Liên Mạn Nhi hỏi Trương thị có biết chi phí trên trong một năm của một nhà Liên Thủ Nhân ở tại trấn hay không.
Đề tài này thì càng khó hơn.
“Đại bá của con không có lương thực dự trữ, một năm chỉ có mười mấylượng bạc tiền dạy học, đây là thời điểm tốt, quán dù sao cũng khôngphải có thể tìm được, theo mẹ nhớ được còn có quán bốn năm năm khôngcó làm việc. Những thôn khác ở bên trong có quán, hắn không chịu đi,ngại cho tiền ít, ở nông thôn bất tiện. Hắn lại ngại người ta cho chỗ ởquá chật hẹp, cơm canh cũng ăn không quen, hắn lại mang theo người trong nhà, thuê một cái sân nhỏ ngay tại trấn trên, một năm tiền thuê phảimất sáu lượng bạc. Đại Đường ca của đi theo đại bá của con đọc sách,cũng không kiếm ra tiền.”
“Nếu là như vậy, thời gian đó nhà đại bá không phải quá túng thiếu hay sao?”
Liên Mạn Nhi lắp bắp kinh hãi. Dựa vào thu nhập như vậy mà tính toán, phòng lớn Liên gia ở tại trấn trên, e là chỉ cầu mong ấm no, còn phảidựa vào Liên gia tiết kiệm đến trình độ như vậy để sống qua ngày, tínhtoán bên trên mới chân chính là “Tú tài nghèo nàn”, làm sao có thể mặctơ lụa, mang vàng bạc, có chi phí ăn mặc như vậy?
“Ba mươi mẫu đất nhà chúng ta chính là nguồn lương thực hàng năm,ngoại trừ lưu lại trong nhà ăn, còn có nộp thuế, những thứ khác đều theo bốn mùa đưa đến trấn trên cho đại bá của con.” Trương thị đối vớiLiên Mạn Nhi nói.
Nói cách khác, Liên Thủ Nhân kỳ thật là thu không đủ chi, có thể duytrì cuộc sống như vậy, hoàn toàn là nhờ vào người trong Liên gia bớtmiếng ăn mà cung cấp nuôi dưỡng bọn họ.
Liên Mạn Nhi lại hỏi Trương thị mấy vấn đề, trong lòng bắt đầu tính toán tất cả nợ.
Dựa theo ba mươi mẫu đất hiện tại của Liên gia mà tính, bởi vì Liênlão gia tử chịu khó cần mẫn, lại có kỹ năng trồng hoa màu tốt, nên thuhoạch so với bình quân tốt hơn nhiều. Chỉ dựa vào mỗi mẫu sản xuất hàngnăm được ba trăm cân cao lương mà tính, ba mươi mẫu đất chính là chínngàn cân. Cả nhà mười chín miệng ăn, trai tráng trưởng thành tính luôncả Đại Lang cùng Nhị Lang của Liên gia, là bảy người, thời gian qua Liên gia tiết kiệm. Mỗi ngày đồ ăn hơn phân nửa rất là tiết kiệm, Chu thịlại trông coi chặt chẽ. Cơ hồ chính là chế độ phân phối, liền theo nhưbình quân mỗi người mỗi ngày sáu lượng lương thực để tính toán, một nămphải ăn bốn ngàn một trăm sáu mươi mốt cân lương thực, hơn nữa vườn raucũng cho thêm rau dưa, chính là thức ăn cả năm của Liên gia.
Hiện tại Đại Minh triều thu thuế cũng không nặng, ruộng đồng Liên gia có thể xem là trên trung-thượng đẳng. Tính toán một chút, đơn giản mànói, ước chừng là dựa theo mỗi mẫu sản xuất ra hai trăm năm mươi cân,hàng năm thời điểm thu thuế. Như vậy tính được ba mươi mẫu đất, phải nộp thuế lương thực ước chừng là ba trăm bảy mươi lăm cân.
Như vậy, còn có hơn phân nửa lương thực dư ra.
Cho dù là một nửa lương thực đưa đến trấn trên, một phần là cho mộtnhà Liên Thủ Nhân ăn. Còn lại thì bán lấy tiền mặt đổi thành bạc.
“Một nhà đại bá. Cho dù tính luôn Nữu Nữu không đến hai tuổi , là bảy miệng ăn, cũng theo như mỗi người mỗi ngày sáu lượng khẩu phần lươngthực mà tính toán. Một năm phải ăn hơn một ngàn năm trăm cân lương thực, vậy còn thừa lại ba ngàn cân lương thực, liền tính theo giá của caolương, mỗi cân năm văn tiền, cũng có thể kiếm được mười lăm lượng bạc.”Liên Mạn Nhi hỏi Trương thị, “Vậy mười lăm lượng bạc này. Đại bá đềukhông có trả về, tiền đại bá dạy ở quán. Có giao cho nội không?”
