tháng Một, hồi III

Thuyết Big Splat là thuyết sáng tạo ban đầu tương ứng với thuyết Big Bang, vì việc phát hiện ra bức xạ nền vi sóng vũ trụ đã chứng minh tính đúng đắn của nó nên người ta dần lãng quên Big Splat. Nó lại được đưa ra vào thời điểm này, ngoại trừ bổ sung trên mặt hình tượng, một số nhà khoa học cho rằng Big Bang và Big Splat không mâu thuẫn lẫn nhau. Vũ trụ được sinh ra bởi Vụ Nổ Lớn, và có Va Chạm với các vũ trụ song song trong quá trình tiếp theo; giống như bong bóng sủi bọt không ngừng nổi lên trong bể, chúng từ hư không nổi lên, rồi chèn ép, triệt tiêu và hòa nhập vào nhau. Tuy nhiên, theo thuyết này, có một số quan điểm khác về cách giải thích ngày 32. Một trong số đó là khi hai vũ trụ giống như màng quá gần nhau, do một số nguyên tắc vật lý bí ẩn và tạm thời chưa thể khám phá, vũ trụ song song của năng lượng thuần túy ở phía bên kia thực hiện mô phỏng hình ảnh phản chiếu của thế giới chúng ta đang sống và, trong quá trình này, vì nhiều lý do, sinh mệnh bao gồm cả con người đã không được mô phỏng đầy đủ. Nhưng điều này không thể giải thích sự xuất hiện của ngày "32", trừ phi có một thế lực bí ẩn làm thay đổi thời gian trên Internet.

Một quan điểm khác cho rằng sự tiệm tiến của vũ trụ song song không phải là nguyên nhân của ngày 32; ngược lại, chính sự xuất hiện của ngày 32 đã gây ra sự tiệm tiến của vũ trụ song song. Theo thí nghiệm tưởng tượng nổi tiếng của cơ học lượng tử – con mèo Schrödinger [1], có thể giả định rằng tại một thời điểm nào đấy trong quá khứ, dòng thời gian của thế giới đã đạt tới điểm phân nhánh [2]: một bên, tiếp tục thời gian biểu truyền thống; và bên còn lại thay đổi thời gian biểu, mỗi tháng thành ba mươi hai ngày. Theo cách này, thế giới chia thành hai vũ trụ song song, một để tiếp tục và một để thay đổi. Nhưng như chúng ta có thể thấy bây giờ, trong quá trình phân chia vũ trụ đã xảy ra sự cố ngoài ý muốn, dẫn đến chỉ số ít người ở một vũ trụ song song khác, bị "vướng" vào vũ trụ hiện tại của chúng ta, chưa hoàn toàn phân hóa thành hai trạng thái độc lập.

Một câu hỏi mới được đặt ra, tại sao dòng thời gian của thế giới lại tới điểm phân nhánh đó? Điều gì sẽ xảy ra khi con người quyết định thay đổi lịch đã được sử dụng từ lâu và chỉ trên Internet? Lãnh đạo của bất kỳ quốc gia nào cũng chẳng thể tùy tiện thay đổi lịch theo tâm trạng, dẫu có kẻ điên nhất quyết làm vậy và thậm chí nhận được sự hưởng ứng của nhiều quốc gia, cũng phải mất một thời gian dài chuẩn bị mới đến điểm phân nhánh, không tài nào có thể hoàn thành trong một sớm một chiều.

Xét đến việc thay đổi lịch chỉ diễn ra trên Internet – nói chính xác là chỉ giới hạn ở Internet, một mạng lưới có độ phủ lớn nhất thế giới – khả năng cao là do tin tặc. Vào thời khắc ấy, một hoặc một nhóm tin tặc hận đời đã quyết định gây chấn động toàn cầu, bằng cách thay đổi thời gian của tất cả thiết bị điện tử được phủ sóng và kết nối Internet sang ngày 32, cốt thách thức chính trị hoặc kêu gọi biểu tình. Đây rõ ràng là một việc rất khó khăn, xác suất thất bại rất cao – xác suất thành công rất nhỏ. Nhưng nếu có vũ trụ song song, thì trong vô số vũ trụ song song ấy sẽ luôn có một vũ trụ thành công, và đó chính là "ngày 32". Chỉ là vũ-trụ-song-song-tình-cờ-thành-công này đang ở một trạng thái chuyển động đặc biệt, vừa gần vừa xa vũ trụ chúng ta. Tương tự như thế, quan điểm này chẳng thể giải thích vì sao chỉ có số ít người tồn tại trong ngày 32.

