Khi Hà Sùng phát hiện ra mẹ Chu Giai Ý lại tìm kiếm đối tượng là khi Chu Giai Ý đang học lớp 12.

Sáng sớm hôm đó, sau khi tỉnh dậy, cậu nhớ ra phải đi đổ rác, bèn xách túi rác ra, mở cửa, định bụng xuống dưới nhà vứt vào thùng rác công cộng. Kết quả vừa đẩy cửa, lê đôi dép ra ngoài, cậu đã nhìn thấy nhà họ Chu đối diện cũng đang mở cửa. Mẹ Chu Giai Ý đứng trước nhà sửa lại cổ áo cho một người đàn ông trung niên, dựa vào ngực ông ta, dặn dò điều gì đó.

Bà vừa ngước mắt lên là nhìn thấy Hà Sùng, biểu cảm trở nên rất ngượng ngập.

“Cô ạ!” Hà Sùng mỉm cười với bà, lễ phép chào hỏi, làm như chưa nhìn thấy chuyện gì, rồi chạy ngay xuống nhà vứt rác. Sau khi cậu đi xuống không lâu, thì thấy người đàn ông đó cũng rời đi, lúc đó Hà Sùng mới quay trở về nhà. Mẹ Chu Giai Ý vẫn đứng trước cửa, nhìn thấy Hà Sùng bèn gọi cậu lại: “Hà Sùng! Chuyện này cháu đừng nói với Giai Ý vội. Cháu cũng biết giờ nó đang học lớp 12, cô không muốn làm ảnh hưởng tới nó.”

Hà Sùng suy nghĩ một lát rồi mỉm cười: “Vâng!”

Cậu cũng thật sự không kể chuyện này với Chu Giai Ý, cũng phải tới một tuần trước kỳ thi tốt nghiệp mới nghe nói cô đã biết chuyện mẹ cô có đối tượng từ lâu rồi. Trường cấp ba của Chu Giai Ý cho học sinh nghỉ học năm ngày một tuần trước kỳ thi tốt nghiệp, để học sinh được xả hơi, điều chỉnh tâm lý. Cuối tuần đó vừa hay Hà Sùng lại ở nhà, nên đã hẹn Chu Giai Ý tới cửa hàng game ở trung tâm bách hóa chơi game, buổi tối lại cùng nhau đi ăn đêm.

Hà Sùng bây giờ vô cùng cẩn thận. Cậu xé đôi đũa dùng một lần ra cho cô, còn không quên gõ gõ vào bát nhắc nhở: “Ăn ít thôi! Thức ăn bên ngoài không sạch bằng ở nhà, đừng để trước khi thi lại bị đau bụng.”

“Khó khăn lắm mình mới được ra ngoài ăn một bữa, cậu đừng có làm như mẹ mình vậy.” Cô trừng mắt với cậu, đón lấy đôi đũa rồi bắt đầu gắp ốc bươu trong bát đưa lên miệng. Hà Sùng cười rất tươi, giọng nói lại khá nghiêm túc: “Hết cách thôi! Cậu phải thi tốt nghiệp mà, là đối tượng phải chăm sóc đặc biệt.”

Chu Giai Ý chỉ tập trung ăn ốc, một lát sau cô đột nhiên hỏi cậu: “Hôm mình thi xong cậu có rảnh tới trường mình không?”

“Mời mình tới dự lễ tốt nghiệp à?” Những lúc đặc biệt, Hà Sùng thường chăm sóc cô hết mức, tay còn đang bận rộn lựa ốc, chấm tương ớt rồi đặt vào bát của cô.

“Bố mình không tới được. Mẹ lại sắp phải đi làm rồi. Người bạn trai đó tìm việc cho mẹ, thế nên cũng không tới dự được.” Hiếm khi cô không lườm lại cậu mà thành thật giải thích nguyên nhân. Cô cúi đầu nên không nhìn rõ được biểu cảm trên gương mặt: “Tới lúc ấy, chẳng ai đến dự lễ tốt nghiệp cũng không hay lắm.”

