LẠI MỘT ĐÊM SAYSƯA VÀ ẤM ÁP NỮA. Ở khu nhà dành riêng cho phụ nữ, chúng tôi thưởng thức một bữa tiệc lớn có món đậu phơi nắng xuân rồi đồ với vỏ quýt khô vànhững con cua đỏ tháng Bảy to bằng quả trứng gà chỉ mùa này mới có ở các sông hồ trong vùng. Những thành phần đặc biệt được thêm vào các món của phụ nữ có chồng để giúp họ thụ thai, trong khi những thành phần khácthì bị loại ra khỏi các món dành cho những người đang hoặc có thể đangmang bầu: thịt thỏ bởi vì ai cũng biết rằng nó có thể gây sứt môi, vàthịt cừu vì nó có thể khiến hài nhi sinh ra ốm yếu.
Nhưng tôikhông đói. Tâm trí tôi đã ở Ngự Phong Đình. Khi tiếng chiêng trống gọichúng tôi ra vườn, tôi tụt lại sau, cố gắng hết mức để hòa nhã và chuyện trò với các thím, những người tỳ thiếp và các vị phu nhân khách mời.Tôi nhập vào nhóm cuối cùng rời phòng. Chỉ còn lại những chiếc nệm ở rìa ngoài khu vực dành cho phụ nữ.
Tôi ngồi xuống một chiếc và nhìnquanh để bảo đảm rằng mình đã quyết định chính xác. Đúng rồi, mẹ tôi, nữ chủ nhân, đang ngồi ở giữa. Đêm nay, ngoài tôi ra, tất cả đám con gáichưa chồng đều tụ lại với nhau. Đàm Trắc, dù là do tự nó quyết định haymẹ tôi nài ép, thì cũng đã chuyển đến ngồi với đám con gái cùng tuổi.
Một lần nữa cha tôi lại chọn các đoạn nổi bật nhất cho buổi diễn đêm nay,bắt đầu từ đoạn ba năm sau cái chết của Đỗ Lệ Nương với cảnh chàng thưsinh Liễu Mộng Mai bị ốm trên hành trình dài trảy kinh ứng thí. Ngườigia sư cũ của Lệ Nương cho Mộng Mai nương náu tại miếu thờ nàng gần câymai.
Ngay khi đoạn nhạc tiếp theo bắt đầu, tôi có thể nói ngayrằng chúng tôi sẽ cùng Lệ Nương tới cõi âm chờ phán xét. Vì đêm naykhông thể xem diễn được, tôi phải hình dung ra vị phán quan với diện mạo khủng khiếp khi ngài nói về sự đầu thai và việc linh hồn rải rắc nhưnhững tia lửa từ quả pháo bắn ra.
Họ bị chuyển tới một trong bốnvạn tám nghìn số mệnh ở Dục giới, Sắc giới hay Vô sắc giới hay tới mộttrong hai trăm bốn hai tầng địa ngục. Lệ Nương cầu xin phán quan, nóivới ngài rằng đã có một nhầm lẫn khủng khiếp xảy ra, bởi nàng còn quátrẻ sao lại có thể ở chốn âm gian ấy, nàng chưa xuất giá cũng như chưatừng uống rượu nhưng đã sa vào khao khát rồi mất mạng.
“Trần gian có người chết vì giấc mộng từ khi nào vậy?” Giọng vị phán quan xối vàolòng tôi khi ngài yêu cầu Hoa Tiên, kẻ đã mang đến nỗi tương tư và cáichết của Lệ Nương, giải thích. Rồi sau khi kiểm tra sổ Hôn nhân, ngàikết luận rằng quả thực Lệ Nương đã được trời định sánh duyên cùng MộngMai, và bởi bài vị của nàng chưa được điểm nên ngài cho phép nàng langthang trên dương thế dưới dạng một hồn ma để tìm kiếm người chồng đãđược số mệnh xe duyên của mình.
Tiếp đó phán quan giao cho HoaTiên giữ gìn thân xác Lệ Nương cho khỏi bị mục nát. Là một hồn ma, LệNương quay trở lại dương thế, tới sống ở gần phần mộ mình dưới gốc mai.Khi Thạch đạo cô, một ni sư già được giao việc chăm lo phần mộ, bày đồcúng lên chiếc bàn dưới gốc cây, Lệ Nương rất đỗi biết ơn liền rải những bông mai mà nàng đã thấm đẫm tình cảm của mình vào.