Dẫu là kết luận nào cũng còn nhiều điều bỏ ngỏ, các nhà khoa học cần có thêm thời gian và thông tin để nghiên cứu.

Tại thời điểm này, nó không chỉ là vấn đề của nghiên cứu khoa học, mà còn yêu cầu chính phủ tiến hành một số công tác đặc biệt.

"Đương nhiên," La Thái Vân nói. "Những kết luận này hiện chỉ là suy đoán, không có dữ liệu nào bổ trợ chúng ngoại trừ giá trị dao động bất thường của thiết bị Casimir. Vậy nên, những gì họ yêu cầu ở chúng ta là hy vọng bên mình có thể cung cấp một số dữ liệu đặc biệt khác. Ví dụ như, có một tin tặc hay một nhóm tin tặc vậy không? Nếu tìm được tin tặc ấy, nó có thể chứng minh tính đúng đắn của quan điểm thứ hai; còn không thì khả năng này loại trừ được rồi."

Trần Nhữ Minh nói: "Có một hacker mạnh thế thật ư? Ngay cả Joker cũng không làm được đâu. Joker thoạt như vạn năng trong ngày 32, song nguyên nhân lớn nhất là hắn có thể dễ dàng chiếm lấy tất cả máy tính đang bật trên thế giới mà đã mất chủ – theo thuật ngữ của hacker, đây gọi là broiler (1) – lấy được phần lớn sức tính toán, hơn nữa khả năng cao hắn còn có siêu máy tính hoặc máy tính lượng tử, hoặc chính hắn cũng là nhân viên liên quan tới dự án. Tiếp đến, hắn sử dụng những broiler thống nhất này cộng với nền tảng cá nhân, nhằm cưỡng chế đột phá và chiếm lấy siêu máy tính của các cường quốc. Hắn nhận được siêu năng lực tính toán chưa từng có, từ đấy có thể làm bất cứ điều gì mình muốn trên Internet. Nhưng trước khi ngày 32 xuất hiện, không một người hay một nhóm người nào sở hữu sức tính toán mạnh như vậy để thay đổi thời gian mạng toàn thế giới. Hơn nữa, khi ngày 32 tới lần đầu tiên, một số tổ chức liên quan đến múi giờ thời gian, bao gồm cả Trung tâm Dịch vụ Thời gian Quốc gia của chúng ta, họ chưa từng gửi các báo cáo liên quan về việc bị hacker tấn công cho bộ phận tôi."

(1) Broiler (Gà thịt): Mình cũng không biết cụ thể lắm, nhưng đây hình như là thuật ngữ thường thấy trong việc tấn công DDoS (Distributed Denial of Service/ tấn công từ chối dịch vụ phân tán),đại khái là "tiêu thụ tài nguyên máy chủ của trang web mục tiêu trên quy mô lớn và khiến nó không thể phục vụ bình thường".

"Phương hướng này chúng ta chưa từng tra xét, có lẽ đã bỏ sót một ít chi tiết. Anh chủ động hỏi xem." La Thái Vân nói. "Vả lại, chúng ta cần phải chuyên tâm tìm kiếm Joker. Ngoài việc hắn có tầm ảnh hưởng nhất định đến ngày 32, còn vì nếu tồn tại một hacker như thế, dù không phải Joker, thì cũng ít nhiều liên quan đến hắn."

Trần Nhữ Minh tuy gật đầu, song thực ra "bằng mặt không bằng lòng". Hắn cho rằng La Thái Vân là người ngoài nghề, bà hoàn toàn chẳng hiểu những khó khăn trong đó.

Lư Lương Tuấn giơ tay.



La Thái Vân gật đầu, "Anh nói đi."

Họa hoằn lắm, mới thấy Lư Lương Tuấn nghiêm túc: "Vậy khi nào hai vũ trụ sẽ hoàn toàn va chạm?"