“Mấy năm nay, không có thấy bọn họ đưa tiền về nhà.” Trương thị nói,bằng không trong nhà làm sao có thể trải qua khoảng thời gian khó khănnhư vậy.”A, bọn họ cũng có trở về đưa tiền mấy lần, tựa như lần này phải gả Hoa Nhi, không phải lấy tiền trở về, lần đó kế tổ ca con cưới vợcũng là như thế này.” Kết quả mang về không bao nhiêu, lại mang đi gấpmấy lần. Nếu không có tiền thì phải làm sao bây giờ, bán đất. Kết quảchính là Liên gia hiện tại chỉ còn lại có ba mươi mẫu đất.
“Hàng năm thu nhập của ta đều cho hắn, hắn một chút cũng không trả lại?”
“Đại bá của con ngày tết trở về còn mua quà cho nội cùng lão cô của con, tựa như hôm nay vậy.” Trương thị nói.
“Đây còn không phải là lông cừu ở trên mình cừu à!” Liên Mạn Nhi thì thào lẩm bẩm.
“Có ý tứ gì?”
“Nói trắng ra chính là tiền lễ vật, cũng là tiền cả nhà chúng ta kiếm ra. Gia bình thường một lượng rượu trắng đều không nỡ dùng, hôm nay một vò tửu bạch Lê Hoa , đã cao hứng thành như vậy, kỳ thật bên trong vẫnlà tiền của chúng ta.” Liên Mạn Nhi nói.
Trương thị sửng sốt một chút. Đạo lý này rất đơn giản, nàng cũngkhông phải là không có nghĩ qua, chỉ là có đều mơ hồ không rõ ràng, cũng chưa từng cố gắng suy nghĩ.
“Đại bá của con là tú tài, thời gian qua tốt lên cũng là lẽ thường.”Trương thị nói, như đại đa số người nông thôn, Trương thị đối với ngườiđọc sách là mang kính ý, dù sao cũng cảm thấy người đọc sách nên so vớibọn họ làm ruộng hưởng phúc hơn, thời gian qua phải tốt hơn.”Nhưng mà,ai…”
Trương thị có chút muốn nói lại thôi.
“Mẹ, mẹ có cái gì thì cứ nói ra, tại đây lại không có người ngoài.”
“Được rồi…. Theo như mẹ biết, cả nhà đại bá của con cũng sẽ khó màsinh sống. Đã nói phòng ở, thì thuê cái nhà mấy gian là đủ ở rồi, nhưngbọn họ lại ngại ở nơi vắng vẻ, nói bất tiện, liền thuê cái sân nhỏ. Cómột lần mẹ đi ngang qua nhìn thấy, là hai tiến hay là ba tiến*? Phòng ởít nhất có hai ba mươi gian. Đại thẩm của con nói là muốn phân thànhTiền viện bên trong, đều là quy củ của nhà giàu trong thành, mẹ cũngkhông hiểu. Còn có ăn, cũng không thể theo như con tính toán, đại bá của con bọn họ không ăn lương thực phụ (hoa màu),lương thực ta đưa đến,đều bán đi đổi thành gạo trắng.”
(*Chỗ chia giới hạn trong nhà,giống như đơn vị mét vuông)
“Nương, những thứ này mẹ cũng biết?”
“Bọn họ là muốn gạt người, nhưng trấn trên cũng gần đây, tin đồn cũng có. Đại cữu con có một lần đi ngang qua, tận mắt nhìn thấy, nói với mẹ, mẹ mới tin.”
“Gia cùng nội cũng biết?”
Trương thị lần này không nói gì.
“Gia không phải ở bên ngoài đã làm chưởng quầy nhiều năm sao, sổ sách có thể không tinh thông ư, xem ra nhất định là biết đến.”
“Đại bá của con là tú tài, đại thẩm con, còn đại tẩu của con nữa, đều là người quý giá, nên ăn dùng tốt hơn.” Trương thị nói.
“Vậy chúng ta đây chính là trời sinh tiện mệnh sao?” Liên Mạn Nhi giận.
Trương thị nói như vậy, vì cái suy nghĩ thâm căn cố đế vốn cho làngười đọc sách quý giá, nhưng có một phần là bất đắc dĩ an ủi mình. Nàng thấy Liên Mạn Nhi lông mi dựng thẳng lên, khuôn mặt nhỏ nhắn tức giậnđến đỏ bừng, lập tức hối hận.
