Năm chín mươi tư tuổi, Thần Côn lên Côn Lôn Sơn lần cuối.
Lão không cần bất kỳ ai đi cùng, hệt như trước đây, một mình lên đường, chỉ khác năm xưa ở chỗ bớt đi một cái bao tải, bởi vác không nổi nữa; nhiều thêm một quải trượng, bởi chỉ dựa vào hai cái chân thôi thì quả thực cũng hơi quá sức.
Trên đường tán gẫu với mọi người, ai cũng khen lão sức khỏe tốt, sống lâu.
Thần Côn cười, nói, tôi cùng tộc với cụ Bành Tổ đấy, đoán chừng là do gen tốt.
Sau đó thì tới Côn Lôn.
***
Thần Côn từng cho rằng, đỉnh tuyết của Côn Lôn sẽ biến mất.
May là không, công tác bảo vệ môi trường cuối cùng vẫn kịp thời, bốn mươi năm, bên ngoài mưa gió biến ảo, Côn Lôn lại vẫn là Côn Lôn, chỉ có mỗi tuyết là dày thêm vài phần.
Vào núi là chuyện vượt khả năng của lão, lão bèn gọi cho người liên lạc của quỷ non ở đầu này, nhắn rằng mình cần vào ruột núi.
Người tới là một người phụ nữ hơn sáu mươi tuổi, mặt mày hiền hậu, ngập tràn ý cười, Thần Côn không nhận ra bà, mãi đến khi báo tên, lão mới nhận ra, hỏi bà: “Cô là Đào Điềm?”
Đào Điềm cười, khóe mắt giăng đầy những nếp nhăn nông sâu, nói với lão: “Chú Thần, trí nhớ chú siêu thật. Là cháu đây, năm xưa chúng ta còn từng vượt hiểm cùng nhau ở Tam Giang Nguyên đấy.”
Là người quen.
Thần Côn lập tức cười vô cùng vui vẻ, lão đã từng này tuổi rồi, khắp thế gian cũng chẳng còn bao nhiêu người quen.
Hai người ngồi xe đến cửa mương Thái Đán, đã có hộ núi đứng đợi ở đó, có điều không có bò yak mà đỗ ở đó là hai chiếc xe đi nhanh vùng núi, xe này có móng leo co giãn, có thể đi được trên đất bằng, đất không bằng cũng “đi” được, dù không thể hoàn toàn thay thế đi bộ leo núi, nhưng dư sức đỡ được bảy, tám thành.
Để linh hoạt, mỗi xe chỉ có hai chỗ ngồi, Thần Côn đã sớm không bắt kịp những kỹ thuật mới này nên chỉ có thể để tùy Đào Điềm sắp xếp, vụng về điều chỉnh ghế ngồi, xà cạp, túi khí.
Xe khởi động, Đào Điềm cố gắng lái thật vững, lại giới thiệu tình huống ruột núi với Thần Côn: “Chúng cháu vẫn định kỳ bảo dưỡng lối đi đó, để đề phòng người ngoài đi lầm vào, cửa vào được đã chặn cứng, có điều sau khi nhận được tin nhắc của chú, cháu đã sắp xếp người đi mở từ trước.
Thần Côn ừ một tiếng.
Rương bị thiêu hủy, ruột núi đã sập, bốn mươi năm trước Mạnh Thiên Tư vào núi là cho người sử dụng máy móc, tìm gần hai tháng, mở thông lối đi “cửa tìm tay trái” kia – lối đi đó cũng trở thành đường bộ duy nhất đi vào, do hộ núi đầu Côn Lôn phụ trách giữ gìn.
Một đường không trò chuyện gì, Thần Côn ngắm phong cảnh bên ngoài, con người luôn nhiệt tình với sự thay đổi, nơi nào có người ắt sẽ luôn thay đổi, mà những khu không người thì lại gần như mãi mãi bất biến, lão thậm chí còn nhận ra được nơi từng hạ trại, từng ăn cơm, mắt cay xè mấy bận.
Trên đường, cũng không nhớ là định lấy cái gì, nhấc tay lên, chạm tới một cái balo, khóe mắt Đào Điềm liếc thấy, giải thích: “Đây là giành quỷ non, hiện giờ không ít dụng cụ càng làm càng tinh giản, balo cũng không nặng như trước nữa.”
