Lúc ngủ, bọn nhỏ còn thảo luận chuyện Tam Vượng kể, “bơi 600m trong hồ ngắn 25 thì sẽ bị u mê giống như con lừa kéo mài”.
Một đêm ngủ ngon.
Gần đây Lâm Lam mới đến công xã đi làm, buổi tối có lời hứa hẹn ngủ trước mười giờ rưỡi của Cục trưởng Hàn, cho nên sáng sớm thức dậy cảm thấy thần thanh khí sảng.
Đến ngày đi họp, sáng sớm Hàn Thanh Tùng đã cùng Lâm Lam ra cửa, đưa cô vào trong huyện.
“Anh Ba, em tự mình đi là được.”
“Anh đi làm việc.” Hàn Thanh Tùng thỉnh thoảng cũng phải đến huyện ủy họp mặt, dù sao anh vẫn là Phó cục trưởng, đang thực hiện nhiệm vụ tăng cường đả kích thế lực tà ác ở các công xã.
“Vậy thì thật là tốt.” Lâm Lam lại yên tam thoải mái sai sử Cục trưởng Hàn làm tài xế.
Anh chân dài sức lớn, đạp xe đạp nhẹ nhàng hơn cô nhiều.
Vào huyện thành thì trước tiên là đến đại viện Cách Ủy Hội, đến cửa thì Hàn Thanh Tùng dừng xe đạp để cho Lâm Lam xuống, anh cũng đẩy xe đi vào.
Cảnh vệ gác cửa thấy Hàn Thanh Tùng đến, lập tức chào, Hàn Thanh Tùng không cần hoàn lễ, gật đầu chào hỏi.
Anh đụng phải người quen thì hàn huyên mấy câu, Lâm Lam trước tiên đến Bộ tuyên truyền trình diện.
“Lâm Lam, ở chỗ này.” Có người gọi cô.
“Cán bộ Kỳ, anh cũng đến sao?” Lâm Lam đi qua chào hỏi Kì Phượng Ba, lại chào hỏi những người quen biết khác.
“Lâm Lam, cô có biết nội dung họp hôm nay không?”
Kì Phượng Ba nhìn thấy Lâm Lam thì vô cùng vui vẻ, anh và Lâm Lam không ngừng viết thư cho nhau, cho nên cảm thấy rất quen thuộc với cô.
Nói thật anh ta trao đổi thư từ với Lâm Lam có chút nhiều, khiến Hàn Thanh Tùng khó chịu mấy lần, mặc dù không đến nổi kiểm soát thư của anh ta, nhưng đối với tên gọi này lại vô cùng nhạy cảm.
Nhưng mỗi lần anh ta chỉ tham thảo công việc và một số chính sách, quan điểm, giải thích, cũng không nói chuyện gì khác, hơn nữa anh ta dùng từ thích đáng, mặc dù nhiệt tình những cũng không làm cho người ta ghét. Huống chi, những người khác cũng viết thư cho Lâm Lam, cho nên cũng không có vấn đề gì.
Lâm Lam lắc đầu, “Anh biết sao?”
Kì Phượng Ba: “Tôi có mơ hồ hỏi thăm một chút.” Rồi anh ta bảo Lâm Lam đi tìm chỗ ngồi ngồi xuống.
Anh ta lấy quyển bút ký của mình ra, lấy một tờ giấy đưa cho Lâm Lam, Lâm Lam nhìn thoáng qua, thấy được bên trên viết “Phê Lâm phê Lỗ”, còn dán một trang giấy được cắt từ báo “Lâm Bưu và đạo Khổng Mạnh”.
Lâm Lam lập tức hiểu, cười cười, “Cán bộ Kỳ tin tức linh thông.”
“Đây là chuyện nên làm. Khẳng định sẽ bảo chúng ta viết các loại văn chương, chỗ này của tôi có đề luyện quan điểm và mấy lời khách sáo, cô trước tiên có thể xem một chút, đừng để đến lúc đó luống cuống tay chân.” Kỳ Phượng Ba lấy mấy tờ giấy ra cho Lâm Lam.
Lâm Lam phát hiện năng lực làm việc của Kỳ Phượng Ba thật không sai, làm việc vô cùng mạch lạc, hơn nữa rất giỏi về việc chuẩn bị tài liệu, lĩnh ngộ tinh thần, thật không hỗ là lịch luyện ra được.
Cô chuyên tâm nhìn tư liệu.