Nàng dù sao cũng là làm mẹ, chính mình mệnh khổ thì cũng thôi đi,thật không muốn con của mình như thế, bà còn không có “Hiền lương” đếntrình độ kia. Không thể không nói, đối với mấy hài tử Liên Mạn Nhi mànói, coi như là tương đối may mắn .
“Không, đương nhiên không phải.” Trương thị vội vàng đổi giọng, thở dài một hơi.
“Mẹ, ý nghĩ kia không đúng.” Liên Mạn Nhi nói, nàng cảm thấy Trươngthị khẳng định là bị tẩy não rồi, “Đã không phân biệt, vậy thì nên xửlý sự việc công bằng, không thể bắt chúng ta khổ mà cười ha ha, để mộtnhà của họ sống phóng túng.”
“Con cũng không cầu họ đem tiền kiếm được lấy ra, chính là chúng tanghĩ lấy họ cũng sẽ không nguyện ý đưa. Nếu chúng ta tự mình sống, cũngchiếu vàosự tiết kiệm như vậy, hàng năm thế nào cũng có thể tích gópđược ít tiền, còn có thể đưa ca cùng tiểu Thất đi học.”
“Những năm này thu hoạch thực có dư chút tiền. Nếu không phải đều bổsung cho đại bá bọn họ,ca cùng tiểu Thất đã đi học lâu rồi.” Liên MạnNhi lại nói.
Trương thị cầm một tấm vải. Tại trong chậu nước, vô ý thức mà xoaxoa, càng chà xát càng dùng sức. Nàng cũng không phải là không có nghĩqua, nhưng đều đè nén. Càng không có người cùng nàng nói qua đạo lý nhưvậy.
“Ca nói hắn không muốn đọc sách, vậy mà con nhìn thấy một mình hắncầm nhánh cây trên mặt đất học viết chữ .” Liên Mạn Nhi nhìn thoáng quaNgũ Lang, lại nói.
“Ta coi như xong, nếu có thể đi, ít nhất để cho tiểu Thất có thể đihọc.” Từ khi Liên Mạn Nhi bắt đầu nói đến đọc sách, Ngũ Lang đều cúiđầu. Hiện tại hắn mới ngẩng đầu lên.
Mấy mẹ con đang nói chuyện. Liên Thủ Tín từ bên ngoài tiến đến.
“Nói cái gì vậy?” Liên Thủ Tín trông thấy Liên Mạn Nhi kích động đếnđỏ mặt, trên mặt Trương thị, Liên Chi Nhi, Ngũ Lang cùng tiểu Thất đềucó chút thần sắc khổ sở , vội hỏi.
Trương thị rốt cục thả vải bố trong tay xuống, nhìn Liên Thủ Tín thở dài.
Liên Mạn Nhi mặc kệ những thứ này. Làm cho Liên Thủ Tín ngồi trêngiường gạch. Liền đem tính toán những món nợ vừa rồi nói qua cho LiênThủ Tín một lần.
Liên Thủ Tín cũng trầm mặc, giống y Trương thị, khoản sổ sách nàytrong lòng hắn cũng hiểu rõ. Đây là lần đầu tiên có người tính toán rõràng như vậy nói cho hắn nghe.
“Ta là cái gì cũng không cần, cha bọn nhỏ, ta… Là bọn nhỏ tính toán một chút a.” Trương thị nói.
“Cha ở trong lòng cũng hiểu rõ. Ai, không phải là vì đại ca có thểtrở nên nổi bật, tranh giành mặt mũi cho Liên gia à.” Liên Thủ Tínnói.
“Trở nên nổi bật, không phải là đọc sách cho thật tốt sao? Mỗi ngàyđều vào tửu quán. Chọn ăn chọn mặc, có thể trở nên nổi bật rồi hả? Mườinăm học tập gian khổ sao. Cũng không thấy ai gian khổ học tập cho cáibụng mập ra.” Liên Mạn Nhi nói.
Mấy người Liên Chi Nhi đều che miệng cười. Liên Thủ Nhân lớn lên không tính béo, nhưng lại sớm có bụng nạm (bụng bia ấy).
Liên Thủ Tín cùng Trương thị đều xụ mặt, diễn xuất của một nhà LiênThủ Nhân họ cũng biết, trong lòng bọn họ cùng tâm tư Liên Mạn Nhi giốngnhau, cũng không ủng hộ.
“Nếu dám nói ở riêng, gia của con sẽ chém ta ra.” Liên Thủ Tín nói.
Ánh mắt Liên Mạn Nhi sáng rực lên. Liên Thủ Tín nói như vậy, cho thấy trong lòng của ông cũng có khuynh hướng ở riêng, chỉ là ngại Liên lãogia tử.