Thần Côn mở ra xem, lỡ tay đánh trượt, một cái bọc loạt xoạt từ bên trong ra.
Hóa ra là một bọc mini đầy kín đủ loại món ăn vặt, Thần Côn ngạc nhiên: “Không phải bây giờ toàn dùng các loại thuốc bột dinh dưỡng sao? Còn ăn cái này?”
Đào Điềm cười ngượng ngùng: “Không ạ, cái này không phải trang bị tiêu chuẩn, thói quen cá nhân của cháu thôi.”
Thoáng dừng lại rồi bổ sung: “Cách đây rất lâu, có một người bạn nói với cháu là vào núi vốn khổ cực, cứ ăn mỗi thanh protein thôi thì đơn điệu lắm. Cháu thành ra có thói quen này, trong balo luôn mang theo một ít…đồ ăn ngon.”
***
Hôm sau thì đến được đích.
Lúc Thần Côn lên núi, tâm trạng hãy còn vẫn bình tĩnh, trên đường còn ngắm phong cảnh một hồi, nhưng lúc tới gần cửa thì lập tức trầm mặc hẳn.
Lối đi này từng được tu sửa lại, chặn các ngã rẽ đi thông tới các mạch máu băng khác, ven đường còn lắp đèn tự sáng, đại khái là bởi ở trên cao nguyên nên đèn tự sáng không sáng lắm, khá âm u.
Vẻ âm u này càng làm tăng thêm cảm giác sâu thẳm của lối đi, vô số chuyện cũ như u linh ẩn náu trong lối đi, từ từ ngẩng đầu.
***
Bốn mươi năm trước, Mạnh Thiên Tư đã vào đại hoang từ đây.
Những người thân cận nhất đều tới tiễn cô, giờ nghĩ lại, bầu không khí khi đó thật sự rất kỳ quái: Không ai biết Mạnh Thiên Tư có cần hành lý hay không, song ai cũng tranh nhau bỏ đồ vào túi hành lý của cô, ai cũng biết rõ mình đang đưa tiễn một chuyến tàu e rằng sẽ không bao giờ trở về, song ai cũng giả bộ đây chỉ là một chuyến đưa tiễn bình thường.
Tân Từ trang điểm lần cuối cho Mạnh Thiên Tư, trên núi quá lạnh, rất nhiều lọ dịch lỏng đều bị đông lại, Tần Từ ủ chúng trong lòng, loạt xoạt đầy một bọc.
Mạnh Thiên Tư cười nói: “Trang điểm cho tôi đẹp chút, Giang Luyện không gặp tôi hai năm rồi.”
Lại hạ giọng bảo Tân Từ: “Cậu phải chủ động lên.”
Tân Từ vốn đã đỏ hoe mắt, nghe cô nói vậy, mặt cũng đỏ bừng lên, lúng túng đáp: “Chuyện này cũng có phải tôi cứ chủ động là được đâu.”
Huống Mỹ Doanh mua cho Giang Luyện quần áo bốn mùa, vì “Bên kia cũng không biết anh ấy có đồ mà thay không”, quần áo được gấp rất ngay ngắn, bên trên đặt một bức ảnh cưới nho nhỏ của cô và Vi Bưu.
Tiển Quỳnh Hoa giúp Mạnh Thiên Tư sắp xếp túi hành lý, lại đi qua bảo cô: “Tư thư nhi, qua đó rồi, nếu có thể thì con cố gắng…gửi cho bọn u chút tin tức nhé.”
Mạnh Thiên Tư cười khanh khách, nói: “Thần Côn nói đại hoang người ta là ngoài trời, là vũ trụ đó, con gửi thế nào được? Vẫn là báo mộng đi. Sau này, mọi người mơ đẹp về con đều là do con gửi cả đó.”
Lại nghiêm túc dặn dò tất cả mọi người: “Nếu đại hoang là ngoài trời thì quá nửa không cùng một chiều không gian với nơi này, chờ đến lúc con dẫn Giang Luyện trở về, chỗ này nói không chừng đã trôi qua mấy chục năm rồi, mọi người ai có chuyện gì lớn nhớ thông báo ở đây một tiếng nhé, con trở về là có thể thấy được, không đến mức bỏ lỡ cái gì.”