“Lâm Lam, sao cô không đợi tôi mà đã tự mình đến?” Tào Quang Vinh vừa vào phòng họp đã thấy Lâm Lam và Kỳ Phượng Ba ngồi cùng một chỗ, rất bất mãn.
Lâm Lam ngẩng đầu nhìn anh ta, “Cán bộ Tào, tôi đi cùng Cục trưởng Hàn.”
Tào Quang Vinh chỉ chỉ chỗ bên cạnh, nói với Lâm Lam: “Chúng ta ngồi ở đây đi.”
Mặc dù Lâm Lam vốn muốn tìm nữ đồng chí để ngồi cùng, nhưng bộ dạng vênh mặt hất hàm sai khiến này của Tào Quang Vinh khiến cho cô rất không thoải mái: tại sao tôi phải ngồi chung với anh? Anh cũng không phải là lãnh đạo của tôi. Tôi cứ ngồi ở đây đấy!
Tào Quang Vinh khăng khăng muốn ngồi với cô, hai người đến từ một công xã, tất nhiên phải ngồi cùng nhau. Chủ yếu là anh ta nghe không hiểu, bút ký cũng sẽ không được. Anh ta ngồi chung với Lâm Lam, như vậy đến lúc đó thảo luận hoặc viết cái gì, là anh ta có thể để cho Lâm Lam làm, anh trực tiếp nhặt đồ có sẵn là tốt rồi.
Nếu như ngồi cùng với cán bộ của công xã khác, khó tránh khỏi sẽ phải bại lộ mình cái gì cũng không biết, đến lúc đó chọc người chê cười.
Gánh không nổi!
Lâm Lam không để ý đến anh ta, anh ta muốn làm gì thì làm.
Tào Quang Vinh căm tức nhìn cô, “Cô —— đây là chủ nghĩa cá nhân!”
Kỳ Phượng Ba: “Vị đồng chí này, tại sao anh có thể nói chuyện với đồng chí Lâm Lam như vậy? Ở trên thế giới này, không ai có thể quơ tay múa chân đối với nhân dân lao động chúng ta! Anh bắt Lâm Lam nghe lời anh, chính là đã nói rõ anh vi phạm chủ nghĩa cá nhân và chủ nghĩa bá quyền của Mỹ đế!”
Tào Quang Vinh lập tức không lôi kéo nữa, “Chúng tôi đi cùng nhau, ai cần anh lo? Anh đừng có mà lôi kéo làm quen công xã chúng tôi!”
Kỳ Phượng Ba: “Ha ha.” Anh ta nói với Lâm Lam: “Chúng ta có cần sang bên kia ngồi không?” Đổi mỗi chỗ khác cách Tào Quang Vinh xa một chút.
Lâm Lam: “Bộ trưởng đến.”
Bộ trưởng Bộ tuyên truyền Cách Ủy Hội huyện là một người đàn ông hơn năm mươi tuổi, bởi vì hói đầu, cho nên đang mùa hè cũng đội mũ. Ông ấy đã được lịch luyện trong vô số lần tuyên truyền vận động nên có giọng nói rất lớn, trầm bồng du dương, dõng dạc, cho dù là nói gì thì cũng bày ra vẻ mặt nghiến răng nghiến lợi muốn đi ngăn chặn lưỡi lê.
“Chúng ta phải đề cao cảnh giác, thời khắc chuẩn bị chiến đấu vì cách mạng của giai cấp vô sản vĩ đại, phòng ngừa những người có dụng ý khác châm ngòi, phòng ngừa bọn họ hủy đi cách mạng văn hóa vĩ đại! Đối với những phản pháp Tôn Khổng, đối với những phần tử co đầu rút cổ không tiến luôn muốn hủy bỏ cách mạng, phải kiên quyết phê phán! Hung hăng phê phán!”
Cổ phong khí này là cấp trên truyền xuống từ đầu năm, chỉ là một cấp cấp xuống tới, đến phiên mấy người Lâm Lam đi dự họp thì đã chuẩn bị kết thúc.
Lâm Lam ngồi ngay ngắn ở chỗ đó, trong đầu đã nhớ đến bọn nhỏ rồi, hơn nữa năm nay Tam Vượng phải đến đội Bơi lội tỉnh, Đại Vượng cuối tuần lại đi bộ đội, con không ở nhà thì cô lại nhớ. Sau khi suy nghĩ xong chuyện các con rồi thì đợt diễn thuyết của Bộ trưởng cũng sắp kết thúc.