Tay Hà Sùng khựng lại trong giây lát, cậu nhìn cô, không hề cố tình làm ra vẻ kinh ngạc: “Đối tượng lần này của cô là người thế nào?”

“Đối xử với mẹ rất tốt, mẹ cũng rất thích chú ấy.” Chu Giai Ý đáp rất bình tĩnh, ăn hết đống ốc cậu lựa cho cô không hề khách khí: “Nhưng mẹ nói hai người họ sẽ không kết hôn, vì chú đó cũng đã từng ly hôn, con riêng học đại học năm thứ ba rồi, chị ấy không đồng ý cho chú tìm đối tượng.”

“Thế cậu nghĩ sao?” Hà Sùng hỏi cô.

“Mẹ cảm thấy không sao là được, chủ yếu là mẹ được vui thôi.” Cô chớp chớp mắt, ngữ khí từ đầu tới cuối đều rất nhẹ nhàng, không phải là bộ dạng đáng thương sắp khóc như trước: “Bây giờ mình cảm thấy thật ra cậu nói đúng. Sớm muộn gì mình cũng phải ra ngoài làm việc, rồi cũng phải có cuộc sống của riêng mình, không thể cứ ở mãi bên cạnh mẹ được. Tới lúc đó mẹ mà cảm thấy cô đơn cũng không biết phải làm thế nào.” Cô nói xong liền thở dài: “Vẫn nên tìm một người bầu bạn. Mẹ cũng hơn bốn mươi tuổi rồi, như vậy có thể bình yên sống nốt cuộc đời này.”

“Ừm. Không chỉ mẹ cậu đâu, sau này cậu cũng phải tìm cho mình một người phù hợp.” Hà Sùng nói theo cô, vừa cúi đầu ăn ốc vừa gật gù: “Có gia đình dù sao cũng tốt hơn không gia đình.”

“Mình không tưởng tượng được cuộc sống với một người nào khác ngoài mẹ mình ra.” Chu Giai Ý nhíu mày, nhai ốc trong miệng, lắc đầu không chịu: “Trong nhà nên có mẹ, mình, thi thoảng còn có bố.”

“Vẫn chẳng khác nào một đứa trẻ.” Cậu trêu chọc cô, rồi lại khều một bát đầy ốc đẩy tới trước mặt cô: “Mình lại cảm thấy chẳng vấn đề gì. Chỉ cần trong nhà ngoài mình ra có thêm một người nữa là được.” Cảm giác cô bỗng dưng im lặng, Hà Sùng mới đút một con ốc vừa khều ra vào miệng, bổ: “Dĩ nhiên, không thể là người giúp việc.”

Cuối cùng cô cũng phải bật cười.

“Vậy cậu có tới hay không?”

“Tới, nhất định sẽ tới.” Cậu vội vàng tươi cười, đồng ý với cô: “Lễ tốt nghiệp trường mình muộn hơn trường cậu, tới lúc đó cậu cũng làm phụ huynh của mình nhé. Dù sao thì bố mẹ mình cũng chẳng tới.”

Chu Giai Ý cắn đũa trong miệng, nhìn cậu mấy giây định nói gì đó, nhưng cuối cùng vẫn gật đầu: “Được!”

Ăn đêm xong, bọn họ cũng không ở ngoài chơi quá lâu mà về thẳng nhà. Đoạn đường không xa nên hai người đi bộ, coi như tản mát sau khi ăn cơm xong. Từ cửa Nam đi vào tiểu khu phải qua một khách sạn của tiểu khu. Hà Sùng bất giác đưa mắt nhìn khách sạn một cái, vừa hay bắt gặp mẹ mình khoác tay một người đàn ông đi vào trong, cười cười nói nói, chẳng chú ý tới Hà Sùng và Chu Giai Ý.

Bước chân cậu chợt dừng lại, nhìn theo bóng mẹ, môi mím chặt, sắc mặt trở nên tái mét. Chu Giai Ý cũng đã nhìn thấy cô ấy. Đầu óc cô ngơ ngẩn, cùng dừng bước theo Hà Sùng, cứ há miệng luống cuống nhìn cậu, mà không nói được câu nào. Ngược lại chỉ mấy giây sau Hà Sùng đã tự bình tĩnh lại, dắt tay cô đi thẳng về phía trước: “Đi nào!”