Câu nói cuối cùng trước khi mở thang trời là chỉ vào chuông vàng đeo trên mắt cá chân, nói với Cảnh Như Tư: “U tư, sau khi con dùng xong, chuông vàng giao cho u mang về, để lại cho ngai vàng quỷ non kế nhiệm nhé.”
***
Đào Điềm dẫn Thần Côn vào lối đi u ám.
Thần Côn hỏi bà: “Chỗ này có thường mở ra không?”
Đào Điềm nghĩ ngợi: “Cũng không ạ, mấy năm đầu, người đến rất chăm chỉ, sau thì từ từ giảm đi, không còn thường xuyên nữa. Chỉ có trợ lý Mạnh là mỗi năm đều tới một lần, có điều, ba năm trước anh ấy đã qua đời rồi.”
Thần Côn ồ một tiếng: Người quen của mình lại bớt đi một người rồi.
Mở ra cánh cửa thứ hai, rốt cuộc cũng vào tới đài đá.
Thần Côn ngẩng đầu lên nhìn trước như phản xạ có điều kiện.
Mấy đường ruột núi kia vẫn còn, nhìn như lung lay sắp đổ, nhưng thực ra đã cố định ở đó, không có núi lở hay động đất thì cũng không rơi xuống nữa.
Trên dưới đài đá đều kết lồng pha lên, bên ngoài lồng còn kết lưới sắt, đây là để ngừa châu chấu đá, tuy rằng nhiều năm như vậy, hiếm ai còn nhìn thấy châu chấu đá nữa.
Thần Côn bước mấy bước trên đài đá, lúc này mới ngẩng đầu, nhìn về phía vách đá.
Trên vách đá, người đá vẫn y nguyên, có Giang Luyện, có cả Mạnh Thiên Tư.
Thần Côn nói với Đào Điềm: “Cô không cần đi theo tôi đâu, cứ để tôi ở đây đi.”
…
Lúc Mạnh Thiên Tư vào đại hoang là dùng chuông vàng.
Giống như lần của Giang Luyện, trên vách đá như có một con mắt dựng thẳng đen kịt chậm rãi mở ra, mà trong sát na con mắt mở ra, chuông vàng lập tức đứt đoạn, rơi trên mặt đất.
Mạnh Thiên Tư định cúi xuống nhặt, Cảnh Như Tư nói: “Thiên Tư, đừng động vào nó, lát nữa u nhặt về đi sửa là được.”
Mạnh Thiên Tư không nhặt nữa, cô xách túi hành lý lên, nói: “Nặng thế.”
Còn nói: “Con đi đây, nói không chừng Giang Luyện đến giờ vẫn chưa đi được bao xa, con đi vài bước là có thể gặp được anh ấy rồi.”
Cô không đâm đầu xông vào, chỉ cười nhìn mọi người, hơn nửa những lưu luyến của cô ở thế gian này đều ở đây, cô muốn nhìn nhiều thêm chút nữa.
Khúc Tiếu khe khẽ sụt sùi khóc, Tiển Quỳnh Hoa ôm vai bà nhỏ giọng an ủi; Huống Mỹ Doanh rơi nước mắt, một mực nắm chặt tay Vi Bưu; Mạnh Kình Tùng đứng đó ngơ ngác, cầm trong tay một cuộn tranh.
Đó là bức chân dung Giang Luyện từng dán mắt thần vẽ cho Mạnh Thiên Tư, Liễu Quan Quốc không nỡ đốt, vẫn luôn giữ đó, lúc Mạnh Thiên Tư tới Tương Tây lần nữa, gã nghe nói về chuyện của Giang Luyện, bèn trịnh trọng lấy ra, giao trả lại cho Mạnh Thiên Tư.
Mạnh Thiên Tư rất thích bức tranh này, trước khi đi, cô đưa bức vẽ cho Mạnh Kình Tùng làm kỷ niệm.
…
Mạnh Thiên Tư cứ nhìn như vậy cho đến khi cửa vào khép kín.
