Bờ sông phía đối diện đã lấm tấm ánh đèn của nhiều nhà trong xóm, nhìn có vẻ sáng lạn, nhưng lại cách bọn họ một khoảng tối đen của con sông, xa không thể chiếu tới. Đêm qua hai bên bờ sông đều có nhiều người ra đốt pháo hoa, đêm nay bờ sông lại yên ắng, tĩnh mịch, không thấy bóng dáng một đứa trẻ ham chơi nào, chỉ khi nghe tiếng pháo thỉnh thoảng truyền đến, mới làm cho Nhan Hiểu Thần nhớ tới thì ra vẫn đang là những ngày nghỉ tết vui vẻ, người người nhà nhà đoàn viên đón năm mới.
Thẩm Hầu cởi áo khoác và mũ xuống, mặc lên người của Nhan Hiểu Thần, “Có lạnh không?”
Nhan Hiểu Thần lắc đầu, “Còn anh?”
“Em có biết không, người anh khỏe mạnh lắm, chỉ là một cái áo khoác thôi, có thể chịu được.” Thẩm Hầu đưa tay chạm vào mặt của cô, quả nhiên đã ấm áp.
Nhan Hiểu Thần cầm tay của Thẩm Hầu, dường như muốn cho mình một chút ấm áp, mới có dũng khí bước vào ký ức giá lạnh của dòng thời gian.
“Ba em và mẹ em là những người bình thường nhất của thị trấn nhỏ này, bọn họ không được ăn học nhiều, ba em là thợ mộc, mẹ em là thợ cắt tóc, kinh tế cả nhà không được tốt lắm, nhưng sinh sống vẫn đủ, dù sao bạn bè người thân xung quanh cũng chỉ kiếm được chút ít tiền, cũng là những người vất vả mới có được miếng ăn…”
Lúc đầu, ông Nhan là một người làm nông cụ và gia cụ thuê, sau này, theo đội trang trí nhà cửa đi kiếm ăn. Tay nghề tốt, tính tình thật thà, sống có tình có nghĩa, nên rất nhiều quản đốc muốn ông làm nhân viên của mình. Theo thời thế bất động sản ở Trung Quốc phát triển, nhu cầu trang trí sửa chữa nhà ở ngày càng nhiều, thu nhập của ông Nhan cũng tăng rất nhanh, hơn nữa tiệm cắt tóc của bà Nhan cũng ăn nên làm ra, Nhan Hiểu Thần so với những người thân xung quanh xem như có cuộc sống rất tốt. Vấn đề cơm áo coi như được giải quyết, ông Nhan và bà Nhan bắt đầu suy xét vấn đề khác thật cẩn thận, bọn họ không được ăn học, đi sớm về tối vất vả lắm mới kiếm được tiền, cả hai không muốn con gái của mình cũng giống như vậy, đúng lúc Nhan Hiểu Thần cũng là đứa không chịu thua kém, thành tích học tập nổi trội xuất sắc, cả năm luôn đứng nhất. Đôi vợ chồng bình thường nhất, là hình tượng cha mẹ điển hình nhất Trung Quốc, đã nhiều lần do dự để cuối cùng quyết định, vì muốn cho con gái học tập tốt hơn, lúc Nhan Hiểu Thần tốt nghiệp tiểu học, bọn họ đã lấy hết tiền dành dụm, cùng với vay mượn, vào thành phố mua một căn nhà có hai phòng ngủ, sau đó chuyển ra thành phố sinh sống.
