Ngày hôm sau, khi trời còn chưa sáng Tiết Minh Lượng và Chử Vân Phong đã ngồi xe la từ thôn Tiết Gia đến đón cậu bé, đi huyện thành rồi lại đổi sang xe lửa, buổi tối hôm đó là có thể tới trường học.
Tam Vượng biểu hiện rất trấn định, không để cho cha mẹ và các anh chị em tiễn mình đến đầu thôn, nhiều lắm là đến bên ngoài tường viện nhà mình là tốt rồi. Nhưng chờ đến khi cách nhà càng ngày càng xa, Tam Vượng lại bắt đầu rơi nước mắt ào ào, chờ cách thôn càng ngày càng xa, cậu bé lại bắt đầu oa oa khóc lớn.
Tiết Minh Lượng cầm khăn mặt lau nước mắt cho cậu bé, “Vừa bắt đầu sẽ nhớ nhà, nhịn ba năm ngày là được rồi.”
Chử Vân Phong: “Nếu nhớ nhà thì viết thư, không có chuyện gì, không ai chê cười con.”
Tam Vượng lập tức thu nước mắt, “Ai mà khóc chứ? Con mới không khóc đâu. Con chỉ bị gió thổi cay mắt thôi.”
Chử Vân Phong vỗ vỗ bờ vai của cậu bé, “Con vẫn là trẻ con, không cần phải mạnh mẽ như vậy, thầy cũng không chê cười con.”
Tam Vượng: “Thầy à, không phải người lớn như thầy luôn nói là do bụi bay vào mắt sao? Vì sao con lại không thể nói như vậy chứ, con không phải là trẻ con, con là con trai! Là con trai phải nuôi gia đình!” Vẻ mặt của Tam Vượng là vẻ mặt cha già đi ra ngoài làm công, mà trong nhà còn có mấy đứa con nhỏ khóc lóc đòi ăn.
Tiết Minh Lượng và Chử Vân Phong: đứa nhỏ này đùa giỡn thật nhiều, còn nghĩ dọc theo đường đi nó sẽ khóc rất mãnh liệt, mọi người sẽ phải dỗ dành nó, không nghĩ đến đã bị nó dỗ trước rồi.
Nước mắt Tam Vượng vừa thu lại thì đã bắt đầu hỏi Chử Vân Phong làm sao để thi đấu, làm sao giành được thứ hạng, như thế nào mới có thể được đăng báo và lên đài.
“Thầy à, trong vùng có loa phát thanh lớn hay không vậy?” Hiểu biết của cậu bé đối với vô tuyến điện cũng chỉ là cái loa lớn của công xã, cái kia là có điện.
Chử Vân Phong lại chịu trách nhiệm phổ cập cho cậu bé một chút cái gì là vô tuyến điện, sóng vô tuyến điện, trạm radio vân vân, để cho Tam Vượng biết trong vùng có một trạm radio, đặc biệt là còn phát sóng vô tuyến ra ngoài, như vậy radio trong vùng đều có thể nghe được đài kia.
Tam Vượng vỗ đùi, “Con đây phải đi trạm radio xem một chút.”
Chử Vân Phong: “Chỉ khi con thi đấu giành được thứ hạng cao, trạm radio mới có thể truyền bá tin tức của con, lúc khác thì không được phép đi vào.” Ông phát hiện đứa nhỏ này thật dễ dạy, tìm được hứng thú của nó rồi dẫn dắt là được, không khó khăn chút nào.
Tam Vượng đã ma quyền sát chưởng khẩn cấp muốn đến trường học bắt đầu huấn luyện, thi đấu, được lên báo và radio, tưởng tượng cha mẹ và các anh chị em vây lại một chỗ chờ tin tức của mình.
Nghĩ đến thì thấy thật sung sức!
. . . . . .
Nhìn xe la càng ngày càng xa, Lâm Lam càng lúc càng không nỡ, chỉ trong nháy mắt như vậy đã không nhịn được muốn gọi con trai ở trên xe la về. Nhưng cô biết rằng mình không thể làm như vậy, nếu mình không nỡ thì Tam Vượng lại càng không nỡ.
Hàn Thanh Tùng nắm tay cô thật chặt, “Về nhà nấu cơm thôi nào.”
Lâm Lam cảm thấy tầm mắt của anh băn khoăn ở trên người bọn nhỏ, giống như là dự mưu muốn đưa người nào đó đi giống nhau, vội vàng nắm lấy bàn tay lớn của anh, nhỏ giọng: “Anh ba.” Anh không nên quá phận.
