Vừa đi dạo trong khu vườn, bằng những lời thốt tự đáy lòng, Vinixius vừa kể cho nàng nghe những gì chàng vừa thổ lộ với Đức Sứ đồ, sự bất an của tâm hồn, những đổi thay đã đến với chàng và nỗi mong nhớ vô bờ đã che lấp cả cuộc đời chàng kể từ khi chàng rời ngôi nhà bà Miriam. Chàng thú nhận với Ligia rằng chàng đã cố quên nàng nhưng không sao quên nổi. Suốt ngày dài lẫn đêm thâu chàng chỉ nghĩ tới nàng. Cây thánh giá đã được đặt lên bàn thờ gia thần và bất giác được chàng sùng kính như một vật thiêng liêng. Càng ngày chàng càng nhớ thương nàng, bởi tình yêu mạnh hơn chàng ngay từ lúc ở nhà ông bà Aulux nó đã xâm chiếm tâm hồn chàng… Các nữ thần Parki kéo sợi chỉ đời cho những ai kia, nhưng riêng cho chàng chỉ là tình yêu, nhớ nhung và sầu não. Hành động của chàng dẫu xấu xa, nhưng dù sao cũng nẩy sinh từ tình yêu. Chàng yêu nàng từ lúc ở nhà ông Aulux và tại cung điện Palatyn, tại Oxtrianum lúc gặp nàng đang say lắng nghe ông Piotr và ngay cả lúc cùng Kroton đến bắt cóc nàng, lúc nàng túc trực bên giường chàng và cả khi nàng rời bỏ chàng ra đi. Lão Khilon đã phát hiện ra nơi nàng ở, đến xui chàng bắt cóc nàng, song chàng đã trừng phạt lão và đến gặp Đức Sứ đồ để cầu xin chân lý, cầu xin nàng… Đáng ban phước thay giây phút mà chàng nẩy ra ý nghĩ ấy, bởi vì nhờ thế giờ đây chàng mới được ở bên nàng và nàng sẽ không bao giờ chạy trốn chàng như vừa trốn khỏi nhà bà Miriam nữa.

- Em đâu có trốn tránh chàng - Ligia nói.

- Vậy sao nàng lại làm như thế?

Nàng ngước đôi mắt xanh màu hoa diên vĩ nhìn chàng rồi hổ thẹn cúi đầu:

- Chàng cũng biết đấy…

Vinixius nín lặng giây lâu vì sung sướng, rồi chàng lại kể tiếp. Chàng dần dần nhận rõ rằng nàng hoàn toàn toàn khác hẳn đám phụ nữ La Mã, có chăng chỉ giống mỗi mình bà Pomponia mà thôi. Chàng cũng không biết nói ra sao để nàng hiểu, bởi chính nàng cũng không thật rõ những gì chàng cảm nhận. Ở nàng tỏa ra cho cuộc đời, một vẻ đẹp hoàn toàn khác hẳn vẻ đẹp chưa từng có trên thế giới vẻ đẹp không chỉ giống như vẻ ngoài của những pho tượng, mà bằng cả tâm hồn. Thay vì thế, chàng nói cho nàng nghe cái điều khiến lòng nàng tràn ngập sướng vui, rằng chàng yêu nàng ngay cả vì việc nàng đã trốn tránh chàng, rằng nàng sẽ là vị thần thiêng liêng bên lửa nhà chàng.

Rồi cầm lấy bàn tay nàng, chàng chẳng biết nói gì hơn, chỉ nhìn nàng với lòng ngưỡng mộ như ngắm nhìn niềm hạnh phúc của cuộc đời vừa tìm lại được. Chàng gọi mãi tên nàng, dường như muốn tin chắc rằng quả thực chàng đã tìm được nàng và đang ở bên nàng:

- Ôi, Ligia! Ôi Ligia…

Sau đó, chàng hỏi xem những gì đã xảy đến trong tâm hồn nàng, nàng thổ lộ với chàng rằng ngay từ hồi ở nhà ông bà Aulux nàng cũng đã thầm yêu trộm nhớ chàng và giá như chàng đưa nàng từ cung điện Palatyn trở về nhà ông bà ấy, thì chắc nàng đã ngỏ lòng mình cùng chàng và sẽ cố gắng cầu xin ông bà Aulux đừng giận chàng.

