Mặc dù nồng độ rượu rất thấp, nhưng uống vô số chum, Hoàng Ái Quốc cả người đỏ bừng, ngâm nga:
“ Mính đính quy lai bất dụng phù,
Nhất giang yên trúc chính mô hồ.
Nam nam tự dữ liên hoa thuyết,
Khả đắc hồng như tửu diện vô?”
[Say mèm, đi về không cần người đỡ
Cả một dải sông, mịt mờ những khói cùng tre
Lầm rầm sẽ hỏi bông hoa sen:
Có đỏ được bằng mặt rượu của ta không?]
Ngâm xong, cả ba người Bùi Vân Khuê vô tay:
“ Thái tử, người đúng là văn võ song toàn.”
Hoàng Ái Quốc cười:
“ Chẳng qua, rượu ngon bên có bạn hiền/Uống vô quên hết đắng cay sự đời.”
Vừa dứt lời, ngã ngục xuống. Cả ba nhìn lẫn nhau mỉm cười, bởi Hoàng Ái Quốc thăm dò, uống hết mình, lại vô tình cho họ cảm thấy được sự quan tâm, thoải mái, bớt đi sự lo sợ, gần vua như gần cọp. Đám thị nữ được điều vào, đưa Hoàng Ái Quốc về thư phòng.
*
Hoàng Ái Quốc tỉnh giấc đã là chiều ngày hôm sau, trên thân ý phục cũng được người giúp đổi, thay bằng một bộ lụa mỏng mầu vàng. Chậm rãi rời giường và ngắm nhìn mình trong gương, Hoàng Ái Quốc hài lòng, bước ra ngoài. Do sớm đạt được nhận thức với Bùi Văn Khuê nên không có ai cản, binh lính yên lặng bước theo. Xe ngựa nhanh chóng đi tới của Ba Lạt - đây là điểm mà sông Hồng đổ ra biển( nằm giữa Thái Bình và Nam Định ngày nay). Nhìn triền đê xanh mướt mát mầu cỏ dại, trâu tung tăng gặm cỏ, trẻ em vui đùa diều sáo…Hoàng Ái Quốc trầm mặc, nếu nơi nào cũng đẹp như thế này thì tốt biết bao. Đang thẫn thờ thì Phạm Ngạn bước tới:
“ Thái Tử ngài dậy sớm, không biết ngài đến đây có việc gì không ạ?”
Hoàng Ái Quốc nhìn trời dần lặn, lại nhìn Phạm Ngạn, khoé miệng hơi rựt rựt, đáp:
“ Tuần sau có bão, nên ta tranh thủ ngày mai ngày kia sẽ đi, nên định tới cổ vũ binh sĩ. Nhưng nhìn mọi ngươi tập luyện hăng say quá, không lỡ làm phiền.”
Phạm Ngạn giật mình:
“ Ơ? Người sắp đi luôn ư, thế mà hôm qua, hắn cũng không nói?“
Hoàng Ái Quốc cười:
“ Nay cũng mới rõ. Không trách Mỹ quận Công được. Ta định mang hơn 20 thân vệ trong phủ cùng gia đình họ. Dù sao, nơi đó an toàn, mang nhiều lãnh phí.”
Phạm Ngạn ánh mắt suy tư, phẫn nộ đáp:
“ Quá ít. Dù an toàn, nhưng mọi thứ bây giờ không gì có thể nói trước được. Để đi nói chuyện với hắn?”
Hoàng Ái Quốc lắc đầu:
“ Việc quân gấp. Đừng điều cũng vô ích. Mà ngươi tiếp tục làm đi. Ta đi qua thành thị, xem dân chúng thế nào. Dù sao như Hưng Đạo Vương từng nói: Chở thuyền cũng là dân, lật thuyền cũng là dân.”
Phạm Ngạn đáp:
“ Vâng.”
Nhưng đợi Hoàng Ái Quốc đi xa, khuôn mặt lạnh lùng, cười:
“ Ngươi muốn độc hưởng long ân ư? Đừng mơ.”
Nói xong, để mọi người tiếp tục tập luyện, phi ngựa đến phủ.