Hàn Thanh Tùng nhìn cô một cái, dùng những lời khác để dời đi cảm giác đau lòng của cô khi Tam Vượng rời đi.
Bởi vì Tam Vượng rời đi, tâm tình của mấy đứa nhỏ trong nhà đều có chút xuống thấp, từ trước đều là cùng đi học cùng tan học, hiện tại thiếu một, trong lòng cảm thấy thiếu thốn. Mặc dù tối hôm qua còn vui đùa, nhưng lúc này thì nhìn nhau không nói gì.
Tiểu Vượng: “Ai. . . . . .”
Mạch Tuệ: “Khăn mà mình cho Tam Vượng, em ấy chắc đã mang theo.”
Nhị Vượng: “Mang theo rồi, ở trong túi áo của em ấy.”
Đại Vượng: “. . . . . .”
Lâm Lam thấy các con như vậy, vỗ vỗ tay để khuấy động không khí, “Anh Tiểu Vượng, hát cho mọi người nghe bài hát mà con sáng tác cho anh ba con một chút đi.”
Tiểu Vượng thuận miệng hát lên: “Anh tôi là một tiểu trọc đầu, anh ấy thông minh lại nghịch ngợm ~~, anh ấy thượng cửu tiêu thứ lãm nguyệt, anh ấy hạ ngũ dương khứ nã miết. . . . . .” Thi từ của Chủ tịch M ở trong nhà, bọn nhỏ đều có đọc thuộc cả.
Mạch Tuệ và Nhị Vượng cũng gia nhập vào.
Ca hát, huấn luyện buổi sáng, làm điểm tâm. Ăn cơm xong Mạch Tuệ Nhị Vượng dẫn theo Tiểu Vượng đi học, Đại Vượng đi ra vườn rau trước, nhổ cỏ bắt sâu, thuận tiện bón phân mà nhà mình ủ vào trong luống rau.
Chờ bọn nhỏ đi, Lâm Lam thấy Hàn Thanh Tùng còn chưa đi, nên thúc giục anh: “Anh ba, nên đi làm rồi.”
Hàn Thanh Tùng: “Anh đưa em đến xưởng xà phòng.” Anh không muốn để cô ở nhà suy nghĩ lung tung.
Lâm Lam làm như không có chuyện gì xảy ra, “Để em thu thập mọi chuyện trong nhà một chút đã, rồi tháo vỏ chăn đem ra sông giặt.”
“Chờ anh về làm cho.” Hàn Thanh Tùng đẩy xe đạp ý bảo cô đi lên.
Lâm Lam cười cười, “Anh ba, em thật không có chuyện gì, anh mau đi đi. Em thu thập một chút còn phải đi đến đội Tuyên truyền.”
Hàn Thanh Tùng đưa mắt nhìn cô, chỗ sâu trong mắt đen có ánh sáng, giơ tay lên sờ sờ mặt của cô.
Lâm Lam sợ anh lo lắng cho mình, “Em đến vườn rau xem một chút.” Cô xoay người đi.
Khi không nhìn thấy bóng dáng của cô nữa thì Hàn Thanh Tùng mới đạp xe đi làm.
Thời điểm Lâm Lam đi ra vườn rau, nghe thấy có một bé trai gọi: “Mẹ!” Giọng nó rất giống Tam Vượng , Lâm Lam theo bản năng đáp một tiếng,
“Anh ba nhỏ. . . . . .” Lúc này mới ý thức được mình nghe lầm rồi, cô quay đầu nhìn sang, Trương Thải Hồng dẫn theo con trai của cô ấy làm việc ở vườn rau.
“Mẹ, con bắt được một con châu chấu thật to.” Đứa bé kia hô, quay đầu thấy Lâm Lam, thì quát lên: “Cô ba, con bắt được một con châu chấu thật to.”
Lâm Lam cười cười, “Con thật lợi hại.” Anh ba nhỏ nhà cô có thể bắt được con lớn hơn nữa đó.
Cô nói vài lời với Trương Thải Hồng, Trương Thải Hồng rất hâm mộ, khen Tam Vượng một trận.
Lâm Lam đi đến vườn rau, Đại Vượng đang làm việc.