Khi Mộng Mai bình phục, chàng bồn chồn dạo bước qua khu vườn. Hoàn toàn tình cờ, trừ phi đó hẳn là sự can thiệp của định mệnh, chàng tìm thấy chiếc hộptrong có cuộn tranh chân dung tự họa của Lệ Nương. Chàng đã tưởng mìnhtìm thấy một bức tranh vẽ Quan Âm. Liễu Mộng Mai mang cuộn tranh vềphòng và đốt trầm hương trước nó.
Chàng thích thú với làn tóc mềm mại của Quan Âm, khuôn miệng nhỏ nhắn như một nụ hồng và vẻ khao khátyêu đương dường như bị kìm giữ giữa cặp lông mày, nhưng càng nhìn gầnchàng càng bị thuyết phục rằng người phụ nữ trên lụa mà chàng thấy không thể là Quan Âm Bồ Tát được.
Quan Âm đi mây về gió trong khichàng lại trông thấy đôi gót sen nhỏ nhắn của nàng thò ra ngoài gấu áodài. Rồi chàng thấy bài thơ đã được viết trên lụa và hiểu rằng đó là bức chân dung tự họa của một cô gái chốn nhân gian. Khi đọc những dòng thơ, chàng nhận ra rằng mình chính là Liễu, cây liễu; người con gái trongtranh cũng cầm một nhành mai trong tay như thể đang ôm lấy Mộng Mai,Giấc Mộng Về Cây Mai.
Chàng viết một bài thơ đáp lại và rồi mờigọi nàng từ tranh bước xuống gặp mình. Bầu không khí chờ đợi im phăngphắc trùm lên đám phụ nữ sau tấm bình phong khi hồn ma tối sẫm của LệNương hiện ra từ phần mộ nàng trong vườn để khêu gợi, tán tỉnh và quyếnrũ chàng thư sinh.
Tôi đợi đến khi nàng bắt đầu gõ vào cửa sổphòng Mộng Mai và chàng hỏi xem nàng là ai thì đứng lên và mau chóng rời khỏi chỗ. Cảm xúc của tôi phản chiếu cảm xúc của Lệ Nương khi nàng lướt quanh chàng thư sinh, gọi chàng, trêu cợt chàng. “Thiếp là đóa hoachàng làm hé nở trong đêm.” Tôi nghe Lệ Nương hát.
“Thân này đáng giá ngàn vàng, thiếp trao chàng mà không lưỡng lự.” Tôi là một cô gáichưa chồng, nhưng tôi hiểu mong ước của nàng. Mộng Mai đã đón nhận sựtrao thân của nàng. Chàng hỏi tên nàng hết lần này đến lần khác, nhưngLệ Nương không chịu nói. Với nàng, trao thân dễ dàng hơn là tiết lộ danh tính.
Tôi chậm lại khi tới gần chiếc cầu chữ chi dẫn vào NgựPhong Đình. Tôi mường tượng rằng đôi chân bó nhỏ nhắn ẩn dưới tấm váy rủ của mình đang nở hoa theo mỗi bước đi. Tôi vuốt cho phẳng vạt váy lụa,lướt các ngón tay qua tóc để chắc chắn rằng những chiếc trâm cài vẫn ởđúng vị trí, và rồi đôi lúc tôi đưa hai bàn tay lên ôm ngực, cố làm lắng dịu nhịp đập lo âu dữ dội của tim mình.
Tôi phải nhớ rằng tôi là ai và là cái gì. Tôi là con gái duy nhất của một gia tộc đã sản sinh ra những học sĩ phẩm cấp cao nhất của triều đình suốt chín thế hệ. Tôi đãđược đính ước. Tôi đã bó chân. Nếu có gì đó không may xảy ra thì tôi sẽkhông thể chạy trốn như một cô gái có bàn chân bình thường, cũng nhưkhông thể bay đi trên một đám mây ma mị như Lệ Nương được.
Nếu bị bắt gặp, đính ước của tôi sẽ tan vỡ. Một cô gái không thể làm điều gìxấu xa hơn là mang lại cho gia tộc sự hổ thẹn và nhục nhã bằng cách ấy,nhưng tôi dại dột ngốc nghếch và tâm trí tôi đã đờ đẫn vì khao khát. Tôi dụi mạnh tay vào mắt và nghĩ đến mẹ trong cơn khao khát đến phát đau.