Đối với bạn bè người thân ở trong thị trấn mà nói, nhà của Nhan Hiểu Thần chuyển vào trong thành phố, như cá chép vượt Long Môn, nhưng đối với gia đình của Nhan Hiểu Thần mà nói, cuộc sống của bọn họ ở trong thành phố không phải tốt đẹp như mọi người đã nghĩ, cuộc sống ở thị trấn giống như “đầu gà”, còn ở ngoài thành phố giống như “đuôi phượng”. Ông Nhan vẫn như trước theo đội trang trí nhà cửa trong thành phố làm việc, chẳng những mang gánh nặng sinh kế của cả nhà, mà còn phải trả nợ, bà Nhan không đủ tiền thuê cửa hàng mặt tiền để mở tiệm, cũng chẳng có khách quen, chỉ có thể đi làm thuê cho tiệm cắt tóc của người ta, có thể nói, so với cuộc sống ở thị trấn lúc trước, bọn họ vất vả hơn rất nhiều, nhưng ông Nhan và bà Nhan vẫn mặc kệ khổ cực của mình, đều cố gắng đem hết khả năng cho Nhan Hiểu Thần cuộc sống tốt nhất. Cô nhóc Nhan Hiểu Thần cũng cảm nhận rõ là cuộc sống bây giờ so với cuộc sống trước kia không giống nhau. Trước kia ở thị trấn nhỏ, cô không cảm thấy chính mình cùng với mấy đứa bạn học xung quanh là có khác nhau, nhưng sau khi vào thành phố, cô rất nhanh đã cảm giác được, mình và bọn nó rất khác nhau. Ba mẹ của bọn nó là bác sĩ, thầy giáo, nhân viên kế toán cao cấp, nhân viên công vụ…Cho dù là bài tập làm văn, viết về “Ba mẹ tôi” thì luôn có rất nhiều điều tự hào tốt đẹp để mà viết, trong khi Nhan Hiểu Thần viết văn thì lại là “Mẹ tôi làm việc tại tiệm uốn tóc, là nhân viên gội đầu thuê.” Ba mẹ của bọn nó có thể giúp thầy giáo chuyện này chuyện nọ, có thể mang về cho thầy giáo quà từ Hong Kong, còn ba mẹ của Nhan Hiểu Thần ngày lễ tết chỉ có thể mang chút đặc sản dưới quê, vác cái mặt vui vẻ tươi cười đến chúc tết thầy giáo. Các bạn học sẽ cười nhạo cô nói tiếng phổ thông không tốt, thầy giáo đối với cô không ít thì nhiều cũng sẽ có ánh mắt khác thường.
Tâm lý của một đứa trẻ luôn ao ước được giỏi giang tốt đẹp rất mẫn cảm, Nhan Hiểu Thần dễ dàng đoán được những thay đổi nhỏ, tuy rằng mỗi lần ba mẹ hỏi cô “Thầy giáo mới thế nào, bạn học mới ra sao”, cô lại luôn nói rằng “Tốt lắm”, nhưng vẫn rất nhớ trường học ở thị trấn nhỏ. Cô luôn biết, đây là tất cả công sức của ba mẹ phải trả giá mà có được, vì cô mà mở đường, mặc kệ cô có thích hay không, đều phải biết quý trọng! Trải qua một năm thích ứng, đến năm thứ hai trung học, Nhan Hiểu Thần đã dùng cố gắng của mình đạt được thứ hạng cao. Thành tích học tập của cô thật sự rất tốt! Cho dù là kỳ thi lớn hay kiểm tra nhỏ, lần nào cũng đứng nhất, không có thầy cô nào mà không thích học sinh hạng nhất. Nhan Hiểu Thần được bầu làm lớp phó học tập, trong giờ dạy học, cô thường xuyên được giáo viên phân phó nhiệm vụ cùng họ kiểm tra kèm cặp các bạn, mấy đứa bạn học hẳn là hiểu được cô rất được coi trọng. Có thầy cô yêu thích, có bạn bè nể phục, cuộc sống trong trường học của Nhan Hiểu Thần không thể nói là vui vẻ, nhưng cũng coi như thuận lợi.