La Thái Vân trả lời: "Tạm thời tôi không biết. Thông tin chúng ta thu được quá ít, cần thực hiện thêm một số phép đo để xem giá trị của thiết bị Casimir có thay đổi mỗi khi ngày 32 xuất hiện hay không. Nếu có sự thay đổi rõ rệt, khoảng cách tương đối và xu hướng biến đổi của hai vũ trụ sẽ được xác định thông qua sự dao động của giá trị hấp dẫn, và khi đó, có thể đưa ra một phỏng đoán hợp lý hơn về việc liệu hai vũ trụ có va chạm với nhau, rồi thời điểm xảy ra và hậu quả của nó. Nói tới đây, tôi xin nhấn mạnh một điều, chúng ta phải tuyệt đối giữ bí mật chuyện này. Nếu thông tin bị lan truyền ra ngoài, có thể sẽ gây ra một sự hoang mang cực lớn. Suy cho cùng, tất thảy nhận định trên chỉ là những suy luận dựa trên cơ sở một dữ liệu, chúng sẽ bị lật đổ bất cứ lúc nào. Điều chúng ta có thể làm, là tiếp tục tìm kiếm bằng chứng. Kết quả sau khi tìm kiếm có thể mang đến một tương lai tốt hơn, hoặc xấu hơn. Các vị, tôi hy vọng rằng sau chuyện này, bất kể chúng ta phải đối mặt với điều gì đều có đủ bình tĩnh."

Bà nói thật đỗi nhẹ nhàng, song bốn người đều hiểu rằng những gì họ sắp phải đối mặt là một thế giới mới với trật tự mới, còn chẳng được mấy tươi đẹp.

* * *

Dịch A Lam lại đến phòng thẩm vấn tối om, hai tay bị còng ngồi trên ghế, chờ đợi một phiên "tra tấn" mới. Y tự hỏi, một tháng hóa ra dài vậy sao? Y bỗng nhớ cái mát mẻ của mùa hạ trong ngày 32 quá.

Dịch A Lam chẳng ngờ, người bước vào khi cánh cửa mở ra lại là Châu Yến An. Y thoáng co người như thể bị điện giật, như thể y đang cố trốn tránh theo bản năng.

Châu Yến An đứng từ xa nhìn Dịch A Lam, đoạn đóng cửa, đi tới, ngồi xuống đối diện y. Anh chỉ nhìn Dịch A Lam. Anh không nói gì cả. Chưa bao giờ anh nói với y, kể từ hôm ấy.

Dịch A Lam nào dám nhìn anh, chỉ cúi gằm đầu nhìn chòng chọc cái tay đang đặt trên tay vịn bên phải chiếc ghế, móng tay y được cắt gọn gàng. Có lẽ vì Dịch A Lam từng tự tổn thương mình bằng chúng, nên ngay cả khi bị nhốt trong phòng biệt giam vẫn có người định kỳ đến làm sạch cho y.

Nhưng từ khóe mắt, Dịch A Lam vẫn có thể trông thấy góc áo khoác màu kaki của Châu Yến An nửa mở ngoài chiếc áo len trắng, tuồng như đã thấm nước – là tuyết tan, đúng không anh? Y có thể tưởng tượng ra cảnh Châu Yến An đang nghỉ ngơi trong phòng hai người, sau đó anh được thông báo, hoặc cũng có khi đã được thông báo từ trước. Rồi anh khoác chiếc Parka dày dặn, cũng chẳng buồn kéo khóa lên. Anh băng qua con đường đầy tuyết. Dáng người cao ráo rắn rỏi của anh sẽ để lại loạt dấu chân trên con đường ấy. Những bông tuyết đậu trên vai anh, hơi thở ấm áp của chiếc Parka ôm lấy chúng suốt hành lang dài, để rồi chúng tan thành giọt nước, và cuối cùng cho em thấy đây.

Dịch A Lam không chịu được nữa sự im lặng này. Y chủ động bắt chuyện: "Lúc nãy anh đứng ở cửa, trông có vẻ rất ngạc nhiên."

Giọng y khàn khàn, nom như một nắm tuyết nóng hổi. Châu Yến An cảm tưởng, rằng mình đã bị quả cầu tuyết như thế đập vào lòng: "Tôi nhìn em qua tấm gương một chiều bên ngoài. Nhưng sau khi mở cửa, tôi vẫn cảm thấy em đã thay đổi nhiều lắm. Trông em ốm quá."

Dịch A Lam ngẩng phắt đầu lên, chừng như Châu Yến An đang... quan tâm đến y? Nhưng thứ y trông thấy, vẫn là khuôn mặt bình tĩnh đó.

Châu Yến An hỏi: "Còn em? Vì sao thấy tôi lại kinh ngạc?"

"Em không biết." Dịch A Lam nói.