Nếu còn chút lý trí nào thì hẳn tôi sẽ thấy nỗi thất vọng của bà dành chomình. Nếu còn chút khôn ngoan, thì tôi hẳn đã biết cơn giận của bà sẽ dữ dội ra sao. Thay vào đó, tôi lại cố đưa vào tâm trí mình phẩm giá, sắcđẹp và vóc dáng của bà. Đây là nhà của tôi, khu vườn của tôi, mái đìnhcủa tôi, đêm của tôi, vầng trăng của tôi, cuộc đời của tôi.
Tôibước qua chiếc cầu hình chữ chi vào Ngự Phong Đình. Chàng đã đợi tôi ởđó. Ban đầu chúng tôi không trao đổi lời nào. Có lẽ chàng ngạc nhiên khi tôi tới; xét cho cùng điều đó không tiết lộ nhiều về tính cách của tôi. Có lẽ chàng cũng sợ chúng tôi bị bắt gặp như tôi vậy.
Hay có lẽchàng đang để tôi thấm vào trong mình, cũng như tôi đang để chàng thấmvào phổi, vào mắt, vào tim. Chàng cất lời trước. “Bức tranh ấy không chỉ đại diện cho Lệ Nương,” chàng nói, dùng sự trang trọng như một cách giữ cho cả hai chúng tôi khỏi phạm lỗi lầm khủng khiếp.
“Nó là chìakhóa mở ra số mệnh sánh duyên cùng nàng của Mộng Mai, hoa mai nở trongtay nàng, những lời mời gọi ai đó tên Liễu trong bài thơ nàng viết.Chàng đã thấy người vợ tương lai của mình trong mảnh lụa mong manh đó.”Khó có thể nói đó là những lời lãng mạn tôi đã mong chờ được nghe, nhưng tôi là một cô gái và tôi theo sự dẫn dắt của chàng.
“Em thíchhoa mai,” tôi đáp. “Chúng xuất hiện đi xuất hiện lại. Chàng có ở lại tới cảnh Lệ Nương rải những cánh hoa lên bàn thờ dưới cây mai không ạ?” Khi chàng gật đầu, tôi lại nói tiếp. “Những bông hoa do hồn ma Lệ Nương rải có khác với những bông hoa mà gió mang tới không thưa chàng?” Chàngkhông trả lời câu hỏi của tôi.
Thay vào đó, chàng nói, giọngchàng trầm trầm, “Chúng ta ngắm trăng đi.” Tôi để sự can đảm của LệNương thấm vào trái tim mình, rồi bước những bước nhỏ băng qua căn đìnhcho tới khi đến bên chàng. Đêm mai là đêm trăng thượng huyền, nên giờđây trông nó như một phiến mảnh hơn đôi chút treo dưới trời.
Mộtcơn gió bất ngờ thổi qua hồ quạt mát khuôn mặt nóng bừng của tôi. Nhữnglọn tóc bung ra mơn man da thịt và gây những cơn run rẩy dọc sống lưng.“Nàng có lạnh không?” chàng hỏi, dịch người ra phía sau, đặt bàn tay lên vai tôi. Tôi muốn quay lại và đối mặt với chàng, nhìn vào mắt chàngvà...? Lệ Nương đã quyến rũ chàng thư sinh của mình, nhưng tôi thì không biết phải làm gì.
Phía sau tôi, chàng buông tay xuống. Tôi cảmthấy hơi lâng lâng. Thứ duy nhất khiến tôi không bỏ chạy hay ngất đi làhơi ấm tỏa ra từ người chàng, chúng tôi đứng mới gần làm sao. Và tôi hềkhông nhúc nhích. Vở kịch vọng đến từ đằng xa. Mộng Mai và Lệ Nương tiếp tục gặp gỡ.
Lần nào chàng cũng hỏi tên, và lần nào nàng cũngkhông chịu nói. Chàng luôn hỏi: “Sao bước chân nàng có thể yên ắng đếnthế?” Và Lệ Nương luôn thừa nhận rằng đúng là nàng không để lại dấu chân trên nền đất bụi. Cuối cùng, một đêm nọ, hồn ma cô gái đáng thương tới, sợ hãi và run rẩy bởi rốt cuộc nàng sắp nói với chàng mình là ai và làcái gì.