Ông Nhan, bà Nhan nhìn thấy thành tích của Nhan Hiểu Thần, tuy càng vất vả khổ cực, nhưng rất vui mừng, đối với đứa con gái từ gà thành phượng hoàng của bọn họ mà nói, con gái là hy vọng duy nhất, bọn họ không hiểu cái gì là nền tảng giáo dục, chỉ có thể sử dụng giá trị mộc mạc của giai cấp lao động mà không ngừng quán triệt tư tưởng: “Con phải học tập thật giỏi, nếu không cố gắng tốt, chỉ có thể đi gội đầu thuê cho người ta, làm đến tróc da trầy tay mới có thể kiếm được chút ít tiền.”
“Con nhìn thầy Lý đó, đi tới đâu, cũng được người ta nể trọng gọi một tiếng ‘Thầy Lý’, không giống như ba mẹ của con, đi tới đâu, đều không ai muốn nhìn.”
Gia đình của Nhan Hiểu Thần là gia đình ở tầng lớp thấp nhất của thành phố,, cha mẹ thuộc dạng lao động cần cù hèn mọn, nhưng có thể có đứa con gái thuộc loại giỏi giang siêu việt, đối với bọn họ đó là một giấc mơ quá tuyệt vời, vất vả khổ cực cũng có thể quên đi. Nhan Hiểu Thần không phụ kỳ vọng của bọn họ, thành tích thi tốt nghiệp trung học rất cao, cô đã tự mình thi vào khoa kinh tế của một trường đại học có tiếng, chờ thư thông báo trúng tuyển, thầy cô đều nói chắc chắn sẽ được.
Trong khoản thời gian đó, người thân bạn bè đều lui tới chúc mừng, ba mẹ của Nhan Hiểu Thần mỗi ngày đều vui cười hớn hở, mặc dù phải chi tiêu thêm một khoản không nhỏ; đồng nghĩa với việc muốn trả nợ cho xong, trong thời gian tới phải bớt đi cái ăn; nhưng bọn họ nghĩ đến việc đang bước từng bước lên bậc thang tiến tới giấc mơ màu hồng tươi đẹp, nên chẳng chút nào để ý trong tương lai phải tiếp tục vất vả khổ cực. Người Trung Quốc bình thường nhất có thể chịu được cực khổ, chỉ cần thấy được hi vọng tốt đẹp từng chút một, cho dù phải trả giá thế nào, bọn họ đều có thể cứng cỏi trả giá lại trả giá, nhẫn nại rồi nhẫn nại.
Nhưng không ai ngờ, bậc thang mười mấy năm phấn đấu của cả một gia đình đều đã sụp đổ. Các bạn học thi cùng trường của Nhan Hiểu Thần đều đã có thư trúng tuyển, nhưng cô thì vẫn không có một bức thư trúng tuyển nào. Lúc đầu, ba mẹ cô nói chờ vài ngày xem sao, chắc họ gửi thư qua bưu điện nên chậm chạp, nhưng về sau, bọn họ cũng không chờ được nữa, đành đi tìm thầy giáo, thầy giáo nghĩ cách giúp Nhan Hiểu Thần đi thăm dò, mới biết được cô không đạt được nguyện vọng một. Đối với tình huống này, kết quả tốt nhất là đậu được nguyện vọng hai, nếu không thì phải rơi xuống nguyện vọng ba.
Nghe đến đây, Thẩm Hầu nhịn không được kinh ngạc hỏi: “Sao có thể như vậy?”
Nhan Hiểu Thần cười khổ, “Lúc ấy, cả nhà em cũng không ngừng hỏi câu này.”
Dựa theo thành tích mà nói, Nhan Hiểu Thần không được nhận vào trường kinh tế, nhưng có thể đi học trường khác, sự việc xảy ra thì đã xảy ra. Ông Nhan và bà Nhan là người dân lao động tầng lớp thấp nhất của xã hội, bọn họ căn bản không biết tìm ai để hỏi nguyên do, chỉ có thể cầu xin thầy giáo, thầy giáo giúp bọn họ hỏi thăm, tin tức cũng mơ mơ hồ hồ, rằng là bảng đăng ký nguyện vọng của Nhan Hiểu Thần có vấn đề, nhưng trong trí nhớ của Nhan Hiểu Thần, cô không cảm thấy chính mình điền sai.