Sợ cô đi vào giẫm trúng bùn, Đại Vượng cầm sọt đưa cho cô cách một bức trướng, bên trong đó là nguyên liệu cho các món ăn ngày hôm nay.
Mặc dù vườn rau không ít thức ăn, nhưng diện tích không phải là quá lớn, dù sao cũng là tận dụng tất cả đất nhà, một nhà cũng không có bao nhiêu chỗ. Động tác của Đại Vượng trôi chảy, tưới nước, nhổ cỏ, bắt sâu, chỉ một lát là xong rồi. Bọn họ ngày ngày đều chiếu cố vườn rau một chút, cho nên rất bớt lo.
Đại Vượng thu thập xong, trước tiên là xuống sông đi rửa chân, sau đó mặc giày cỏ vào. Cậu bé lại nhận sọt từ trong tay Lâm Lam, mang theo cả thùng nước đi về nhà.
Mặc dù Đại Vượng không nói chuyện, nhưng Lâm Lam cũng cảm nhận được là cậu bé cố ý ở nhà với mình, sợ chính mình buồn rầu vì Tam Vượng đi rồi.
Cô rất là cảm động.
Về đến nhà, Lâm Lam lấy chăn bông muốn tháo giặt ra, Đại Vượng lại lặng yên đi đến giúp cô tháo xuống, trước kia cậu bé cũng chưa từng loại chuyện này.
Lâm Lam: “Con cả à, không cần kéo đứt hết chỉ đâu, cắt đứt một đầu rồi rút ra thôi, chỉ này còn có thể sử dụng lại đó.”
Đại Vượng làm theo lời cô nói, hai tay động tác linh hoạt nhanh nhẹn, chỉ chốc lát sau đã rút ra cho cô vài sợi chỉ thật dài, nhanh hơn cô làm rất nhiều.
Lâm Lam cười cong cong ánh mắt, “Con cả giống cha con nhất, thật là văn võ song toàn.” Khen con mình, từ trước đến nay cô không sợ buồn nôn.
Nhưng Đại Vượng lại đỏ mặt.
Lâm Lam nghĩ là lúc này Đại Vượng đồng tình cô, tâm tư tĩnh lặng, cũng tương đối nghe lọt đạo lý, nên nhân cơ hội tẩy não cho cậu bé.
Đứa bé Đại Vượng này, tuy yên lặng nhưng chủ ý rất lớn, thật ra thì cậu bé muốn gia nhập quân đội. Lâm Lam đã sớm thấy ở trong mắt, cho nên vẫn khích lệ cậu bé học tập cho tốt, cho dù là vào bộ đội, binh lính có văn hóa và không có văn hóa cũng là không giống nhau đâu.
“Mẹ nghe radio và xem báo, phát hiện cho dù làm lính bộ đội cũng cần người có công tác văn hóa. Binh lính nông thôn đi nghĩa vụ ba năm thì sẽ giải ngũ, trở về trồng trọt thì không có gì đặc biệt. Chỉ có cha con đặc biệt có thể chịu được cực khổ như vậy, không sợ chảy máu không sợ chết, mới có cơ hội thăng chức.”
Cô nhìn Đại Vượng một cái, tiếp tục nói: “Có văn hóa, ở bộ đội cũng sẽ được tiến cử lên đại học, nếu thi đậu trường quân đội rồi lại vào bộ đội, vậy thì càng tốt hơn, tốt nghiệp xong chính là cán bộ. Mẹ nghĩ thế nào cũng phải là Trung úy hay là Thượng úy? Đi vào theo kiểu nghĩa vụ quân sự, phần lớn mọi người cả đời cũng không thể thăng chức được.”
Cô hi vọng cho dù Đại Vượng có vào bộ đội, cũng phải có văn hóa tại thân, trí dũng song toàn văn võ đều ưu mới có đường ra. Tất nhiên, cô cảm thấy với thân thủ và tinh thần chịu khổ nhọc của Đại Vượng, cho dù là từ binh lính thực chiến hình chịu đựng thành sĩ quan cũng là không khó. Nhưng là, nếu có văn hóa thì con đường của con sẽ đi được rộng hơn xa hơn dễ dàng hơn một chút, có chỗ dựa vào.
Mặc dù Đại Vượng không có lên tiếng, nhưng Lâm Lam nhìn vẻ mặt của con nghe lọt được.
Cô cười rồi đi chân không xuống đất, đi lấy một cái hộp nhỏ từ trong rương ra, đặt ở trong tay Đại Vượng.