Mặt đá dần dần khôi phục, mô tả theo đường nét khuôn mặt cô, sau khi mặt đá khôi phục lại như cũ, Khúc Tiếu nghẹn ngào kêu lên: “Nhìn họ kìa!”
Trên mặt đá để lại hai bức tượng đá hình người, họ như đồng thời rời đi, nhìn không ra trước sau cách nhau hai năm, hai người đều mỉm cười, kề sát nhau, một đời một kiếp, một đôi người đá.
Sau nữa, Cảnh Như Tư tiến lên nhặt chuông vàng, lúc này mới phát hiện ra, chuông vàng không chỉ đứt đoạn mà mảnh bùa biểu trưng cho “mở thang trời” đã rạn nứt.
Chín chuông nhà họ Thịnh, đốt một chuông hủy chín chuông, khi đó, Thần Côn đã hoài nghi, mảnh chuông này bị rạn nứt có lẽ cũng đồng nghĩa chuông vàng phục thú từ nay sẽ lặng bặt.
Lão lại nghĩ tới câu người bọ ngựa từng viết.
Thang trời, cô phải cẩn thận, cô sẽ chết ở đó.
Câu này không hẳn đã là nguyền rủa Mạnh Thiên Tư, người bọ ngựa kia chỉ là nhận ra chuông vàng: Trong mắt “chúng nó”, vào đại hoang là hết đường trở về, không khác gì chết, có lẽ mảnh cuối cùng của chuông vàng vốn yêu cầu người làm phép phải trả cái giá hiến tế.
Thế nên, đến thang trời rồi, cô phải cẩn thận, một khi mở ra, cô sẽ “chết” ở đó.
….
Mà đài đá ngày nay thì càng giống một cái đàn tế hơn, hoặc có thể nói là một đài lời nhắn.
Như Mạnh Thiên Tư kỳ vọng, rất nhiều chuyện lớn trong đời người đã được nhắn gửi ở đây cho cô.
Thần Côn trông thấy một bức ảnh chụp chung ba người nhà Huống Mỹ Doanh, dung mạo đứa nhỏ mũm mĩm kia rất giống Vi Bưu, bên cạnh còn có một tấm thiếp cảm ơn tự thiết kế, bên trên viết: Cảm ơn chú Giang Luyện và cô Thiên Tư đã cứu ba mẹ con.
Thần Côn nhìn thấy một quyển album, là ảnh chụp chung của Tân Từ và Khúc Tiếu, mỗi năm một tấm, đến năm thứ sáu thì không còn tiếp tục nữa.
Tình cảm trên đời có dài lâu trường cửu, cũng có nửa đường biệt ly, cũng không có gì đáng ngạc nhiên.
…
Thần Côn đứng lặng hồi lâu trên đài đá rồi mới chống gậy đi ra.
Đào Điềm không biết đi bận cái gì, hộ núi canh chừng ở lối vào định qua đỡ lão, Thần Côn khoát tay, ý bảo mình muốn yên lặng một mình.
Lão đi thẳng, đi tới bên cửa vách núi, lựa một tảng đá lớn ngồi xuống.
Trời rất âm u, giữa mây nồng dày đặc, lác đác có tuyết rơi.
Trước mắt Thần Côn dần nhạt nhòa.
Thoắt cái đã bốn mươi năm rồi.
Lão cũng không rõ là từ khi nào, mình bắt đầu kính nể thời gian.
Trời đất bao la, thời gian lớn nhất, tình yêu không hao tổn được nó, hận thù cũng không chịu đựng nổi nó, nó lửa củi vĩnh viễn không bao giờ tắt dưới đáy nồi, đun mọi không thương, không cam, không vui thành một làn khói xanh.
Thần Côn thực sự đã mơ thấy Mạnh Thiên Tư và Giang Luyện rất nhiều lần, trong mơ, họ hoặc cười, hoặc đùa, hoặc rủ rỉ thì thầm, hoặc sóng vai đi xa – Thần Côn không lần nào tới gần được, mỗi lần muốn tới gần, họ đều như hình bóng trong sóng nước, dần nhấp nhô dần biến mất.
Mạnh Thiên Tư có tìm được Giang Luyện không?
