Khi Vân Nhạc về đến nhà, cửa vẫn mở toang như lúc sáng sớm. Vân Cẩm Bằng đã đi rồi. Gã không đi uống rượu thì cũng là đi đánh bạc. Mặc kệ gã muốn đi đâu, làm gì, sống hay chết, Vân Nhạc cũng đều không muốn biết. Cậu bước vào nhà, mở đèn phòng khách lên. Nơi được gọi là phòng khách này, thực tế chỉ là một gian phòng nhỏ, rộng ba mươi mét vuông. Ở giữa phòng có một bình phong chia phòng thành hai nửa, một nửa là chỗ ngủ, một nửa là phòng khách và nhà vệ sinh. Ngay chỗ cửa phòng vệ sinh, ống nước đã đóng băng mất, đến mùa đông chỉ có thể dùng để chứa vài thứ linh tinh, không cách nào sử dụng được. Nhà bếp thì lại càng chật hẹp, chỉ có vài mét vuông mà thôi. Dưới đất có một bình gas kiểu cũ, dầu, trà, muối, gạo cùng với một cái chảo chiên đúc bằng sắt, tất cả đều được đặt ở góc tường.
Vân Nhạc đặt cặp sách xuống đất, đem đồng phục đã được giặt sạch treo lên ngay trước cửa sổ, hướng về phía Bắc. Nơi đây cũng có thể miễn cưỡng coi như một cái ban công đơn giản. Khi còn bé, cậu leo lên bàn, mắc một sợi dây để phơi quần áo, rồi dùng đến giờ.
Buổi tối trời có chút âm u, không chắc là quần áo có thể khô nổi trước sáng mai hay không nữa. Vân Nhạc nhìn chằm chằm bộ đồng phục một hồi, rồi cầm cái chổi ở bên cạnh, quét dọn đống thuỷ tinh vụn vỡ trên mặt đất. Sau đó cậu nhặt chậu rửa mặt mà sáng nay Vân Cẩm Bằng đã ném xuống lên, đặt lại chỗ bồn rửa tay rỉ sét. Cậu định bụng đem chiếc khăn lông được tặng kèm khi mua nước hồi sáng treo lên dây phơi, nhưng suy nghĩ một hồi, lại quyết định chỉ lấy khăn ra vắt cho thiệt khô, rồi nhanh chóng để nó vào trong cặp sách.
Vân Cẩm Bằng không muốn cậu dùng bất cứ thứ gì tốt cả, gã chắn hẳn luôn cho rằng con của tiện nhân thì chỉ xứng chịu khổ, chịu tội. Lúc vui thì cho ăn chửi, buồn buồn lại lôi ra đấm đá.
Mẹ ruột của Vân Nhạc tên là Đoạn Phỉ, đã bỏ đi khi cậu còn rất nhỏ. Trần Xảo Ngọc từng hỏi cậu rằng, có trách mẹ mình hay không? Nói là hoàn toàn không trách thì không thể nào, cậu cũng đâu phải là thánh nhân, bị đánh thì sẽ không chảy máu! Nhưng Vân Nhạc không trách Đoạn Phỉ theo người khác bỏ đi vì ở lại đây đâu khác gì sống nơi địa ngục. Không trốn đi thì cũng chỉ có thể suốt đời chui nhủi trong bóng tối. Đoạn Phỉ cũng thật may mắn khi có người nguyện ý dẫn bà đào tẩu, cho bà một cuộc sống mới. Chỉ có kẻ ngu si mới chịu ở lại đây, chịu đựng một cuộc hôn nhân vô đạo đức toàn đánh đập, ngược đãi, và bạo lực. Cậu trách là trách tại sao Đoạn Phỉ lại không mang cậu theo cùng kìa. Chẳng lẽ là vì cậu không ngoan ngoãn, không nghe lời? Hay bởi vì cậu khóc nháo không ngớt, cứ bắt bà phải mua đồ chơi, cho tiền tiêu vặt?
Ngày mà Đoạn Phỉ bỏ đi cũng là vào một ngày mùa đông, Vân Cẩm Bằng ra ngoài uống rượu, không ở nhà. Khoảng hơn mười giờ tối hôm đó, Vân Nhạc đang nằm ngủ trên chiếc ghế sofa cũ nát ở phòng khách thì bỗng bị đánh thức bởi một cơn gió lạnh từ cửa thổi vào. Ngoài cửa, có một người đàn ông không cao nhưng rất cường tráng đang đứng chờ. Đoạn Phỉ xách ngay hành lý đã chuẩn bị cẩn thận từ sớm, không hề nhìn cậu lấy một lần, theo người đàn ông kia ra ngoài.