Đại Vượng nhìn cô một cái.
Lâm Lam khích lệ cậu bé mở ra.
Đại Vượng đẩy then cài, mở nắp ra, bên trong cư nhiên là một hộp đầy các loại huy hiệu! Đầu lông mày đen dày của cậu bé không nhịn được nảy lên.
Lâm Lam: “Đây là do cha con phục vụ quên mình mà đổi lại, là đồ gia truyền nhà chúng ta.”
Mỗi một chiếc huy hiệu dặm đều cất giấu một đoạn chuyện xưa có máu có nước mắt, chẳng qua là Hàn Thanh Tùng cũng không nói, giống như những thứ đồ này không liên quan đến anh vậy.
Đại Vượng ngưng mắt nhìn những huy hiệu kia, im lặng không nói.
Lâm Lam cười nói: “A, con à, con chọn một cái, mẹ tặng cho con.”
Đại Vượng kinh ngạc nhìn Lâm Lam, “Con?”
Lâm Lam gật đầu: “Đúng vậy, tặng con một cái để cho con bảo quản.”
Đại Vượng nhìn cô chớp mắt một cái, sau đó cúi đầu cực kỳ nhanh chóng, chính xác cầm lấy một cái huy hiệu rồi giữ chặt trong lòng bàn tay, giống như sợ Lâm Lam đổi ý vậy. Đó là một chiếc huy hiệu quả nhất đẳng công, chính diện là chân dung Chủ tịch M, mặt bên có khắc mấy chữ: Tự vệ đánh trả bảo vệ biên cương.
Lâm Lam vỗ vỗ vai con, “Ánh mắt của con thật tốt, con cần phải bảo quản cho tốt đấy.”
Đại Vượng gật đầu, trong tròng mắt đen sâu u phảng phất như đốt lên một ngọn lửa.
Lâm Lam lại thu dọn những huy hiệu khác vào, đưa một thiếu một a, cũng không bỏ được … nữa.
Lúc này Tú Vân đến gọi cô đi họp.
Lâm Lam đáp một tiếng, quay đầu với nói Đại Vượng: “Được rồi, con cứ đi làm chuyện của mình đi, chăn cứ để mẹ về rồi làm.”
Cô chập choạng thu thập lại tấm chăn đã được tháo ra, thứ bên trong chăn được chia ra cuốn lại, bông được gom lại rồi cho vào trong túi cất vào trong tủ, tránh bị phủ bụi.
Lâm Lam lại dặn dò Đại Vượng một tiếng rồi đi họp với Tú Vân.
Đại Vượng trân trọng cầm chiếc huy hiệu quân công kia cất vào trong hộp gỗ nhỏ của mình, sau đó cầm lấy xẻng đi làm việc.
Lâm Lam đến đội Tuyên truyền, hiện tại đội Tuyên truyền cũng có hai gian phòng, nhưng là không ở đại đội, mà là ở một vị trí hơi ở phía sau thôn một chút, là một căn phòng mà ngũ bảo hộ tử trong thôn lưu lại.
Nhìn Lâm Lam đến, Đổng Hòe Hoa lập tức thở dài, “Lâm Lam, em nói xem, công việc tuyên truyền này sau này không có cách nào làm rồi.”
Năm nay đội Tuyên truyền tăng thêm rất nhiều nhiệm vụ, phải tuyên truyền chính sách cấp trên truyền xuống, chẳng hạn như nhất định phải gia tăng độ mạnh yếu trong vấn đề cắt đứt đuôi tư bản chủ nghĩa.
Thật ra thì từ trước đến nay thật lâu vẫn luôn cường điệu phải nghe theo chủ nghĩa xã hội khoa học không được có mầm móng tư bản chủ nghĩa, yêu cầu từ bỏ thói quen xấu, đất được chia thù một nhà chỉ có lớn cỡ bàn tay, nuôi gà thì hai người một con. Chẳng qua là thứ như là chính sách này, cũng phải nhìn độ mạnh yếu khi thi hành, sấm đánh rất lâu thì mưa to một chút, sau đó lại càng lúc càng mỏng.
Nhưng là đầu năm nay không biết gió nổi lên từ đâu, càng thổi càng mạnh. Không nói đến chuyện trong thành nghiêm đánh đầu cơ trục lợi, ở nông thôn cũng phải thu hồi đất phần trăm được chia, giết chết gà vịt vượt mức, tất cả xã viên có hoạt động mua bán cá nhân, toàn bộ đều cấm, thậm chí nghề phụ đại đội mà không có quy phạm cũng phải đóng cửa.