Chu Giai Ý bị cậu kéo đi, từ lúc đó không ai nói thêm câu nào nữa.

Tới khi đến khu nhà của hai người, Hà Sùng mới buông cô ra, hất cằm ý bảo cô đi lên.

“Cậu lên trước đi, mình hút thuốc một lát.” Cậu nói: “Ngủ sớm đi cho tinh thần thoải mái.”

Ngọn đèn đường ở gần họ nhất đã bị hỏng, ánh sáng tối mù, họ đều không nhìn rõ được nét mặt nhau. Chu Giai Ý gật đầu, không nói gì cả mà quay người đi vào trong khu nhà, tiếng bước chân cô chầm chậm, xa dần. Tới tận khi nghe thấy tiếng cô sập cửa lại, Hà Sùng mới im lặng đi tới bên cạnh, dựa vào tường, rút bật lửa ra châm thuốc, hít mạnh vài hơi trong trầm mặc.

Tâm trạng cậu rất hỗn loạn, cũng rất bực bội, càng những lúc thế này lại càng muốn hút thuốc. Không phải cậu không biết chuyện mẹ ngoại tình, nhưng hôm nay cũng là lần đầu tiên tận mắt chứng kiến. Hà Sùng những tưởng mình sẽ quay trở lại khách sạn đó, nhưng chân tay không sao nhúc nhích được. Thế là cậu cứ đứng yên tại chỗ, nhìn thẳng sang ngọn đèn phía quán mạt chược. Cậu nhớ lại lúc nhỏ Chu Giai Ý kể với cậu chuyện bố mẹ cô ly hôn, cậu còn nói với cô rằng chẳng có gì to tát đâu. Bố cô hiếm khi về nhà được một lần, ly hôn hay không nào có gì khác nhau.

Thật ra mấy lời ấy áp dụng cho gia đình cậu cũng hoàn toàn chính xác. Người nào cũng có cuộc sống của riêng mình ở ngoài rồi, cái nhà này đến lúc phải giải tán rồi.

Thực ra phải giải tán từ lâu rồi mới phải. Hà Sùng tự nói với mình như vậy, tự nhiên thấy cậu cũng không quá đau buồn. Dù sao thì cậu chưa bao giờ cảm thấy họ mang tới cho mình một mái ấm. Dù là cậu hay Chu Giai Ý cũng vậy, ai cũng muốn có một gia đình hoàn chỉnh. Cậu rút điếu thuốc trong tay ra, bỗng nhiên cảm thấy ghê tởm chính bản thân mình.

Mẹ kiếp! Cuộc sống của cậu sao lại thành ra thế này?

Cậu vứt điếu thuốc xuống dưới chân, dập tắt. Cậu nhìn xuống chân mấy giây, đang định châm điếu khác bỗng nghe thấy tiếng bước chân ai vội vàng chạy xuống nhà. Cậu ngẩng đầu lên cửa cầu thang, vừa hay nhìn thấy Chu Giai Ý chạy xuống, ngó trái ngó phải để tìm cậu, rồi chạy bước nhỏ tới.

Cậu không ngờ cô lại chạy xuống đây. Cô chạy tới trước mặt, thở hổn hển một lúc. Cậu chợt nhớ ra, dập thuốc để cô không hít phải khói: “Lại chạy xuống đây làm gì?”

“Cậu hút cái này đi.” Chu Giai Ý nắm lấy tay cậu rồi nhét thứ gì vào: “Mình vốn định đợi tới sinh nhật rồi mới tặng cho cậu, nhưng đoán chắc tối nay cậu cũng sẽ hút khá lâu nên tặng cậu trước luôn.”

Hà Sùng xòe tay ra xem, là một điếu thuốc lá điện tử.