*
Bên này, Hoàng Ái Quốc không lâu tới một khu chợ. Do đây nằm ở cửa biển, dù chiều muộn, vẫn vô cùng đông đúc. Đặc biệt, lần đầu Hoàng Ái Quốc thấy được người nước ngoài và cửa hàng người nước ngoài bầy bán. Đi qua cửa hàng Hải sản, quần áo và đỗ gồ, Hoàng Ái Quốc cũng thấy được một gian bầy bắn binh khí. Sớm muốn tìm cho mình một vũ khí phòng thân, Hoàng Ái Quốc bước vào, thấy đó là người Nhật, khẽ mỉm cười, dùng nghi thức theo kiểu Nhật để chào hỏi. Việc này khiến người bán vô cùng sửng sốt, nhiệt tình:
" Quí khách có cần tôi giúp gì không ạ."
Hoàng Ái Quốc đáp:
" Nghe nói đoản kiếm của người Nhật rất sắc bén. Ta muốn mua một thanh."
Nghe vậy, Hêki ( tên người bán hàng) cười vô cùng sung sướng:
" Quí khách đúng là mắt sáng như đuốc. Kiếm của chúng tôi nổi tiếng trên thế giới về độ sắc bén nhờ chất lượng kim loại tốt. Người Nhật chúng tôi luyện kiếm rất công phu vì nó đã được nâng lên thành “đạo” vào thời Thiên hoàng Go-Daigo ở thế kỷ 14 thời Nam - Bắc triều.
Giới Samurai đã sử dụng kiếm với tinh thần “Kiếm còn người còn, kiếm mất người mất”. Đến giai đoạn thanh bình thời Edo, khi Phật giáo và Thiền tông phát triển lớn mạnh ở Nhật, kiếm thuật được kết hợp với tinh thần thiền học, đưa tầng lớp Samurai Nhật và kiếm đến chỗ hoàn thiện hơn trong kỹ thuật sử dụng kiếm và tinh thần của người Samurai qua tư tưởng đạo. Kiếm đạo Nhật Bản ra đời từ đó. "
Hoàng Ái Quốc gật đầu, cầm lên một thanh kiếm trông khá bắt mắt, ngắm nhìn. Hêki vội vã giới thiệu:
“ Thưa Quí khách, Thanh đoản kiếm quí khách đang cầm trên tay là vũ khí người Samurai dùng mổ bụng tự sát để bảo toàn danh dự kiếm sĩ của mình khi cần thiết."
Hoàng Ái Quốc gật đầu, dùng một sợ tóc thả xuống, rất nhanh lưỡi kiếm cắt làm hai, Hoàng Ái Quốc nói:
" Được. Vậy bán ta thanh này. Giá cả bao nhiêu."
Hêki đáp:
" Hôm nay gặp được người hiểu về Nhật Bản chúng tôi. Tôi chỉ lấy 1 quan tiền kẽm là được."
Hoàng Ái Quốc gật đầu đưa tiền, dắt Thanh đoản kiếm bên hông rồi tiếp tục cuộc hành trình.
*
Nhưng chưa đi được bao xa, đã thấy trước mặt vang lên tiếng la hét om sòm, một đám sắc mặt hung tợn vừa xem hàng, vừa đứng chắn trước một cửa hàng. Mặc cho đôi vợ chồng già và đứa con gái la hét. Hoàng Ái Quốc bước tiến lại:
“ Không biết chuyện gì đang xảy ra thế huynh đài.”
Người A thở dài:
“ Thì tên Xã trưởng vừa mắt với con gái nhà người ta, nhưng cô ta không ưng. Nên thuê côn đồ tìm cách phá cửa hàng. Mà toàn bộ hàng mới nhập, không bán được thì không thể trả, không thể xoay vòng vốn. Chủ nợ đòi, thì phải cầm cố mà trả. Mà theo thông lệ thì trừ khi cô gái chấp nhận gả?”
Hoàng Ái Quốc cau mày:
“ Đây là khu chợ do triều đình trực tiếp quản, lại gần khu quân đội..chúng tác oai tác quái không sợ ư?”
Tên A nhìn sang Hoàng Ái Quốc khinh bỉ:
“ Cản sao, hắn có chú là Kế quận Công ( Phạm Ngạn)?”