Người dân nông thôn đều có chút mê tín, rất nhiều người quen đã nói Nhan Hiểu Thần không có số mệnh học đại học tốt, đành phải chấp nhận thôi. Bà Nhan khóc mấy ngày trời, xem ra hỏi không được gì, cũng đành chấp nhận, nghĩ rằng ít ra còn có trường đại học chịu nhận, trước hết cứ học đi! Nhưng Nhan Hiểu Thần không muốn chấp nhận số mệnh. Mười mấy năm gian khổ học tập, cô không có cách nào chấp nhận được chuyện thua kém nhưng đứa bạn vào những trường đại học tốt hơn, không có cách nào chấp nhận được giấc mơ đẹp đến như vậy mà trong một lúc đã biến mất!
Thời gian đó, mỗi ngày Nhan Hiểu Thần đều khóc, giận dỗi tuyên bố rằng nếu phải học một trường đại học không ra gì thì thà rằng không học, ba mẹ khuyên cô, cô liền nổi giận với bọn họ. Nhan Hiểu Thần không hiểu tại sao mình lại xui xẻo như vậy, càng không ngừng oán trách ba mẹ vô năng, nếu bọn họ có một chút xíu bản lĩnh, có một chút xíu quan hệ xã hội, sẽ không phát sinh sai lầm như vậy, nếu mọi chuyện đã xảy ra, cũng có thể nhanh chóng sửa sai, không phải như bây giờ, hoàn toàn bất lực, một chút cũng không thể giúp ích, thậm chí cô muốn xem lại bản đăng ký nguyện vọng của chính mình rốt cuộc là điền sai chỗ nào, cũng chẳng được. Nhan Hiểu Thần trốn trong phòng, mỗi ngày càng không ngừng khóc lóc, chết sống cũng không muốn đi học cái trường đại học dở tệ kia, lúc đầu bà Nhan khuyên nhủ, sau này bắt đầu mắng chửi. Ông Nhan nhìn thấy con gái không chịu ra phòng ngủ, không chịu ăn cơm mà khóc suốt; lại nhìn thấy vợ mình sắc mặt tiều tụy, ngậm nước mắt mắng chửi con gái, nói với họ rằng: “Tôi đi hỏi rõ ràng cuối cùng là đã xảy ra chuyện gì, nhất định sẽ có câu trả lời cho hai mẹ con!” Ông sắp xếp hai bộ quần áo, mang theo tiền, rồi đi khỏi nhà.
Ông Nhan là một thợ mộc chỉ mới tốt nghiệp tiểu học, ai cũng không quen, thậm chí không biết nên đi tìm ai để hỏi chuyện này, nhưng ông đã nhận ra đúng vấn đề, việc học của con gái hẳn là lên sở giáo dục mà hỏi. Ông chạy đến sở giáo dục của thành phố, thăm hỏi sự việc, đương nhiên không có người trả lời ông. Thế nhưng do bản tính nông dân kiên trì chất phác, mỗi ngày khi trời còn chưa sáng, ông liền đến ngồi xổm tại cửa sở giáo dục, thấy có xe ra vào dù lớn hay nhỏ, ông đều chạy đến hỏi. Người ta chửi mắng, ông không nói gì, người ta đuổi đi, ông trở lại ngồi xổm trước cửa; người ta đánh ông, ông không đánh lại, cuộn thân mình chịu đựng. Ông luôn mỉm cười, khom lưng, ăn nói khép nép hỏi mãi, hỏi mãi, hỏi mãi…
Nước mắt của Nhan Hiểu Thần rơi lã chã, nếu thời gian có thể quay ngược lại, cô nhất định sẽ không tùy tiện không hiểu chuyện như vậy nữa, nhất định sẽ đi học cái trường dở tệ kia. Khi đã bước chân vào xã hội, đã trải qua nhân tình ấm lạnh, cô mới hiểu được thật sự năm đó rốt cuộc ba đã vì mình mà làm cái gì.