"Em không dám gặp tôi." Châu Yến An cố thay y giải thích. "Em chột dạ, xấu hổ. Em chỉ muốn trốn tránh khi đối mặt với tôi."

Dịch A Lam lắc đầu trong vô thức.

"Em sợ tôi tra hỏi." Châu Yến An nói, như thể trần thuật một sự thật. "Tại sao? Tại sao em lại sợ tôi?"

Châu Yến An nhìn thật sâu vào mắt Dịch A Lam, "Là vì em thích tôi ư?"

Dịch A Lam giật mình, trước câu hỏi quá thẳng thừng của anh. Y không biết phải làm gì, chỉ ngây người ra đó.



"Em có thích tôi thật không?" Châu Yến An đã thoáng mất bình tĩnh. Một ánh khát khao thoảng qua đáy mắt, anh nóng lòng muốn nhận được câu trả lời. "Hay đó chỉ là cái cớ của em? Dùng để che đậy, để thay cho lời bào chữa tốt nhất về hành vi của mình? Những ý tưởng điên rồ và những quyết định phi thường của em là vì thích tôi, hay chỉ đang diễn thôi? Em nói rằng mình đã liều mạng trong vụ nổ tên lửa để tìm đường thoát, nhưng điều đó có xảy ra thật không?"

Những câu hỏi sắc bén ấy hệt như cơn bão xoáy vào mặt, Dịch A Lam chưa bao giờ cảm thấy bị xúc phạm như lúc này. Nước mắt chực trào ra. Cuối cùng y đã hiểu, vì sao mình lại sợ trông thấy Châu Yến An. Y sợ Châu Yến An sẽ hoàn toàn phủ nhận tất cả như bây giờ, mà ngặt nỗi y lại không có cách nào tự vệ.

"Không phải. Mọi chuyện có xảy ra thật mà, em không lừa anh..." Dịch A Lam run giọng, nhưng tính cách không cho phép y hoàn toàn trút bỏ cảm xúc để nói "Em thích anh cũng là thật".

"Nếu em thực sự thích tôi, tại sao lại làm những chuyện đó?" Giọng Châu Yến An yếu đi, không còn tính áp bức nữa. Anh hỏi, gần như ngang ngược mà hỏi. "Là vì em không cảm thấy an toàn khi ở bên tôi ư?"

Dịch A Lam mở to mắt, bối rối nhìn Châu Yến An.

"Tôi không bảo vệ được em." Châu Yến An khẽ nói. "Đi theo tôi làm những nhiệm vụ kia trong ngày 32, sẽ gặp phải vô vàn nguy hiểm. Tôi vốn chẳng bảo vệ được em. Nhưng Joker thì khác, hắn có thể bảo vệ em ngay cả khi em gặp phải tên lửa tấn công. Còn tôi không làm được gì cả. Có phải em đã nhận ra tôi kém cỏi vô dụng như thế từ lúc đó không? Nên em đi tìm một người khác? Tôi không bằng Joker, không giỏi bằng những người mà em đã gửi email. Tôi chẳng làm gì được. Tổ phó Lư nói đúng, tôi chỉ đóng vai trò phụ trách vận chuyển."

"Sao anh lại nghĩ như thế? Chuyện này vốn không liên quan đến anh mà!" Dịch A Lam đau thắt. Y không thể tin Châu Yến An quy hết mọi lỗi lầm cho mình. Nhưng sau khi nghĩ lại, Châu Yến An quả thật có thể làm như thế. Anh luôn đổ lỗi cho bản thân, tự trách mình không thể cứu vớt mọi người như một vị Chúa toàn năng. Kiểu suy nghĩ cực đoan này đã khiến anh mắc rối loạn tâm lý vào năm năm trước, và hiện tại anh lại đang tự kiểm điểm bản thân vì "lỗi lầm" của Dịch A Lam.

Dịch A Lam cuống lên, cảm thấy rất có lỗi với Châu Yến An. Y buột miệng thốt ra những điều mà sau này hễ nhớ lại đều sởn da gà, "Lần đầu tiên khi gặp anh, em đã cảm thấy anh giống như... một anh hùng. Em chưa từng có cảm giác sợ hãi khi được ở bên anh. Bất kể điều gì xảy ra, miễn có anh ở bên, nó chẳng còn là vấn đề với em nữa."

"Vậy tại sao em lại rời bỏ tôi?" Châu Yến An ngước mắt, trong đôi mắt kia ngập đầy đau đớn.