Bộ trưởng nhanh chóng mời các đại biểu lên phát biểu, càng dõng dạc càng tốt, sau đó có người lại càng lúc càng rõ ràng, hơn nữa có mấy người tin linh thông tức lại bắt đầu phê phán lãnh đạo trung ương.
Lâm Lam: . . . . . . . . . Anh hùng bàn phím hiệp thật là thời nào cũng không thiếu a.
“Lâm Lam, đến lượt cô.” Kỳ Phượng Ba đẩy đẩy cô.
Lâm Lam không muốn lẫn vào loại chuyện la khẩu hiệu này một chút nào, cô không muốn phê phán ai, lại không đề nổi cảm xúc sục sôi như vậy, trong mắt cô thì cái này chẳng khác gì với mấy buổi học thành công hay là bán hàng đa cấp cả.
Lâm Lam quay đầu nhìn về phía Tào Quang Vinh: “Cán bộ Tào, anh chính là đại biểu của công xã Sơn Thủy chúng ta, anh lên đi!”
Mặt Tào Quang Vinh thoáng cái đỏ bừng, “Cô, cô lên đi!”
Lâm Lam: “Tôi không phải là đại biểu, vẫn là anh lên đi!”
Tào Quang Vinh đứng lên, khẽ cắn răng đi đến, cũng không tin không có Lâm Lam thì không làm gì được, nghe người khác nói hồ lô thì mình vẽ hồ lô chứ sao. Anh ta đứng lên bục, bắt đầu nói lại mấy câu nói phản phục đã nói từ hồi tiểu học đến giờ. Cha anh ta là hy sinh vì cách mạng, cho nên lãnh đạo và với cán bộ đại đội chiếu cố nhà bọn họ khá nhiều, một khi cần mở họp nhớ lại ký ức khổ đau ngọt bùi, đều sẽ mời anh ta và mẹ anh ta.
Lâu ngày, anh ta đã nhớ kỹ bài phát biểu đó, lăn qua lộn lại nói chút là tốt rồi.
Anh ta lấy bài này ra nói, lại tăng thêm mấy câu nói bề ngoài.
Lúc trước mọi người dõng dạc nói xong, vốn là chờ có người đẩy lên cao trào đâu, ai biết được lại bị Tào Quang Vinh giội cho một chậu nước lạnh.
Tại sao lại bắt đầu nói đến công lao của nhà anh rồi!
Bộ trưởng đều hậm hực, có chút căm tức, nói thầm: “Tại sao công xã Sơn Thủy lại để người như vậy đến? Có cán bộ Lâm còn không đủ sao? Thật là mò mẫm hồ nháo.”
Tào Quang Vinh nói xong, còn cảm thấy mình phát huy rất tốt, tự vỗ tay cho mình, kết quả phía dưới tiếng vỗ tay thưa thớt, cũng không nhiệt tình.
Tào Quang Vinh có chút mất mặt, chỉ đành phải vội vàng đi xuống, hung hăng trừng mắt nhìn Lâm Lam một cái.
Lâm Lam làm như không có chuyện gì xảy ra.
Bản thân có điều kiện thật tốt, nếu như anh ta chịu học tập cho tốt, thì làm sao có thể làm mất phần thể diện này của bậc cha chú!
Cuối cùng cô tự nhiên cũng không tránh được, cô là hồng kỳ thủ của Đội tuyên truyền huyện, tất nhiên phải lên lên đài mới được, nếu không người khác cũng không đồng ý.
Lâm Lam cũng có chuẩn bị, cô triển khai nội dung về hành vi của Lâm, phản quốc và việc dư nghiệt phong kiến muốn phục hồi,v.v…, dù sao tất cả mọi người đều hô to, nhưng là đạo Khổng Mạnh và những người lãnh đạo có chút bị ánh xạ, Lâm Lam cũng không nói đến một chữ, cô thêm vào chút khẩu hiệu, tự nhiên vượt mức hoàn thành nhiệm vụ.
“Hay lắm!”
“Đồng chí Lâm Lam nói rất hay!”
Tiếng vỗ tay vô cùng nhiệt liệt.
Hội nghị cơ bản đều là những chuyện này, buổi sáng buổi chiều đi học, buổi tối toạ đàm trao đổi, các đồng chí phát biểu giải thích mở rộng cửa lòng các loại, nói một cách khác chính là các loại phun.