Cậu thề sống bao nhiêu năm nay, đây là lần đầu tiên kích động muốn khóc. Khóe mắt vô duyên vô cớ chợt ửng đỏ, nói: “Toi rồi! Mình còn chưa chuẩn bị quà sinh nhật cho cậu.”

Cô không nhìn cậu cũng không lên tiếng.

“Hà Sùng! Chúng ta nhất định sẽ có một gia đình thôi.” Khi cô nói, giọng đã khàn đi như đang cố nhẫn nhịn, cũng không biết là khóc vì ai: “Dù thật sự không có gia đình cũng không sao, chúng ta sẽ làm bạn bè cả đời.”

Hà Sùng nhìn cô, rõ ràng vẫn là gương mặt đáng thương lúc nhỏ, không hiểu sao anh lại cảm thấy Chu Giai Ý bỗng chốc trưởng thành rồi. “Phí lời, đừng có làm nũng mình!” Cô giơ tay vò loạn mái tóc cô, rồi bất ngờ bật cười, ước lượng điếu thuốc lá điện tử trong tay, hỏi cô: “Nói thứ này trước đã, dùng thế nào?”

***

Buổi tối đầu tiên khi Chu Giai Ý đang tham gia kỳ thi tốt nghiệp, Hà Sùng nhận được điện thoại của bố.

“Alô…” Giọng nói say mèm từ đầu kia truyền tới, cũng đồng thời vang lên dưới nhà: “Xuống nhà đón bố…”

Biết ông lại nát rượu, Hà Sùng cũng không nói nhiều. Không muốn ông làm loạn khu nhà, cậu lập tức cúp máy, cầm chìa khóa xuống nhà đón bố. Bố cậu đang ngồi dưới đất, thấy Hà Sùng đi xuống, dường như cố tình chống đối, giang rộng hai tay nằm thẳng cẳng xuống đất. Ví tiền trong tay bị vứt đi, miệng lẩm bẩm gì đó.

Hà Sùng vô cảm nhặt chiếc ví lên, đi tới, gác một cánh tay của ông lên vai mình, ngồi xuống để lấy lực, cuối cùng cũng cõng được bố lên. Bố cậu quanh năm tiếp khách ở ngoài, cũng thường xuyên coi nhà như khách sạn giống bố Chu Giai Ý. Thi thoảng về nhà cũng ít khi thấy ông tỉnh táo. Hà Sùng đã quen với cảnh này lâu rồi. Lúc còn nhỏ cậu cõng bố còn vất vả, giờ đã dễ dàng hơn nhiều.

Cái bụng bia tròn vo của bố đè lên lưng Hà Sùng. Cả người ông nồng nặc mùi rượu. Hà Sùng ngửi đã quen, mặt còn chẳng nhăn lại. Về tới nhà, cậu đặt bố xuống giường, cởi giầy cho ông, pha một cốc trà Thiết Quan Âm đặt ở đầu giường, mở điều hòa rồi quay về phòng mình xem tivi.

Khoảng hai mươi phút sau, bố bắt đầu nửa mê nửa tỉnh kêu ầm ĩ.

“Tiểu súc sinh! Nuôi mày có ích gì đâu…” Ông nấc cụt, dài giọng, thanh âm lúc to lúc nhỏ: “Thấy bố mày say cũng không biết được giúp bố uống trà…”

Đặt túi bim bim xuống, Hà Sùng lau tay đi về phía tủ bát, lấy một cái ống hút cầm vào phòng ngủ. Cậu vẫn nghe thấy bố nói không ngừng nghỉ:

“Chẳng thèm hỏi bố mày có lạnh không, có nóng không… Bố mày cả ngày nai lưng ngoài đường kiếm tiền nuôi mày, mày báo đáp lại thế đấy…”

Hà Sùng đi tới bên cạnh giường, hờ hững hỏi: “Vậy nóng hay lạnh?”

Bố quay người lại, không đáp, lẩm bẩm như đang khát: “Bố muốn uống nước…” Thế là cậu bỏ ống hút vào cốc trà, bưng lên cho bố uống. Khi đã uống đủ, ông nhả ống hút ra, lại bắt đầu nhắm mắt lại lải nhải: “Haiz, đến bố mẹ mày còn chẳng yêu thương thì mày con mong ai yêu thương mày?”

