Trợ lý Kim đề nghị đổi tên trường trung học xã Hòe Hoa thành trường trung học Gia Minh, hơn nữa còn hứa hẹn sẽ xây dựng trường trung học Gia Minh, biến nó trở thành một trường trung học có điều kiện học tập và phương tiện dạy học hạng nhất.

Trương Nhất Phàm cảm thấy đề nghị này không tồi, khi hắn đang chuẩn bị đồng ý thì Trưởng phòng Giáo dục nói thầm vào tai Bí thư Đoạn mấy câu. Bí thư Đoạn ngay lập tức nhíu mày, chúng ta không thể tự mình xây dựng lại trường học, người ta quyên tiền xây dựng miễn phí, vậy mà các người còn muốn đặt điều kiện sau? Hơn nữa Trợ lý Kim lại không có yêu cầu gì quá đáng, chẳng qua chỉ muốn đổi tên trường học thành tên của người quyên tặng thôi.

Bí thư Đoạn nhận thấy, yêu cầu này của Trợ lý Kim tuyệt đối không có gì quá mức. Nếu Lý tiên sinh đồng ý bỏ tiền, xây dựng lại trường học, chắc chắn mọi thứ ở ngôi trường này sẽ trở nên hoàn thiện. Nhưng không ngờ, bọn họ lại bảo thủ như vậy.

Trương Nhất Phàm thấy Trưởng phòng Giáo dục và Bí thư Đoạn nói thầm với nhau, liền đoán rằng bên trong chắc chắn đang có bất đồng, liền hỏi một câu. Vì vậy Bí thư Đoạn liền báo cáo lên Trương Nhất Phàm.

- Chủ tịch thành phố Trương, tên của trường trung học xã Hòe Hoa đã tồn tại được năm mươi năm. Lúc ấy một vị lãnh đạo Tỉnh ủy đã tự tay viết tên, hơn nữa vị lãnh đạo Tỉnh ủy này lại chính là một cán bộ xuất thân từ xã Hòe Hoa. Thế nên, Chủ tịch xã và Hiệu trưởng khẩn thiết yêu cầu, có thể nhờ Chủ tịch thành phố Trương và Trợ lý Kim quan tâm một chút, không cần phải đổi tên trường hay không?

Trương Nhất Phàm nghe y nói như vậy, liền nhìn mấy chữ lớn trên cổng trường, quả nhiên nét chữ rất cứng cáp, mạnh mẽ, có chút hương vị thư pháp. Tuy không có chữ ký, nhưng vẫn có thể thấy được, nét chữ này không phải do người bình thường viết.

Nếu người ở xã Hòe Hoa muốn giữ lại một chút di tích của bọn họ thì giữ lại cái tên này cũng thỏa đáng. Chỉ có điều, bên phía Trợ lý Kim xem ra sẽ hơi không thoải mái, nhận của nhà tài trợ nhiều tiền như vậy, xây dựng một ngôi trường, chẳng lẽ không thể để cho người ta chỉ cần lưu danh chứ không cần lợi? Bọn họ quả thật hơi cổ hủ. Hiện giờ người sống phải lưu danh, người chết cũng muốn lưu danh, mà người ở xã Hòe Hoa lại còn là những kẻ chết vì sĩ diện.

Trương Nhất Phàm suy nghĩ, việc này tạm thời không nhắc tới nữa, để lúc khác nói sau.

Hiệu trưởng dẫn mọi người đi tham quan một vòng trong vườn trường, đây là một ngôi trường khá rộng, đi tham quan xung quanh cũng mất mười phút. Sau đó Hiệu trưởng mời mọi người đến phòng khách ngồi.

Vào đến phòng khách, mọi người thấy nơi này chẳng qua chỉ là một gian phòng lớn, không có cả sofa, chỉ có mấy cái ghế dài, giữa phòng đặt mấy cái bàn. Một nữ giáo viên bưng trà đến cho mọi người, có lẽ cô chưa từng gặp tình huống này, hôm nay đột nhiên nhìn thấy nhiều vị lãnh đạo lớn như vậy. Lúc bưng trà, tay cô không ngừng run rẩy.

Nước là nước bình thường, trà là loại trà bình thường nhất, ở đâu cũng có. Phòng khách này không lớn, Trương Nhất Phàm, tiếp đó đến Trợ lý Kim ngồi xuống, người khác cũng chỉ có thể đứng.