Mấy năm đầu, Thần Côn còn rất băn khoăn về câu hỏi này, về sau, khi bạn bè lão từ từ rời đi, càng ngày càng nhiều người rời đi, lão cũng dần thản nhiên.
Người đi sớm nhất là Dịch Táp, chín năm sau đó, cô qua đời.
Thần Côn không quen cặp Tông Hàng, tin tức đều là lần lượt biết được qua Tiển Quỳnh Hoa.
Nghe nói, Dịch Táp sinh được một cô con gái, Tông Hàng đặt tên cho cô bé là Tông Ức Táp, tên mụ là “Niệm Niệm”, ý rằng nhớ mãi không quên.
Đứa con gái này rất giống Dịch Táp, tính tình lại không giống chút nào, cô bé dịu dàng lại kiên nhẫn, tuổi còn nhỏ đã biết chăm sóc cho ba, chẳng hạn như mùa đông phải mặc thêm áo, mùa hè đừng uống nhiều nước đá, hệt như một bà cụ non từ bé đã hiểu chuyện, xoa dịu an ủi Tông Hàng rất nhiều.
Lúc Niệm Niệm lấy chồng, ba mẹ Tông Hàng đã qua đời, kể từ đó, Tông Hàng biến mất khỏi tầm mắt của mọi người, không còn ai gặp được hắn nữa.
Có điều, nghe nói, hắn đi Đông Nam Á, mua rất nhiều sản nghiệp nhỏ ở những vùng nước khác nhau, tỷ như mua thuyền cho người khác thuê lái; tỷ như mua không ít lưới đánh cá, ngư dân có thể tự đến lĩnh, chỉ cần nộp một khoản tiền thuê rất nhỏ, hoặc là dùng thủy sản mình đánh đóng phí dùng cũng được – Tông Hàng hành tung bất định, thường xuyên đi đến những nơi khác nhau thu tiền thuê, lúc không đi thu tiền thuê, hắn thích ở ven bờ nước, còn nuôi một bầy ô quỷ biết bắt cá.
Còn có người nói, hắn rất thích cười.
Cũng không biết là thật hay giả.
Kế đó là nhóm La Nhận.
Lo lắng ban đầu của Thần Côn thành thật, năm người từng dẫn hung giản lên người này, bên trong cơ thể đều bị hao tổn, không ai sống thọ, Mộc Đại xem như là người cuối cùng tạ thế trong năm người họ, nhưng đã là chuyện của mười năm trước rồi.
Thần Côn có gặp Mộc Đại vào năm cô qua đời, năm ấy, lão đi thăm mộ đám La Nhận, Mộc Đại dẫn lão tới nghĩa trang, Thần Côn nhớ, Mộc Đại mỉm cười nhìn di ảnh nhóm La Nhận, bên tóc mai bạc phơ.
Lão còn nhớ, Mộc Đại nói với lão: “Gần đây nằm mơ toàn mơ thấy bọn La Nhận, còn mơ thấy Giải Phóng nữa, cháu thấy cũng chỉ một hai năm nữa là cháu đi thôi.”
Thần Côn bảo cô đừng nghĩ nhiều, nhất định phải giữ gìn sức khỏe, còn hẹn sang năm mình lại tới.
Năm sau, tới thì có tới, song Mộc Đại đã mất, mộ phần nhiều thêm một ngôi, di ảnh nhiều thêm một tấm, bạn bè của lão lại bớt đi một người.
Năm năm trước, vợ chồng Nhạc Phong và Quý Đường Đường qua đời.
Đôi này ra đi rất gần nhau, Quý Đường Đường đi trước, cô đi được ngày thứ bảy thì Nhạc Phong mất trong lúc ngủ, ra đi rất bình thản.
Thần Côn vốn tới để tham dự tang lễ của Quý Đường Đường, còn chưa kịp đi, bèn ở lại, tham dự luôn của Nhạc Phong.
Lão đã lớn tuổi, người nhà họ Nhạc sợ lão mệt mỏi, không cho lão giúp đỡ, phần lớn thời gian, lão đều ngồi bên cạnh, nhìn việc ma chay từ từ thành hình.