“Đừng có như vậy, nực cười!” Cậu để lại cốc trà lên đầu giường, Hà Sùng hạ nhiệt độ căn phòng xuống rồi cầm điều khiển chuyển điều hòa thành chế độ ngủ.

Bố Hà Sùng nằm thẳng cẳng trên giường, những lời trong miệng vẫn thốt ra như những câu chú:

“Mày đâu có hiểu thế nào là tình yêu, chẳng biết làm cách nào để yêu thương người khác, thì đừng có hòng ai yêu thương mày, đừng hòng… Cả đời này cũng đừng hòng…”

Nhìn mãi chẳng thấy gì mới lạ nhưng nghe mấy lời này trong lòng cậu ít nhiều cũng thấy khó chịu. Hà Sùng ngồi bên cạnh giường nhìn bố. Cổ họng cậu nóng rực, có vô số điều muốn nói để khiêu khích ông nhưng nhìn những sợi tóc bạc bên tai ông, cậu lại im lặng.

“Bố!” Rất lâu sau cậu mới lên tiếng gọi: “Bố hiểu con bao nhiêu? Bố và mẹ hầu như lần nào về nhà cũng phải hỏi con đang học lớp mấy. Con học cấp ba hay trung cấp bố mẹ có biết hay không? Khi bố đưa người phụ nữ khác về nhà ăn vụng, đã bị con bắt gặp mấy lần rồi bố có biết không?” Hà Sùng phát hiện mình bình tĩnh hơn tưởng tượng rất nhiều. Lồng ngực tuy còn tưng tức nhưng không còn quá khó chịu: “Bao nhiêu năm trôi qua rồi, dù bố mẹ đối xử với con ra hay con đối xử lại thế nào, người bị sỉ nhục cuối cùng vẫn là con. Con mệt, bố mẹ cũng mệt. Mẹ và bố ly dị thì ly dị đi. Dù sao có xảy ra chuyện gì, cả đời này hai người vẫn là bố mẹ của con.”

Bố cậu cất tiếng ngáy, rõ ràng là ông đã ngủ say rồi nhưng Hà Sùng vẫn muốn nói hết những điều trong lòng.

“Con thật không hiểu, sao bố có thể đối xử với bà nội như vậy?” Việc đã qua nhiều năm, ban đầu khi nhắc lại mắt vẫn hơi ươn ướt. Nhưng Hà Sùng bây giờ đã không còn bị ảnh hưởng nữa: “Khi bà đổ bệnh, bố chưa một lần về thăm. Bà qua đời, bố cũng không về nhìn mặt một lần. Tới tận khi hỏa táng rồi, bố mới chạy về, câu đầu tiên lại quan tâm xem nhà của bà để lại cho ai.”

Cậu nhớ mình từng hỏi Chu Giai Ý, cô học những điều ngoan ngoãn có tác dụng gì? Giờ nghĩ lại, cô học những thứ tốt, cậu học những thứ xấu, chỉ vì muốn thay đổi bố mẹ. Vậy mà cuối cùng chẳng bố mẹ ai thay đổi, chỉ có họ đã không còn là họ nữa.

“Con không muốn nói mình có hiểu tình yêu là gì hay không.” Cậu đã nói với bố như vậy: “Nhưng con chắc chắn rằng con biết yêu bố mẹ mình hơn bố.” Những lời khó nghe được nói ra khi đối phương không nghe thấy, đây là lần đầu tiên Hà Sùng học cách nhẫn nhịn và khoan dung, không phải với bà nội, cũng không phải với Chu Giai Ý, mà đối với người bố cậu đã từng nghĩ cả đời này mình cũng không thể tha thứ.

Không ai được quyền lựa chọn bố mẹ, nhưng mỗi chúng ta đều có quyền lựa chọn chính bản thân mình.

Cậu hiểu ra điều này không sớm, may mắn là chưa quá muộn…