Phun lên đầu người khác, phun người khác, phun Tô, phun Mỹ, phun phong kiến, càng về sau lại bắt đầu quá giới phun người bên cạnh, phun người đang ngồi.
Sau đó lại bắt đầu phun người mình không ưa.
Địch nhân ở xa ẩn hiện trong đám mây, người bên cạnh mới là cái đinh trong mắt cái gai trong thịt, cho nên bất kể chủ đề là phê phán cái gì, cuối cùng cũng có thể xé đến đối thủ bên cạnh mình.
Trong lúc nhất thời toạ đàm đã trở thành nơi đánh nhau.
Tào Quang Vinh phun Lâm Lam nhiều lần, ngại cô đi con đường đặc thù, chủ nghĩa đoàn thể nhỏ, chủ nghĩa cá nhân, chủ nghĩa xét lại, phần tử trí thức tư bản chủ nghĩa, từ học được có thể dùng hay không đều dùng tới.
“Chính anh cho là sạch sẽ là không đúng sao, anh chưa từng nghe qua sao, thân thể càng bẩn, cách mạng càng sạch sẽ sao?”
“Cán bộ Tào, trước tiên phải học thuộc trích dẫn đã rồi hãy dùng, rồi mới thảo luận với tôi có được không?” Lâm Lam thật là không muốn quan tâm đến anh ta.
Anh ta ăn nói bừa bãi, ngổn ngang, cũng không có ai hưởng ứng anh ta. Tràng diện anh ta cứ tưởng tượng trong đầu là có thể nhất hô bá ứng kéo Lâm Lam ra phê bình cũng không xuất hiện, ngược lại bản thân bị phun một bữa.
Mấy ngày sau đều không khác lắm.
Lâm Lam và mấy người Kỳ Phượng Ba, Vương Phượng Hà ở chung không tệ, cùng nhau đi họp, thảo luận, xem xét và chép bút ký giúp nhau một chút, tan họp cũng cùng nhau ăn cơm.
Buổi họp sáng hôm đó làm cho đầu cháng váng não trướng, bên ngoài có người tìm đến Lâm Lam.
Vương Phượng Hà: “Lâm Lam, có người tìm cô.”
Lâm Lam quay đầu nhìn một chút, phát hiện ra là Dương Hàm đang ở bên ngoài, cô xem đồng hồ thấy thời gian cũng không còn nhiều lắm, lười tiếp tục nghe bọn họ vô nghĩa.
Kì Phượng Ba: “Lâm Lam, buổi trưa cùng nhau ăn cơm.”
Lâm Lam: “Cán bộ Kỳ, anh và mấy người Vương Phượng Hà cùng nhau ăn đi, tôi có chút chuyện đi ra ngoài một chuyến.”
Kỳ Phượng Ba cầm lấy bút ký của cô, “Để tôi giúp cô giữ sách vở, cô cứ đi đi.”
Lâm Lam nói cám ơn, nói một tiếng với Vương Phượng Hà, sau đó đi ra ngoài.
Dương Hàm không có mặc áo khoác trắng, phía dưới mang quần đen, phía trên là áo sợi tổng hợp màu trắng, tựa ở trên tường, cười khẽ nhìn cô.
Lâm Lam cười lên, “Ai nha, Dương mập mạp, sao cậu còn biết đến thăm tôi vậy?”
Thực ra cô và Dương Hàm cũng gặp nhau không ít lần, chỉ cần cô đến bệnh viện thì tất nhiên sẽ chào hỏi Dương mập mạp, có đôi khi về nhà mẹ đẻ cũng có thể thấy nhau.
“Cô không đến thăm tôi thì tôi đến thăm cô chứ sao.” Dương Hàm sóng vai mà đi với cô, “Mời cô ăn cơm.”
Lâm Lam: “Sao có thể để cậu mời được, để tôi mời, đi phòng ăn thôi.”
Dương Hàm: “Lan Hoa Hoa, cô cũng quá hẹp hòi, thật vất vả mới mời tôi ăn bữa cơm, còn đi phòng ăn.”
Lâm Lam: “Ai nha, bạn học mập mạp, anh phải mộc mạc không thể lãng phí, anh phải là chiến sĩ cách mạng giai cấp vô sản kiên định, không thể bị tư bản chủ nghĩa hủ thực. Tiệm cơm và vân vân, không phù hợp với giai cấp vô sản chúng ta tiêu phí đâu.”