Xưởng xà phòng của đại đội thôn Sơn Nhai, bởi vì lúc trước đã có báo cáo chuẩn bị với Cách Ủy Hội huyện, còn xin chỉ thị phê chuẩn quy mô, cho nên không có vấn đề gì. Ở đại đội của Lâm Mai có nghề canh cửi, cũng nhờ Lâm Lam nhắc nhở nên đã lập hồ sơ, cũng không có vấn đề. Nhưng những đại đội khác lại có không ít nghề phụ mới mở lên bị đóng cửa, cái gì xướng chế dầu, xưởng đậu hũ, xưởng bột mì, v.v.
Đổng Hòe Hoa vẫn luôn là làm việc theo lệnh, nói cái gì thì chính là cái đó, cũng không thể cẩn thận lĩnh hội tinh thần của văn kiện, nhưng lúc này đây chị cũng cảm thấy rất khó giải quyết, cái gì gọi là thu hồi đất phần trăm? Giết chết gà vịt dư thừa? Đây cũng là đồ cứu mạng của các xã viên đó. Chị cũng không dám động vào.
Thật ra thì cho dù là thời điểm quản khống nghiêm khắc nhất của những năm trước đây, Hàn Vĩnh Phương cũng xem mấy quy định này không ra gì, thôn bọn họ vẫn đều cho xã viên đất phần trăm, đều là chút đất bên mép mấy cánh đồng, thu về đại đội cũng không trồng lương thực được, cho các xã viên trồng rau thì vừa hay. Cho dù là chuyện nuôi gà này, dù sao khẩu phần lương thực của mọi người cũng có hạn, nhà anh muốn nuôi gà thì cứ nuôi, đại đội cũng không cho thêm một hạt lương thực nào, Hàn Vĩnh Phương không quản.
Nhưng lúc này còn nghiêm khắc hơn cả trước kia, cho nên Đổng Hòe Hoa có chút mộng.
Chị hỏi Lâm Lam có phải là cần bảo các xã viên giết chết gà vịt dư thừa hay không.
Lâm Lam: “Chúng ta là nhân viên tuyên truyền, cũng không phải là nhân viên chấp pháp. Không thể cố hết sức không nịnh nọt, chúng ta để cho người ta giết thì người ta sẽ giết sao? Cho dù công xã trong huyện phái người đến tra, nhiều đại đội như vậy nhiều xã viên như vậy, tra đến cuối năm cũng tra không xong.”
Đổng Hòe Hoa đã hiểu, “Vậy chúng ta chỉ quan tâm việc tuyên truyền.”
Lâm Lam: “Đây là công việc của chúng ta mà.”
Lâm Lam cảm thấy cơn gió này sẽ không kéo dài, hẳn là cấp trên có lãnh đạo nào đó đột nhiên quá kích một chút, cuối năm hoặc là lúc nào đó sẽ nhạt đi thôi. Cô cảm thấy cũng không cần thiết phải buộc các xã viên trong thôn giết chết gà vịt nuôi dư. Dù sao đây là một nguồn quan trọng để dân chúng cải thiện thức ăn, hơn nữa vịt có thể xuống nước, gà cũng có thể đi kiếm ăn trong đất, cũng sẽ không lãng phí lương thực gì.
Nhưng là tinh thần của cấp trên hay vẫn phải lĩnh hội nhắn nhủ, có thể uyển chuyển một chút, không nên thô bạo trắng trợn khiến cho người ta kháng cự.
Động một chút lại ngẩng đầu ưỡn ngực cái gì khổ giai cấp, thù huyết lệ, lúc này rất nhiều xã viên đều không thể hiểu, dù sao đây là khẩu hiệu niên đại của bốn mươi năm mươi, trong đó đã cách gần hai mươi năm, rất người trẻ tuổi đã không thể nhận thức thiết thân rồi. Hiện tại tiếng hô và nhu cầu của các xã viên là buông lỏng quản chế vật tư, yêu cầu cải thiện trình độ cuộc sống.
Năm 73, một cái chân to của người khổng lồ Tân Trung Quốc đã bước ra một bước, hôm nay chuyện cần làm là cái chân phía sau kia cần phải đuổi theo, mà không phải là lui về.