- Xin thề với nàng - Vinixius nói - thậm chí tôi không hề có ý định cướp nàng từ tay ông bà Aulux nữa kia. Sau này, chắc sẽ có dịp cậu Petronius nói lại cho nàng hay rằng hồi đó tôi đã thổ lộ cùng cậu rằng tôi yêu nàng và muốn được cưới nàng. Tôi đã nói với cậu ấy: ”Hãy để cho nàng được lấy mỡ sói bôi cửa nhà cháu, để cho nàng ngồi bên bếp lửa của cháu!”. Nhưng cậu ấy đã cười mỉa mai tôi và đã mớm cho hoàng đế cái ý bắt ông bà Aulux phải trả nàng như một con tin để ban cho tôi. Trong nỗi tiếc nuối, biết bao lần tôi đã nguyền rủa cậu ấy, song cũng rất có thể, một định mệnh tốt lành nào đó đã an bài nên thế, nếu không tôi đã chẳng được biết các tín đồ Thiên chúa giáo và đâu thể hiểu được nàng.

- Chàng Markus, xin hãy tin lời em! - Ligia nói - Chính Đức Chúa Crixtux đã cố ý đưa chàng đến gặp Người đấy.

Vinixius ngẩng đầu ngạc nhiên:

- Quả vậy! Chàng sôi nổi đáp - Tất cả đã được sắp đặt một cách thật lạ lùng, khiến cho tôi trong khi đi tìm nàng lại được gặp những người Thiên chúa giáo. Tại Oxtrianum tôi đã ngạc nhiên lắng nghe lời Đức Sứ đồ, bởi lẽ tôi chưa bao giờ được nghe những chuyện đó. Đó có lẽ cũng là do chính nàng đã cầu nguyện cho tôi.

- Vâng - Ligia đáp.

Họ đi ngang qua ngôi nhà hóng mát mùa hè phủ đầy dây trường xuân, tới gần chỗ mà bác Urxux đã từng nhảy xổ vào Vinixius sau khi đã bóp chết tươi Kroton.

- Chính nơi này - chàng trai nói - giá như không có nàng chắc tôi đã chết rồi.

Chàng đừng nhắc lại! - Ligia đáp - Và cũng đừng oán bác Urxux vì chuyện ấy làm chi.

- Sao tôi lại có thể oán bác vì bác đã bảo vệ nàng? Nếu bác ấy là nô lệ, tôi sẽ trả tự do cho bác ấy.

- Nàng nhớ không - Vinixius nói - tôi đã từng muốn đưa nàng trở về với ông bà Aulux. Nhưng chính nàng đã từ chối, nàng bảo rằng hoàng đế có thể biết chuyện ấy và sẽ trả thù ông bà. Nàng xem! Giờ đây nàng muốn gặp mặt ông bà ấy bao nhiêu lần tùy ý.

- Sao thế, chàng Markux?

- Tôi nói ”giờ đây” nhưng là nghĩ rằng nàng có thể yên ổn gặp ông bà khi nàng đã là của tôi. Phải!... Bởi vì nếu hoàng đế có biết chuyện và hỏi rằng tôi đã làm gì với người phụ nữ con tin mà ngài đã giao cho, thì tôi sẽ trả lời rằng: ”Tôi đã cưới nàng làm vợ. Nàng. Nàng đến thăm ông bà Aulux theo ý muốn của tôi”. Hoàng đế sẽ chẳng chơi bời ở Anxium lâu đâu, bởi lẽ ngài còn muốn đi Akhai, mà nếu ngài có ở lâu thì không nhất thiết ngày nào tôi cũng phải giáp mặt ngài. Bao giờ ông Paven xứ Tarxu dạy cho tôi thấu hiểu chân lý, tôi sẽ xin chịu lễ rửa tội ngay lập tức và sẽ trở về đây nối lại tình thân với ông bà Aulux. Đến lúc ấy họ cũng đã trở về thành đô rồi. Sẽ không còn trở ngại nào nữa cả. Khi ấy tôi sẽ đưa nàng về bên bếp lửa nhà tôi. Ôi, Carissma! Carissma!(1)

Vừa kêu chàng vừa vươn hai tay lên trời, dường như muốn xin trời cao chứng giám cho tình yêu của chàng. Ligia ngước đôi mắt long lanh nhìn chàng và bảo:

- Và khi ấy em sẽ nói: “"Nơi nào có chàng, Kaio. Nơi đó sẽ có em, Kaia!”