Vân Nhạc còn không kịp mang giày vào đã vội đuổi theo Đoạn Phỉ trên đôi chân trần, đạp lên đống tuyết dày phía trước, xuyên qua ngõ hẻm đen kịt mà lớn tiếng gọi: “Mẹ! Mẹ đi đâu vậy? Mẹ ơi?”
Cậu vĩnh viễn không thể quên được khoảnh khắc đó, Đoạn Phỉ quay đầu nhìn lại với vẻ mặt chán ghét đến tột cùng, tựa hồ như nhìn một đứa con ghẻ không thể cắt đuôi được, lạnh nhạt mà nói: “Mau về đi, không được theo tao.”
Hai chân Vân Nhạc lạnh đến đỏ bừng cả lên, lúc ấy cậu có một loại trực giác rằng: mẹ cậu sẽ không bao giờ trở lại nếu bà rời khỏi đây. Cậu vội vã chạy tới ôm lấy chân của Đoạn Phỉ, mắt đỏ lên hỏi: “Mẹ, mẹ đi đâu vậy? Con có thể theo cùng được không?”
Đoạn Phỉ đáp: “Không được.”
Vân Nhạc khi còn bé luôn rất ngoan ngoãn nghe lời, Đoạn Phỉ nói với cậu không được, cậu liền không tiếp tục nữa. Nhưng ngày đó thật sự rất kỳ quái, cậu như mọi đứa trẻ bảy tuổi khác, cứ ôm chặt mẹ khóc nháo không ngừng. Đoạn Phỉ liên tục liếc nhìn đồng hồ, lo lắng Vân Cẩm Bằng sẽ đột nhiên trở về, trừng Vân Nhạc mà nói: “Mày bỏ mẹ ra trước cái đã.”
Vân Nhạc không nghe, nước mắt rơi lã chã hỏi: “Mẹ ơi, con có thể đi cùng mẹ không?”
Đoạn Phỉ cứng rắn dỗ ngọt con: “Không được, Nhạc Nhạc nghe lời, mẹ đi trực đêm nay thôi, sáng sớm ngày mai sẽ trở về.”
Vân Nhạc nghẹn ngào: “Thật không ạ?”
Đoạn Phỉ đáp lời: “Mẹ sẽ không nói dối con đâu.” Vừa lúc liếc nhìn ở lề đường có một tiệm tạp hoá còn chưa đóng cửa, hiếm có mà nắm lấy tay Vân Nhạc, dắt cậu bé vào trong, chọn cho cậu một cái cặp in phim hoạt hình. Vân Nhạc vẫn luôn biết nhà mình không có tiền, hiểu chuyện mà nói: “Mẹ, con không muốn món quà này đâu. Với số tiền này, chúng ta có thể nấu một bát thịt kho tàu. Mẹ thích nhất là ăn thịt kho tàu, con biết nè.”
Đoạn Phỉ giật mình, một hàng nước mắt bỗng lăn dài trên khuôn mặt vô cảm nãy giờ của bà. Bà vẫn quyết định mua cặp cho cậu, ngồi xổm xuống đưa cho Vân Nhạc, lần đầu tiên thật sự ôm lấy cậu bé vào trong lòng. Đó là lần duy nhất trong ký ức mà Vân Nhạc cảm nhận được sự ấm áp từ mẹ mình, bởi lúc được bà ôm ấp, thật sự rất ấm.
Đoạn Phỉ nói: “Mau về nhà đi, sáng mai mẹ sẽ trở về thật sớm, rồi đưa con đến trường với cặp sách mới. Được không con?”
“Thật không mẹ? Mẹ vẫn chưa bao giờ dắt con đi học đâu đó!” Vân Nhạc mong đợi nói.
Đoạn Phỉ vuốt vuốt tóc cậu, mắt nhìn xa xăm mà rằng: “Thật mà con, bé ngoan Nhạc Nhạc ở nhà chờ mẹ về, không được đi đâu hết.”