Nghe thế Hoàng Ái Quốc đăm chiêu, gượng cười ly khai. Giờ bản thân mới tạm ổn, cùng bài học ở Kinh thành, hắn thật không dám tiếp tục lo chuyện bao đồng. Ngoài ra, hôm nay hắn có thể giúp, nhưng kẻ này bị diệt thì sẽ có 1 kẻ khác thay. Muốn cải tổ, trừ khi thay đổi toàn bộ bố cục..mà giờ thì thật khó…Chuyện này làm lòng lấn cấn, Hoàng Ái Quốc cũng chẳng tâm trạng xem tiếp, lên xe đi về. Nhưng đi được nửa đường, với con người được đào tạo trong suối nguồn giáo lý nhân từ của dân tộc: thương người như thể thương thân, lá lành đùm lá rách..thực sự hắn không thể trở mắt. Cho người dừng xe, nhìn 5 người đang bảo vệ, Hoàng Ái Quốc nói:
“ Ta có thể tin được các ngươi không?”
Năm tên ngơ ngác nhưng cũng vội vã quỳ xụp:
“ Chúng thần có thể vì người lao vào dầu sôi lửa bỏng, chết cũng cam lòng.”
Hoàng Ái Quốc cười, lôi ra những viên đen ngòm, tiếp:
“ Đây là độc đan, ta bảo ngươi uống, các ngươi dám uống.”
Mấy người nhìn nhau, cúi đầu:
“ Quân bảo thần chết, thì thần phải chết.”
Dứt lời, mỗi người cầm một viên nuốt vào, cơn đau bụng quần quại, sắc mặt cả trắng xanh, Hoàng Ái Quốc quay đầu lại, không dám nhìn thẳng. Một người cắn răng:
“ Chúng thần chết cũng được. Nhưng hi vọng, Thái Tử có thể tha cho gia đình chúng thần một mạng. Họ không có tội.”
Hoàng Ái Quốc gật đầu Năm người rút ra kiếm, chậm rãi đặt lên cổ, để sớm kết thúc sự dằn vật. Nhìn toàn bộ, Hoàng Ái Quốc hài lòng, đưa ra những viên thuốc trắng, nói:
“ Buông đi. Ta xem các ngươi thế nào thôi. Đây là giải độc. Uống vào đi.”
Năm người vội cung kính nuốt xuống, cơn quần quại cũng mất. Thấy ổn, Hoàng Ái Quốc thở phào, nói;
“ Tình cảnh của ta các ngươi cũng hiểu. Dù trốn chạy khỏi Trịnh Tùng nhưng tới đây, cũng như cá trong lồng. Không thể tự do tự tại mà làm điều mình muốn được. Nên chứng kiến đó, ta cũng lặng im, ngậm bồ hòn làm ngọt. Nhưng từ khi bị đẩy làm thường dân, ta hiểu được cái sự đau đớn của dân chúng, họ làm vất vả nhất, nhưng hưởng cũng không được bao. Nên ta muốn nhân lúc này, làm lại từ hai bàn tay trắng, đổi Lê thành Hoàng. Danh Ái Quốc ( Yêu Nước) qua đó nhắc nhở phải thay đổi triệt để xã hội. Tiến tới một đất nước mà ai ai cũng bình đẳng, không còn cái cấp bậc lễ nghi phức tạp.…Mà các ngươi là những người đầu tiên.”
Bị lời nói thuyết phục, nhìn ra sự chân thành khi ở chung gần đây, năm người quỳ gối:
“ Chủ nhân anh minh! Chủ nhân anh minh!”
Việc thay đổi cách gọi cũng là thay đổi nhận thức, cũng khiến dù có bại lộ giả mạo, Hoàng Ái Quốc cũng có đội quân cho riêng mình. Dù Cây gậy mong manh và Củ cải còn là bánh vẽ. Nhưng Hoàng Ái Quốc tin chỉ cần 1 năm, hắn sẽ xây được nhiều người hơn cho mình. Sau đó, chậm rãi lôi ra mảnh giấy, nói:
“ Đây là những kẻ đánh phải chết. Ta muốn cách ngươi phân ra giết hại trong đêm nay. Đồng thời tìm cách để những người bị hại chạy tới Quất Lâm lập tân gia. Ta sẽ bảo vệ họ.”
“ Vâng.” Năm người đáp. Đợi đưa Hoàng Ái Quốc rời phủ, mấy người lặng lẽ rời đi.