Đứa cháu nhỏ của Nhạc Phong rất thích ngồi xổm bên chân lão chơi, đứa bé còn quá nhỏ, không biết chết là gì, chơi chơi một lúc, lại kéo kéo ống quần lão, hỏi: “Ông cháu đi đâu vậy ạ?”
Thần Côn xoa đầu nó, đáp: “Lái xe việt dã đi chơi rồi.”
…
Người ta thường nói sống lâu là chuyện tốt, song Thần Côn lại cảm thấy, kỳ thực người càng sống lâu càng cô độc, những chuyện lão trải qua, những bài hát thích nghe, người từng quen, dần dần không còn tìm được ai trò chuyện nữa, chỉ có thể giữ trong lòng, chậm rãi lên men trong gió trong mưa, qua từng ngày đêm.
Lão rất nhớ những người bạn của mình.
Ban đầu, nhiều thời gian như vậy, tương lai dài như vậy, mọi người dồn thành thủy triều, cuộn thành sóng lớn, khí thế hừng hực, cùng nhau lên đường hướng về phía bờ, cười nói rôm ra, náo nhiệt biết bao.
Dần dần, có người tiêu tan trong không trung, có người bị đê cản, có người bị cát sỏi làm biến mất, ngọn sóng nhỏ dần, thế sóng dần tan.
Cũng không biết lão là may mắn hay xui xẻo, trước sau vẫn là bọt nước đi trước nhất, đi xa nhất, quét ra dấu vết dài nhất, nhưng cũng cô độc lẻ loi nhất, yên lặng im ắng, không ai làm bạn, khô khốc trên đầu cành xa nhất.
…
Gió bấc càng lúc càng mạnh, tuyết rơi trong bầu không xám trắng.
Mạnh Thiên Tư có tìm được Giang Luyện không? Có lẽ có, có lẽ vào một ngày nắng đẹp nào đó, họ sẽ cùng nhau trở về.
Chỉ có điều, Thần Côn biết mình sẽ không thể chứng kiến được.
Cũng có thể, họ vẫn ở đại hoang.
Đại hoang là gì? Là ngoài trời, là vũ trụ, là chốn không biết, người sau khi chết, nếu thần hồn thực sự vào đại hoang thì cuối cùng mọi người đều sẽ gặp nhau ở đại hoang.
Đến lúc đó hẳn sẽ náo nhiệt lắm, nhiều người lão tưởng niệm như vậy đều tụ tập dưới cùng một mái nhà.
Thần Côn mỉm cười với núi non hoang vắng, rồi chậm rãi nhắm hai mắt lại.
Tuyết lớn nhanh chóng đậu lên mái đầu, lên bờ vai lão, tay lão buông lỏng, quải trượng thuận theo sườn núi rơi xuống, va vào một tảng đá trên đường, lúc cuối cùng cũng dừng lại, đã làm kinh động tới một con gà tuyết đang kiếm ăn ở gần đó.
Nếu Thần Côn còn có thể nhìn được thì lão nhất định sẽ phát hiện ra, con gà tuyết này rất giống Giang Thước Kiều bốn mươi năm trước.
Lão không biết rằng có một đợt, Mạnh Thiên Tư từng hào hứng tìm bạn đời cho Giang Thước Kiều, đáng tiếc là mấy lần đều không thành công, sau cùng, Mạnh Thiên Tư cười ha hả, bỏ qua.
Cô nói: “Quên đi, bản thân tao còn thế này, không giúp được mày rồi, Thước Kiều mày tự đi gặp, tự đi chọn đi, thích một đời, tiếc cũng một đời, sống tốt cuộc đời của mày là được.”
***
“Tập quỷ non” viết: Ngai vàng cuối cùng của quỷ non, Mạnh Thiên Tư, sinh năm 1993, mất không rõ. Tiểu Mông Sơn đến cùng không thể thu được xương, núi không người kèm, lập mộ chôn quần áo và di vật thay thế. Tương truyền Côn Lôn có núi, trong bụng đặt tượng người đá, mỉm cười chân thành, trông rất sống động, người có duyên nên tới chiêm ngưỡng.
Lời rằng:
Trước là vinh hoa sau mênh mang, đoạn tục rời cành tiến đại hoang.
Núi không thành tiên nhận vải mục, nụ cười người đá trơ tháng năm.