“Ba em mỗi ngày đều canh cửa tại sở giáo dục, mọi người cũng dần dần biết đến ba, chắc là do lãnh đạo sở thấy ba thật phiền, nên sai người đi dò hỏi bảng đăng ký nguyện vọng của em, phát hiện là quả nhiên có hiểu lầm, bọn họ lập tức liên hệ trường đại học, trải qua nhiều lần phối hợp, giúp em được nhận vào học như ước nguyện. Sau khi ba biết tin, rất là vui mừng, bình thường ông rất tiếc phải dùng điện thoại di động để nói chuyện, nhưng hôm đó khi trời vừa sẩm tối, ông đã dùng điện thoại di động nói chuyện với em rất lâu. Ba nói ‘Tiểu Tiểu, con có thể đi học rồi! Ai nói con không có số mệnh? Ba giúp con hỏi rõ rồi, là do máy tính không cẩn thận ghi sai thôi…’ em rất vui sướng, trong điện thoại lần này đến lần khác hỏi xác nhận ‘Con có thể đi học sao, là lãnh đạo nào nói cho ba biết, tin này khẳng định đúng không…’ Ba cúp điện thoại, vội vã đến bến xe mua vé về nhà, có lẽ bởi vì giữa hè nóng bức, ông đã ngồi ở sở giáo dục mấy ngày mỏi mệt, cũng có lẽ do ông quá vui mừng, nôn nóng về nhà, nên đi qua đường không chú ý đến đèn xanh đèn đỏ…Bị một chiếc xe tông trúng.”
Thẩm Hầu chỉ cảm thấy toàn thân tóc gáy dựng ngược, khí lạnh rợn người, thế sự trên đời này quả thật khó lường, thật vất vả từ bi kịch có thể xoay chuyển thành hỉ kịch, không ngờ chỉ trong nháy mắt, lại biến thành bi kịch lớn, Nhan Hiểu Thần thì thào nói: “Đó là lần nói chuyện cuối cùng của em với ba, trong điện thoại, em chỉ biết vui sướng, không có hỏi ba là đã ăn cơm tối hay chưa, có mệt hay không… Thậm chí em còn không nói tiếng cảm ơn ba, em chính là quá ích kỷ mà vội vàng vui sướng. Mấy trăm km ngoài kia, ba đã chết, em thì vẫn khoa tay múa chân vui sướng…Hơn 9 giờ tối, nhà em mới nhận được điện thoại của cảnh sát, bảo phải nhanh chóng lên thành phố…Anh có biết lúc đó em đang làm gì không? Em đang cùng bạn bè gọi điện thoại, bàn tính sau này đến Thượng Hải sẽ đi đâu chơi…”
Thẩm Hầu đem một tờ khăn giấy đưa cho cô, Nhan Hiểu Thần cúi đầu, lau nước mắt.
Thẩm Hầu hỏi: “Nhà em có truy cứu trách nhiệm người tài xế kia không?”
“Lúc đó là đèn xanh, cũng không có vượt vạch an toàn… Cảnh sát nói đối phương không có uống rượu, điều khiển xe hết sức bình thường, sau khi sự việc xảy ra, ông ta cũng không chạy trốn, trước hết đã đưa ba em vào bệnh viện, hết lòng cứu giúp, việc cần làm đều đã làm, chỉ có thể tính là chuyện ngoài ý muốn, không thể nói là cố ý gây tai nạn, không có khả năng truy cứu trách nhiệm của tài xế theo pháp luật, cùng lắm là bồi thường một chút tiền, mẹ em kiên quyết không nhận.”