“Con nghe người ta nói, cây lớn phân cành. Chúng ta cùng một nhà đạibá chênh lệch càng lúc càng lớn, đã sớm nên ở riêng rồi.” Liên Mạn Nhinói.
Liên Thủ Tín ngồi ở đó suy nghĩ một lát.
“Việc ở riêng này, cha cũng muốn, đây chỉ là chuyện sớm hay muộn.” Liên Thủ Tín nói.
Liên Mạn Nhi vội vàng ngồi thẳng người, Trương thị cùng mấy hài tử khác cũng đều yên tĩnh nghe Liên Thủ Tín nói chuyện.
“Đại ca nếu được làm quan, đi nhậm chức, phụ thân cùng nương còn cóTú nhi cũng phải đi theo, ta xem ý tứ của nhị ca, cũng là muốn đi theo.Đại ca đến lúc đó phải nuôi nhiều người như vậy, đến lúc đó nhà nàychẳng phân được cũng phải phân ra.”
Liên Mạn Nhi mở trừng hai mắt, Liên Thủ Tín không ngốc a, tuy nhiêntrong lời nói không có nói rõ, biết đến lúc đó Liên Thủ Nhân sẽ trở mặtkhông nhận thân, nhưng hiển nhiên là đối với tình huống còn có nhữngngười khác cũng bị thế.
“Ta nghĩ, đến lúc đó ta liền phân ra. Bằng không khi đó bọn họ sẽ dùng sức lực của chúng ta kiếm tiền.”
Liên Mạn Nhi liếc mắt, hướng Liên Chi Nhi bên cạnh dựa người vào.
“Mạn Nhi, thế nào rồi hả?” Liên Chi Nhi còn tưởng rằng Liên Mạn Nhibị bệnh, cúi đầu xem xét, Liên Mạn Nhi mặt đỏ bừng, không có động đậy.
Thế nào, đương nhiên là tức giận.
Xét đến cùng, Liên Thủ Tín vẫn là bánh bao, điển hình cho cách nghĩ của bánh bao.
“Con xem hiện tại người ta cũng chưa chắc vừa ý.” Liên Mạn Nhi nói.Cho dù bọn họ vất vả lao động, ăn mặc tiết kiệm, nhưng nhìn cử chỉ củaphòng lớn, căn bản là không cảm kích, ngược lại cao cao tại thượng*, căn bản là xem thường bọn họ là nông dân.
(*ăn trên ngồi trước, chỉ tay năm ngón)
Liên Mạn Nhi nói rất trực tiếp, Trương thị cùng Liên Thủ Tín không có cách nào phản bác, bởi vì bọn họ cũng đã nhìn ra, chỉ là làm người phúc hậu, không muốn nghĩ sâu, cũng không chịu nói ra.
“Con xem, không bằng sớm chút mà phân ra.” Phải đợi Liên Hoa Nhi gảvào Tống gia, sau đó còn phải đi quan hệ với Tống gia, cho Liên Thủ Nhân nhận chức giám sinh, lại đợi đến làm quan, ai biết còn phải chờ baolâu. Sớm phân sớm sạch sẽ, nàng cũng có thể toàn tâm toàn ý tiến hành kế hoạch tiểu địa chủ của nàng.
“Đến lúc đó lại phân, một nhà đại bá phát đạt, sẽ không nhìn người.Hiện tại phân cũng không khác gì, người ta cũng không thiếu đi mấy mẫuđất của ta thì không có khả năng đào bới ra tiền. Không đúng bởi vì đấtcủa chúng ta, ghét bỏ chúng ta làm mất mặt.”
Liên Mạn Nhi nói xong, nhìn về phía Trương thị.
“Mẹ, mẹ nói đi ngang qua nhà đại bá, cũng không nói đi vào nhà hắn, người ta đều không cho ngài vào cửa đó.”
Trương thị mặt liền đỏ lên.
“Con đứa bé này, miệng thế nào như vậy, về sau khẳng định đắc tội với người khác.”
“Tại đây lại không có người ngoài!” Liên Mạn Nhi cười.
Trương thị lần lượt ngồi xuống bên cạnh Liên Mạn Nhi.
“Không biết chuyện sẽ như thế nào, nghe Mạn Nhi nói như vậy, giốngnhư trong lòng thống khoái không ít.” Trương thị nói. Nàng không phảingốc, vẫn còn nhìn ra được, cho tới nay đều là vì hiền lương thục đức,suy nghĩ cho đại cục, mà đè nén cảm thụ chân thật.
“Vợ lão Tứ, nấu cơm đi.” Chu thị ở trên cửa phòng hô.