Không, Ligia hỡi! - Vinixius thốt lên - Xin thề với nàng rằng sẽ không một người phụ nữ nào được tôn thờ tại nhà chồng như nàng tại nhà tôi đâu!

Họ bước hồi lâu trong im lặng, ngực căng tràn niềm vui hân hoan, chan chứa tình yêu, hệt như hai vị thần, xinh đẹp như hai vị thần, ngỡ như mùa xuân đã sản xinh ra họ cùng lúc với những loài hoa.

Cuối cùng, họ dừng bước dưới tán cây trắc bá mọc kề bên lối vào nhà. Ligia tựa người vào thân cây. Vinixius lại gần, cầu khẩn nàng bằng giọng run run:

- Xin nàng hãy bảo bác Urxux đến nhà ông bà Aulux mang đồ đạc và những thứ đồ chơi hồi trẻ con của nàng về nhà tôi!

- Phong tục bảo phải làm khác kia mà.

- Tôi biết lắm. Thông thường phù dâu(2) sẽ mang những thứ ấy đi theo cô dâu, nhưng vì tôi, xin nàng hãy làm việc đó. Tôi sẽ mang những thứ đó theo tới biệt thự của tôi ở Anxium, chúng sẽ gợi cho tôi luôn nhớ đến nàng.

Nói tới đây chàng chắp hai bàn tay lặp đi lặp lại như một đứa trẻ vòi vĩnh:

- Bà Pomponia sẽ quay trở về thành phố trong những ngày này, vậy xin nàng hãy làm việc ấy, hãy làm nhé, carissma của tôi!

- Em tùy ý bà Pomponia đấy - Ligia nói, mặt nàng càng đỏ rực lên khi nghĩ đến “bà phù dâu”.

Rồi họ im lặng, bởi tình yêu khiến cho hơi thở nghẹn lại trong lồng ngực đôi trẻ. Ligia đứng tựa lưng vào gốc cây trắc bá, khuôn mặt trăng trắng trong bóng râm mang dáng một đóa hoa, đôi mắt nàng nhìn xuống và khuôn ngực nàng phập phồng gấp gáp, còn mặt Vinixius thì nhợt nhạt và biến sắc. Giữa cái yên ả phương nam, họ nghe rõ tiếp đập thình thịch của chính trái tim mình. Và trong niềm say mê nhau, cây trắc bá kia, những khóm sim thơm và dây trường xuân của ngôi nhà mùa hè nọ đã trở thành khu vườn ái ân của họ.

Nhưng bà Miriam đã hiện ra trong khung cửa mời họ ăn trưa. Họ ngồi giữa hai vị Sứ Đồ. Cả hai hài đồng nhìn họ như nhìn một thế hệ trẻ mà sau khi lớp già đã qua đời, sẽ chịu trách nhiệm giữ gìn và gieo tiếp những hạt giống của giáo lý mới. Ông Piotr bẻ và ban phước cho chiếc bánh mì. Trên tất cả các khuôn mặt đều hiện ra vẻ thanh tĩnh và niềm hạnh phúc lớn lao như đang tràn ngập cả căn nhà.

Con thấy đấy - mãi sau ông Paven xứ Tarxu quay sang Vinixius - lẽ nào chúng ta lại là kẻ thù của cuộc sống và niềm vui?

Chàng đáp:

- Con đã hiểu sự thật rồi, con chưa bao giờ thấy hạnh phúc như khi được sống giữa các người.

Chú thích:

(1) Nàng thân yêu! Nàng thân yêu! (La Tinh)

(2) Nguyên văn: Peonuba - người đàn bà bảo trợ đi theo cô dâu để dạy bảo cho cô dâu bổn phận làm vợ.