị Phật sống đa tình vô tội này từ đầu đến cuối đều chỉ làcon rối của Sangye Gyatso. Sự tồn tại hữu danh vô thực của Ngài xưa naykhông phải là uy hiếp đối với Lha-bzang Khan. Thứ Lha-bzang Khan thamluyến chính là ngai báu của Ngài, dù y cũng không thể danh chính ngônthuận ngồi lên, nhưng có thể tìm một vị Phật sống giống TsangyangGyatso, làm con rối của y, tỉ mỉ đạo diễn một màn kịch như Sangye Gyatso năm xưa. Vì quyền lực của y, hy sinh Tsangyang Gyatso cũng chẳng có gìđáng tiếc.

Tất cả những điều này, Tsangyang Gyatso không thểkhông biết, dù Ngài không tham gia chính sự, hiền lành đến nỗi khônghiểu thói đời hiểm ác, nhưng trong lòng Ngài tỏ tường, Ngài biết rõnhững điều đó, chỉ không nói ra mà thôi. Ngài hiểu rõ năm xưa SangyeGyatso luôn coi Ngài là quân cờ để khống chế cục diện chính trị TâyTạng, cũng hiểu rõ Lha-bzang Khan đang trăm phương ngàn kế muốn lôi Ngài từ trên ngai báu xuống. Nhưng Ngài một mực bình tĩnh, Ngài đột nhiênrất muốn trân trọng chiếc ngai báu đang rung rinh trước gió mưa này. Quỳ trước Phật, ngước đầu nhìn Phật, Phật hiền hòa từ bi trước sau như một. Thưa Đức Phật, nếu còn có kiếp sau, con nguyện suốt đời vì Người. Ngàiđã khóc, khóc không thành tiếng.

Lha-bzang Khan nhẫn nhịn nhiềunăm đã nôn nóng không thể chờ đợi được nữa, y phái thân tín cấp tốc vàoquan ải, y phải báo cáo với vua Khang Hy ở thành Bắc Kinh, Đệ Ba SangyeGyatso có ý đồ cấu kết người Dzungar mưu phản, đã bị y xử tử. Đồng thờitrong thư liệt kê các thói hư tật xấu của Tsangyang Gyatso, hành vibuông thả không chịu ràng buộc, bản tính mê rượu háo sắc, một ngườikhông giữ thanh quy giới luật thật sự không thể là linh đồng chuyển thếcủa Đại Lai thứ 5. Y khẩn xin vua Khang Hy phế truất Đạt Lai giảTsangyang Gyatso do Sangye Gyatso lập nên, triệt để vạch trần trò lừadối nhiều năm này. Đồng thời yêu cầu một lần nữa tìm kiếm Đạt Lai Lạt Ma chân chính, trả lại cho Tây Tạng một thời buổi thái bình trong sáng.

Thế giới này thật thật giả giả, ai có thể phân biệt rõ ràng? Đều nói làthật giả không được, là giả thật không xong, nhưng đến cuối cùng ai định chắc một tiêu chuẩn cho thật giả. Bao nhiêu kẻ dối đời trộm tên, vẫnvinh quang sống trọn một đời, lại có bao nhiêu người khư khư giữ lấy hưdanh, sống tạm bợ vất vả. Có câu kẻ thắng làm vua, thua làm giặc, dùdòng máu chảy trên người bạn cao quý dường nào, khi sa sút, chỉ có thểlàm bụi trần dưới chân kẻ khác mà thôi. Thật giả của thân phận Tsangyang Gyatso đã không cách nào phân biệt, Lha-bzang Khan nằng nặc khẳng địnhNgài là Đạt Lai giả, Tsangyang Gyatso đã mất đi chỗ dựa, cô lập khôngviện trợ, còn có thể gắng gượng chèo chống bao lâu trong cung Potala?

Hóa ra con dao Lha-bzang Khan muốn mượn chính là vua Đại Thanh. Duy chỉ cónhà vua có thể dùng một tờ giấy mỏng, một con dấu đỏ để đuổi TsangyangGyatso từ ngai Phật cao ngất, gỡ xuống chiếc mũ vàng cùa Ngài, cởi xuống áo sư của Ngài, khiến Ngài trong nháy mắt từ Phật sống tôn quý trởthành bá tánh bình thường. Đời người chính là một vở kịch, hôm nay diễnvai vua chúa, ngày mai có thể là áo vải. Phật sống có số mệnh của Phậtsống, nhà vua có bất lực của nhà vua, Lha-bzang Khan cũng có bi ai củaLha-bzang Khan. Việc họ làm chẳng qua là cố gắng diễn nốt vở kịch này,còn phụ lòng ai, làm tổn thương ai, bản thân cũng không cách nào nắmbắt.