Hai người trong Ngự Phong đình đứng đờ người ra, sợ đếnnỗi không dám nhúc nhích, sợ đến nỗi không dám nói năng, sợ đến nỗikhông dám chạy trốn. Tôi cảm nhận được hơi thở của chàng trai trẻ phảlên cổ mình. Từ phía khu vườn, Mộng Mai hát lên hỏi rằng, “Nàng đã đínhước chưa?” Trước khi nghe thấy Lệ Nương trả lời, một giọng thì thầm vọng vào tai tôi.
“Nàng đã đính ước chưa?” “Em đã được đính ước từthuở còn ẵm ngửa.” Tôi hầu như không nhận ra giọng mình vì mọi thứ tôinghe được là tiếng máu dồn lên màng nhĩ. Chàng thở dài phía sau tôi.“Một người vợ cũng đã được chọn sẵn cho ta.” “Vậy thì chúng ta chẳng nên gặp gỡ.” “Ta có thể nói lời từ biệt,” chàng nói.
“Đó là điềunàng muốn ư?” Phía sân khấu, tôi nghe Lệ Nương thổ lộ với chàng thư sinh của mình về nỗi âu lo rằng giờ đây khi họ đã mây mưa cùng nhau, có thểchàng chỉ muốn nàng làm một người tỳ thiếp thôi chứ không phải làm vợchàng. Nghe thấy thế, nỗi phẫn nộ trong tôi đột ngột sôi lên.
Tôi không phải là người duy nhất làm gì đó sai trái ở đây. Tôi quay lại đối mặt với chàng. “Phải chăng đây điều mà vợ chàng mong đợi ở cuộc hônnhân của nàng ấy, rằng chàng sẽ gặp gỡ những người phụ nữ xa lạ?” Chàngmỉm cười chân thật, nhưng tôi nghĩ đến việc chàng đã đi lén lút băng qua khu vườn như thế nào trong khi lẽ ra chàng phải xem kịch cùng cha tôi,các chú, Đàm đại nhân và những vị khách nam khác.
“Nam nữ hữubiệt, nhưng trong tình yêu và dục vọng thì không có gì khác biệt cả,”chàng ngâm lên một câu nói nổi tiếng. Rồi chàng nói thêm, “Ta hy vọngđược một người tri kỷ không chỉ trong gia đình, mà còn cả ở chốn gối ấptay kề nữa.” “Vậy là chàng đang tìm tỳ thiếp thậm chí trước cả khi chàng thành hôn,” tôi đáp vẻ chua cay.
Vì hôn nhân được sắp đặt và cảtân nương lẫn tân lang chẳng có chút gì làm xứng hợp nên tỳ thiếp là nỗi sợ của mọi người vợ. Các đức ông chồng phải lòng các nàng hầu thiếp. Họ đến với nhau do lựa chọn, không trách nhiệm và có thể vui thú khi ở bên nhau, trong khi đó, hôn nhân là bổn phận và là cách để sản sinh ranhững đứa con trai, để khi đến lượt, chúng sẽ chăm lo việc hương hỏa ởtừ đường.
“Nếu nàng là vợ ta,” chàng nói, “ta sẽ chẳng bao giờcần đến tỳ thiếp.” Tôi cụp mắt xuống, sung sướng lạ kỳ. Một số người cóthể nói những điều này thật quá lố bịch. Một số có thể nói không bao giờ chuyện này có thể xảy ra. Một số người nói đây chỉ là do tôi tưởngtượng ra, một sự tưởng tượng hưng phấn quá độ, mà rốt cuộc dẫn đến những sáng tác mê loạn của tôi, và một kết thúc không có hậu.
Thậm chí một số người còn bảo rằng nếu mọi chuyện xảy ra đúng như những gì tôikể thì tôi đáng bị một kết thúc bất hạnh và nhận được thứ còn tệ hại hơn cả cái chết, thứ mà tôi đã nhận được. Nhưng lúc đó, tôi đã cảm thấy rất hân hoan. “Ta nghĩ chúng ta gặp gỡ là do tiền định,” chàng nói.