Vì bảo vệ sự an toàn của người gây ra tai nạn, pháp luật giao thông có quy định, người gây tai nạn không cần phải gặp mặt người thân của nạn nhân, nhưng khi Nhan Hiểu Thần và mẹ chạy tới bệnh viện cùng ngày, tài xế Trịnh Kiến Quốc liền chủ động yêu cầu gặp mặt, hy vọng có thể tận tình làm hết mọi thứ để bù đắp lại cho nhà cô, ông ta đã bị mẹ cô vừa khóc lóc vừa đánh chửi.
Thẩm Hầu nói: “Tuy rằng không thể xem như là lỗi của ông ta, nhưng dù sao cũng bởi vì ông ta…mà ba em mới chết, không thể nào lấy tiền của ông ta được.”
Nhan Hiểu Thần nói: “Buổi sáng hôm nay, người đụng chết ba em là Trịnh Kiến Quốc lại đến nhà, muốn cho nhà em tiền. Nghe nói ở thành phố ông ta có vài showroom xe hơi, bán xe BMW, có rất nhiều tiền, mấy năm nay, năm nào ông ta cũng đến tìm mẹ em, muốn gửi chút tiền. Mẹ em cho rằng em lấy tiền của ông ta để trả nợ nên mới đánh em.”
“Sao em không giải thích?”
“Em cũng vừa phản ứng kịp. Nhưng mẹ rất hận em, cho dù có giải thích thế nào, mẹ cũng không tin.”
Lúc đầu, bà Nhan chỉ hận Trịnh Kiến Quốc, cảm thấy hắn lúc lái xe nếu cẩn thận một chút, tốc độ chậm một chút, hoặc là thắng xe sớm một chút, ông Nhan sẽ không có việc gì; sau này, bà lại quay ra hận Nhan Hiểu Thần, nếu không phải tại cô khóc lóc làm loạn nhất định muốn học trường tốt, ba của cô sẽ không đi lên thành phố, thì sẽ không có tai nạn xảy ra. Bà Nhan thường xuyên chửi mắng Nhan Hiểu Thần, đại học của cô là dùng mạng sống của ba mà đổi lấy!
Khi ba qua đời, Nhan Hiểu Thần cảm thấy căn bản cô không thể nào đi học trường đại học đó cho được, nhưng đây là do mạng của ba đổi lấy, nếu cô không đi học, cái chết của ba không phải là vô ích hay sao? Cô không thể không đi học. Trong nỗi đau khổ ngày ngày tra tấn, cô tự mình bước chân vào cổng trường đại học.
Thẩm Hầu hỏi: “Mẹ em có phải là thường xuyên đánh em hay không?”
“Không phải.” Nhìn thấy vẻ mặt không tin của Thẩm Hầu, Nhan Hiểu Thần nói: “Hàng năm, dịp tết âm lịch, em đều trở về nhà vài ngày, rất ít khi gặp mặt mẹ, làm sao mẹ thường xuyên đánh em được? Mẹ hận em, em cũng không dám đối mặt với mẹ, mẹ và em đều cố ý muốn tránh mặt nhau.” Nhan Hiểu Thần cảm thấy ba mặc dù là bị Trịnh Kiến Quốc đụng chết, nhưng kỳ thật ông ta không phải là hung thủ, chỉ là kẻ đồng lõa, hung thủ thật sự là cô, chính cô đã hại chết ba mình.
Thẩm Hầu nói: “Đừng nghĩ lung tung, mẹ em sẽ không hận em, em là con gái của dì!”
Nhan Hiểu Thần lắc đầu, Thẩm Hầu không hiểu, ba ngoại trừ là ba của cô, ông còn có một thân phận khác, là chồng, là người yêu của mẹ, cô hại chết người chồng, người yêu của một phụ nữ, bà có thể không hận cô hay sao?