“Dừng lại dừng lại, tôi phục vô rồi đó, cô làm tuyên truyền môi cô lợi hại, tôi đây cam bái hạ phong.” Dương Hàm vội vàng đầu hàng.
Kỳ Phượng Ba từ trong cửa sổ nhìn hai người đi ra ngoài, không nhịn được hỏi Vương Phượng Hà ngồi phía trước, “Đây là ai, quan hệ không tệ với Lâm Lam.”
Vương Phượng Hà cười lên, “Cán bộ Kỳ, tôi nói thì không thỏa đáng đâu, chúng ta và cán bộ Lâm mới quen biết bao lâu a, quan hệ giữa cô ấy và bạn bè khẳng định là tốt hơn với chúng ta rồi.”
Kỳ Phượng Ba có chút lúng túng: “Cô xem tôi chỉ hỏi cô một chút, sao cô còn với so sánh chúng ta nữa chứ.”
Vương Phượng Hà: “Tôi đây không phải sợ anh suy nghĩ nhiều sao.”
Kỳ Phượng Ba cười cười không nói gì.
Lâm Lam rốt cuộc cũng không đến phòng ăn Cách Ủy Hội ăn cơm, cô cùng Dương Hàm đi bộ đến bệnh viện. Huyện thành không lớn, khoảng cách từ Cách Ủy Hội đến Cung Tiêu Xã, rạp chiếu bóng, bệnh viện cũng sẽ không quá xa, hơn nữa bên cạnh chính là xưởng bột mì, xưởng dệt.
Trên đường, Lâm Lam nhìn Dương Hàm một cái: “Dương Phán Phán, cậu cũng trưởng thành rồi, còn chưa có đối tượng sao? Cha mẹ cậu rất lo lắng đó.” Thời điểm Lâm Lam về nhà mẹ đẻ, thỉnh thoảng cũng đến thăm nhà Dương Hàm một chút, chào hỏi mẹ cậu ta, bà ấy gấp muốn chết nhưng không quản được cậu ta.
“Tôi sao? Tôi đây sao trẻ tuổi thì gấp cái gì? Cô không biết hiện tại đều lưu hành kết hôn muộn sao? Lan Hoa Hoa, cô có muốn sinh con thì phải tranh thủ thời gian đó, thêm mấy năm nữa sẽ phải kế hoạch hoá gia đình rồi.” Dương Hàm cắm hai tay ở trong túi quần, từ từ đi tới.
Lâm Lam kinh ngạc nhìn: “Làm sao cậu biết?” Cô ước chừng nhớ được kế hoạch hoá gia đình là vào năm 80 hay là năm 78 mà? Bởi vì khi còn bé cô có thân thích bị kế hoạch, cho nên hiểu rõ một chút.
Dương Hàm đá một hòn đá nhỏ, “Tôi là bác sĩ đó, đi tỉnh thành họp hành sẽ biết thôi, thành phố lớn hai năm trước đã bắt đầu rồi. Chúng ta ở nông thôn vắng vẻ, tôi nghĩ mấy năm nay hoặc là thêm hai năm nữa cũng sẽ thực hiện thôi.”
Lâm Lam ồ một tiếng, xem thường, “Tôi đã có đến năm đứa rồi, kế hoạch hay không cũng không quan hệ. Ai, mập mạp, chuyện này lại có quan hệ lớn với cậu nha. Cậu xem tuổi của hai chúng ta không sai biệt lắm, mà tôi đã có năm đứa con rồi, cậu còn chưa kết hôn. Vạn nhất chờ cậu kết hôn kế hoạch hoá gia đình nghiêm khắc, vậy cậu không phải là quá bị động sao?” Có thể không sinh nhưng nếu như muốn sinh lại không thể sinh, vậy cũng sẽ rất thống khổ.
Dương Hàm: “. . . . . .”
“Tôi nói thật, dù sao cậu cũng không có thể cô độc cả đời, cũng không thể làm hòa thượng được, vẫn là tìm đúng người kết hôn sớm một chút, nếu không che mẹ cậu sẽ nói đến nỗi tai cậu mọc kén đó.” Sau này giục hôn cũng đã rất lợi hại rồi, huống chi hiện tại.
Lâm Lam là thật tâm coi Dương Hàm là khuê mật, hi vọng cậu ấy sống tốt.
Dương Hàm liếc cô một cái, “Quan tâm không chê già.”