Anh dường như sắp khóc.

"Em không có!" Dịch A Lam lắc đầu. "Em không bao giờ làm chuyện anh không thích cả!"

"Vậy em đã làm gì?"

"Em là vì..." Dịch A Lam im bặt. Hệt như một con thú đã được huấn luyện, y đã tạo thành một phản xạ có điều kiện đối với câu hỏi này. Đó là giữ im lặng. Y đã bị hỏi câu này rất nhiều lần, Trần Nhữ Minh hỏi; Nghiêm Phi cũng hỏi đi hỏi lại, sau đó không ngừng nhấn mạnh "Im lặng". Nó khiến y phản xạ có điều kiện trước những câu hỏi hoặc từ ngữ tương tự, nó khiến y buộc phải "im lặng" khi "kích thích" này xảy ra. Dịch A Lam tin rằng đây nhất định là sự huấn luyện có chủ đích của Nghiêm Phi, khiến y tự kìm hãm bản thân mỗi khi xúc động, hoặc mỗi khi lý trí không thể đưa ra quyết định.

Dịch A Lam ngả người ra ghế, mồ hôi nhễ nhại, lưng y nhớp nháp lạnh cóng. So với việc suýt thú tội, điều khiến y kinh ngạc hơn cả là Châu Yến An đã lợi dụng tình cảm của mình làm thủ đoạn thẩm vấn.

Xem kìa, Châu Yến An quả nhiên lộ ra vẻ thất vọng. Anh biết mình vừa rồi đã thua trong cuộc đấu trí này. Dịch A Lam bắt đầu cảnh giác, sẽ không lại rơi vào trạng thái lúc nãy.

Nghiêm Phi mở cửa đi vào. Châu Yến An gật đầu với hắn, đứng dậy ra ngoài mà chẳng buồn ngoảnh lại nhìn Dịch A Lam.

"Xin lỗi, tôi không hoàn thành nhiệm vụ." Châu Yến An nói với La Thái Vân đang chờ bên ngoài.

La Thái Vân khẽ lắc đầu, bà nói giọng tư lự: "Đây không phải vấn đề của cậu. Cậu đã hoàn toàn làm theo kế hoạch, thậm chí còn biểu hiện tốt hơn mong đợi của Ôn Ngọc Sinh. Chỉ có thể nói, Dịch A Lam "vững" hơn tất cả chúng ta tưởng tượng."

Hai người nghiêng đầu nhìn Dịch A Lam trong phòng thẩm vấn qua tấm gương một chiều, rõ ràng chỉ là một cậu nhóc gầy gò, nom như nhánh cây khô quắt trong mùa đông.



"Đi thôi, tôi dẫn cậu ra ngoài." La Thái Vân nói với Châu Yến An.

Họ rời khỏi khu thẩm vấn thiếu ánh sáng, đi dọc theo hành lang có mái che đến tòa hành chính nơi thường tổ chức các cuộc họp. Thấy Châu Yến An vẫn cúi đầu im lặng, La Thái Vân bèn nói: "Cậu không cần tự trách, tôi đã có được đáp án mình muốn rồi."

Trong phòng thẩm vấn, Nghiêm Phi nhếch môi cười nhìn Dịch A Lam: "Cậu rất giỏi."

Đây là một lời khen thật sao? Dịch A Lam thầm cười giễu, song người giỏi nhất phải là Nghiêm Phi.

Màn đấu trí vừa rồi thoạt nhìn là ván cờ của Dịch A Lam và Châu Yến An, nhưng đằng sau đó chính là cuộc chiến giữa Nghiêm Phi và Ôn Ngọc Sinh.

Ôn Ngọc Sinh là một nhà tâm lý học nổi tiếng, là chuyên gia tư vấn tâm lý đáng tin cậy và được coi trọng nhất của La Thái Vân lẫn Bộ Quốc phòng. Nền tảng về tâm lý học của hắn đương nhiên tốt hơn Nghiêm Phi, cũng không thiếu kinh nghiệm thực hành lâm sàng. Hắn đã hỗ trợ thành công không biết bao nhiêu ca cho Bộ Quốc phòng trong việc thẩm vấn những tên tội phạm xảo quyệt nhất. Nhưng hắn, chưa bao giờ đứng trên bờ vực sinh tử hết lần này tới lần khác như Nghiêm Phi. Ôn Ngọc Sinh thiếu hiểu biết về tâm lý cá nhân trên mặt này, nếu can thiệp thất bại, hậu quả chỉ là một bản tóm tắt A4.