“Ta đã không biết rằng nàng ở đây đêm qua, nhưng nàng đã xuất hiện. Chúngta không thể chống lại định mệnh. Thay vào đó chúng ta phải đồng ý rằng, định mệnh đã cho chúng ta một cơ hội đặc biệt.” Tôi xấu hổ vô cùng vàquay đi. Trong suốt thời gian đó, vở kịch vẫn tiếp diễn trong vườn nhàchúng tôi.
Tôi đã thuộc lòng câu chuyện đến nỗi ngay cả khi bịrối trí bởi những chuyện xảy ra với người lạ, một phần trong tôi vẫn đểcho câu chuyện thấm vào ý thức. Giờ đây, rốt cuộc tôi cũng đã nghe thấyLệ Nương thừa nhận rằng nàng là một bóng ma bị kẹt giữa trần gian và âmphủ.
Tiếng thét kinh hãi của Mộng Mai vẳng tới Ngự Phong Đình.Tôi lại rùng mình lần nữa. Chàng trai trẻ hắng giọng. “Ta cho rằng nànghiểu rất rõ vở kịch này.” “Em chỉ là một cô gái và ý nghĩ của em chẳnghề quan trọng,” tôi trả lời, cố gắng tỏ ra khiêm nhường, một điều xuẩnngốc trong tình cảnh của chúng tôi.
Chàng nhìn tôi hơi giễu cợt.“Nàng thật xinh đẹp, ta vừa lòng với sắc đẹp ấy, nhưng chính cái ở bêntrong đây”, không hề chạm vào tôi, chàng vươn tới và chỉ đầu ngón tayvào chỗ trái tim tôi, trung tâm của mọi nhận thức, “mới là thứ ta muốnbiết.” Vị trí trên ngực tôi nơi chàng gần như chạm vào nóng bừng lên.
Chúng tôi đều táo tợn và liều lĩnh, nhưng trong khi lời lẽ dụ hoặc của LệNương và hành động khêu gợi tương xứng của chàng thư sinh kết thúc bằngcuộc mây mưa hoan lạc, thì tôi là một cô gái đang sống, tôi không thểtrao thân rất dễ dàng mà không phải trả một cái giá đắt vô cùng.
Trong vườn, Mộng Mai đã vượt qua nỗi sợ, bày tỏ tình yêu và nhận lời lấy LệNương làm vợ. Chàng điểm bút lên bài vị Lệ Nương, điều mà cha nàng doquá hấp tấp khi được thăng quan mà quên thực hiện. Mộng Mai khai quật mộ và bỏ viên ngọc táng được đặt trong miệng Lệ Nương ra.
Như vậy,thân thể Lệ Nương sẽ lại hấp thụ được sinh khí. “Em phải đi,” tôi nói.“Mai nàng lại gặp ta nhé?” “Em không thể,” tôi nói. “Họ sẽ nhận ra sựvắng mặt của em mất.” Tôi nghĩ rằng chuyện cả hai đêm không có ai theodõi mình đã là một điều kỳ diệu.
Làm sao tôi có thêm một cơ hộinữa được? “Mai nhưng không phải ở đây,” chàng nói như thể không phải tôi vừa khước từ. “Có nơi nào khác không? Có lẽ nơi nào đó xa khu vườn hơnchăng?” “Vọng Nguyệt Đình ở bên hồ.” Tôi biết chỗ nhưng chưa bao giờ đến đó cả. Thậm chí tôi còn không được phép đến đó với cha nữa.
“Chỗ đó xa các sảnh đường và khu vườn nhất.” “Thế thì ta sẽ đợi nàng ở đó.”Tôi mong chàng chạm vào mình, nhưng tôi sợ. “Nàng sẽ đến với ta,” chàngnói. Phải cần tới một sức mạnh ý chí lớn lao để tôi có thể quay đi vàtrở lại với vở kịch. Khi bước qua bước lại trên chiếc cầu chữ chi, tôihoàn toàn nhận thức được mắt chàng nhìn mình chăm chú.
Không mộtcô gái nào, ngay cả con bé được cưng chiều như Đàm Trắc, có thể gặp gỡngười chồng tương lai của mình như thế này, do mong muốn của bản thân,do bản thân lựa chọn, không có cặp mắt nào theo dõi, mà không bị chêtrách, chứ đừng nói là một người đàn ông xa lạ. Tôi đã bị câu chuyện của Lệ Nương cuốn đi, nhưng nàng không phải một cô gái còn đang sống, vàkhông phải chịu bất cứ hậu quả nào về chuyện này.