Cứ thế mà nhiều năm đã trôi qua, từ lúc Vân Nhạc mới có bảy tuổi cho đến khi cậu cũng đã mười bảy tuổi. Từ thuở mỗi khi bị Vân Cẩm Bằng đánh đập cũng chỉ có thể bất lực ngồi khóc, đến tận bây giờ đã có thể tự thân mình chống trả lại. Không phải là không có cơ hội rời đi, chỉ là Vân Nhạc muốn xem thử xem, có phải Đoạn Phỉ thật sự đối với cậu không có một chút tình cảm, có phải đã thật sự quên mất cậu rồi hay không. Hay là chỉ cần cậu vẫn cứ chờ ở nơi này, mẹ của cậu rồi sẽ trở về mang cậu đi, tự mình đưa cậu đi học, và dẫn cậu bắt đầu một cuộc sống mới.
“Nhạc, Nhạc Nhạc?” Trần Xảo Ngọc vừa đi chợ về, đứng ở cửa gõ một tiếng.    
Vân Nhạc đang ngồi xổm ở nhà bếp nấu cháo, nghe thấy tiếng gọi liền bước ra. Trần Xảo Ngọc đang cầm một cái thau cơm inox, bên trong có mười mấy cái sủi cảo (1). Bà nói với cậu: “Dì gói sủi cảo cả trưa đấy, còn dư lại mấy cái, con đem vào hâm nóng một tí rồi ăn đi.”
Vân Nhạc đáp: “Không cần đâu ạ.”
Trần Xảo Ngọc kéo tay cậu qua, dúi thau cơm vào tay cậu và nói: “Con cứ cầm đi, cũng không phải là cho con tiền tiêu vặt, chỗ này còn không nhiều bằng cải thảo dùng để nấu mì nữa.” Vân Nhạc vẫn còn muốn đẩy trả lại, Trần Xảo Ngọc liền nói: “Nhạc Nhạc, dì cả biết con là một đứa nhỏ tốt. Con làm vầy với dì, là lo ba con với bác Vương lại sinh sự chứ gì? Không có việc gì hết, bác Vương của con hồi trẻ dù gì cũng là hổ sơn lâm, không sợ ba con đâu. Mặc dù miệng mồm của ổng không tốt, nhưng tâm địa ổng thì không xấu. Dì cả cũng sợ ổng chết khiếp, nếu ổng không nói tiếng nào, dì cả cũng đâu có gan mà đem sủi cảo qua cho con chớ?” Đoạn dì vén tóc mái của Vân Nhạc lên, xem vết thương ở mắt cậu, xong mới an tâm mà nói tiếp: “Nhạc Nhạc à, con chớ có sợ. Sau này dì cả hứa chỉ nói chuyện với con khi không có ba con thôi. Nhưng mà đôi lúc dì nghe thấy nó đánh đập con, dì liền nhịn không được. Ở thôn chúng ta, không có ai đánh con cái như nó hết.” Trần Xảo Ngọc vừa nghẹn ngào vừa nói tiếp: “Con cũng đừng cố tránh né dì cả ngàn vạn dặm nữa. Thắng xe ba bánh của bác Vương con bị hư, nhiều lần xém chút nữa là gây tai nạn. Mà ổng quá nổi danh cái tật lười biếng cộng thêm mệt mỏi quá độ nên cứ để đó không muốn sửa. Là con sửa giúp ổng đúng không? Con nói đi, con giúp đỡ nhà dì cả như vậy, thế mà giờ dì cả cho con có chút đồ ăn, con lại từ chối? Hàng xóm với nhau cả mà, phải không con? Tại sao chúng ta không thể quan tâm nhau dù chỉ một chút chứ? Con đối với dì cả tốt như vậy, cũng phải cho dì cả cơ hội báo đáp lại chứ con?”
Vân Nhạc nhìn dì đang rơi lệ không ngừng, rũ mắt xuống nhìn đám sủi cảo trong thau cơm. Cuối cùng, cậu cũng chịu quay người đi vào nhà bếp, tìm một hộp đựng cơm nóng, đem từng cái từng cái sủi cảo mập trắng để vào, rồi đem cất vào bếp. Xong xuôi, cậu đem thau đựng cơm lúc nãy trả cho Trần Xảo Ngọc.
Chú thích:
(1) Sủi cảo (餃子 – Thuỷ Giảo)