Về phần Nghiêm Phi, hắn đã dùng cả cuộc đời để lấy thông tin tình báo hàng tá lần; nếu mắc sai lầm, hắn có thể bị bại lộ. Đối mặt với những mối đe dọa lặp đi lặp lại, người ta những có thể mài giũa bản năng sinh tồn đến cực hạn. Môi trường tranh đấu của Nghiêm Phi cũng khiến tâm lý của đối thủ được phóng đại vô tận, hắn đã chứng kiến trạng thái của mọi người trong điều kiện khắc nghiệt nhất hơn Ôn Ngọc Sinh. Đối với hắn, tâm lý học không chỉ là một vấn đề mang tính học thuật.

Hết chương 77

Editor có điều muốn nói: Chú thích (lại) đến rồi đây, đoạn dưới cũng trích từ Các thế giới song song (Parallel Worlds) của Michio Kaku (sách xuất bản tại Việt Nam). Các bạn có thể bỏ qua nếu không có nhu cầu hiểu sâu hơn nhé, nhưng cá nhân mình khuyến khích nên đọc ạ (Vì nó thực sự có ích cho những chương 9x trở đi...)

[1] Vấn đề con mèo. Erwin Schrödinger đã đề xuất một thí nghiệm, "(...) Hãy tưởng tượng một con mèo bị nhốt kín trong một chiếc hộp. Bên trong chiếc hộp có một chai khí độc, kết nối với một cái búa; cái búa lại kết nối với một máy đếm Geiger đặt gần một mảnh Urani. Không ai tranh cãi rằng phân rã phóng xạ của nguyên tử Urani hoàn toàn là một sự kiện lượng tử không thể dự đoán trước. Giả sử có 50% cơ hội mà một nguyên tử Urani sẽ phân rã trong giây tiếp theo. Nhưng nếu một nguyên tử Urani phân rã, nó khởi động máy đếm Geiger, làm cho chiếc búa đập vào cái chai và giết chết con mèo. Trước khi bạn mở hộp, không thể nói con mèo là sống hay chết. Trên thực tế, để miêu tả con mèo, các nhà vật lý bổ sung hàm sóng của con mèo sống và con mèo chết – nghĩa là, chúng ta đặt con mèo trong cõi nửa âm ty với 50% chết và 50% sống cùng lúc. Bây giờ hãy mở chiếc hộp. Ngay khi chúng ta nhòm vào trong hộp, một quan sát được thực hiện, hàm sóng sụp đổ, và giả sử chúng ta thấy con mèo còn sống. Đối với Schrödinger, điều này thật ngớ ngẩn. Làm thế nào con mèo có thể vừa chết vừa sống cùng lúc chỉ vì chúng ta đã không nhìn vào nó? Liệu con mèo có đột nhiên vọt vào trạng thái tồn tại ngay khi chúng ta quan sát nó?"

[2] Phân nhánh thời gian. Thực ra khái niệm này không áp dụng nhiều xuyên suốt tác phẩm, nhưng mình nghĩ tác giả (có lẽ) lấy cảm hứng từ đây, nên cũng trích ra cho các bạn hiểu thêm. Trước hết, mình cần hiểu sơ về khái niệm Nghịch lý thời gian. Có rất nhiều loại "Nghịch lý", ví dụ như Nghịch lý ông bà – bạn thay đổi quá khứ làm triệt tiêu hiện tại; Nghịch lý thay đổi số phận – một người biết sự việc sẽ xảy đến trong tương lai và làm điều gì đó để ngăn sự việc ấy xảy ra... Vậy làm thế nào để giải quyết những Nghịch lý thời gian? Đây là câu trả lời, "(...) Cách thứ hai để giải quyết nghịch lý thời gian là giả định con sông thời gian êm ả chia ngả thành hai con sống, hoặc hai nhánh sông, tạo thành hai vũ trụ khác biệt (...) Giả thuyết thứ hai này được gọi là Thuyết Đa Thế Giới, một ý tưởng cho rằng mọi thế giới lượng tử có khả năng xảy ra đều có thể tồn tại."

Về phần "(...) Vì việc phát hiện ra bức xạ nền vi sóng vũ trụ đã chứng minh tính đúng đắn của Big Bang", mình sẽ chú thích kỹ hơn trong chương-cần-thiết.