Trương Nhất Phàm gọi Bí thư Đoạn và Hiệu trưởng, bảo bọn họ cũng ngồi xuống để tìm hiểu tình hình. Những người khác, mấy người quan trọng, như Tần Xuyên và Trưởng ban thư ký thì đứng sau Trương Nhất Phàm, thư ký do Trợ lý Kim mang đến từ Hong Kong cũng nghiêm túc đứng sau lưng ông ta. Âu Dương Viện Viện không đến, cô ở lại trong thành phố.

Mà chuyện ngày hôm nay, báo tỉnh và đài truyền hình tỉnh, còn cả đài truyền hình và tờ báo thành phố Đông Lâm đều đưa tin. Trong toàn bộ hành trình đưa tin, Thẩm Uyển Vân và Dương Mễ đều có mặt, còn có vài tay quay phim, khiêng máy quay Trương Nhất Phàm và trợ lý Kim.

Trương Nhất Phàm và Trợ lý Kim nghe Hiệu trưởng trình bày tình hình của ngôi trường, Bí thư Đoạn đứng bên cạnh cũng không nói gì. Nghe thấy sự nghiệp giáo dục ở Tế Châu lạc hậu thế nào, phương tiện giáo dục so với ở Hong Kong là cách biệt một trời một vực, Trương Nhất Phàm liền cảm thấy xấu hổ.

Nếu không có chuyến thị sát này, thì quả thật không biết bọn họ vẫn còn lạc hậu như vậy. Hiện giờ khi xuống tận nơi quan sát, mới phát hiện ra, trình độ dạy học ở nông thôn không ngờ vẫn còn giống như ở những năm sáu mươi, bảy mươi.

Vì thế hắn nghĩ rằng, sự nghiệp giáo dục, chỉ dựa vào sự tài trợ của người khác thì không thể thay đổi được tình hình, mấu chốt là phải biết tự lực cánh sinh, sử dụng nhiều nguồn lực và cả tài chính để thúc đẩy sự nghiệp giáo dục phát triển.

Hắn liền lặng lẽ hạ chỉ thị cho Tần Xuyên, ghi lại mấy vấn đề này, khi quay lại sẽ đi xác minh một chút, xem xem kinh phí dành cho giáo dục hàng năm rốt cục có bao nhiêu? Khoản tiền đó phải được kê khai một cách chi tiết khi đến từng địa phương.

Khi Trương Nhất Phàm và Tần Xuyên thầm trao đổi với nhau, sắc mặt Trưởng phòng Giáo dục hơi thay đổi, có vẻ không được tự nhiên. Tế Châu là một huyện tương đối nghèo, đất đai nhiều đồi núi, chỉ có duy nhất một nơi bằng phẳng thì lại liên tục bị lũ lụt quét qua.

Huyện Tế Châu cũng là khu vực nhỏ nhất ở địa khu Đông Lâm, toàn bộ huyện là một khu vực hẹp dài hình trứng, chiều dài không đến bốn km, bề ngang không tới hai km. Nó phát triển dọc theo con đường chạy thẳng lên tỉnh trước kia.

Một huyện tương đối nghèo khó như vậy, muốn đầu tư một khoản tiền lớn để giúp đỡ sự nghiệp giáo dục, đó là chuyện hoàn toàn không có khả năng. Hơn nữa Trương Nhất Phàm đã từng ở dưới huyện nên biết, địa phương càng nghèo khó thì cán bộ càng tham lam.

Bởi vậy, hắn muốn bảo Tần Xuyên trở về điều tra một chút, xem xem có phải kinh phí dành cho hoạt động giáo dục có hiện tượng gì bất thường không. Nhưng hôm nay không thích hợp để nói về vấn đề này nên chỉ có thể nói qua.

Mọi người ở tại trường trung học xã Hòe Hoa khoảng hơn ba giờ, đoàn người liền chuẩn bị quay về thành phố. Không ngờ vừa bước ra cửa phòng khách, đi đến cổng trường, có mấy giáo viên tạm thời chạy đến, quỳ gối trước mặt đoàn người Trương Nhất Phàm.

Bọn họ cũng không rõ người nào là Chủ tịch thành phố Trương, người nào là Bí thư Đoạn, nhưng nghe nói hôm nay có mấy vị lãnh đạo lớn xuống đây thị sát, mười mấy giáo viên tạm thời bọn họ liền chạy tới đây.

Có mấy nữ giáo viên đã có tuổi quỳ trên mặt đất, khóc lóc kể rằng đã nửa năm nay mình không được phát tiền lương. Còn có mấy nam giáo viên, cũng yên lặng quỳ xuống, tuy không khóc lóc kể lể như mấy nữ giáo viên, nhưng bọn họ cũng mang vẻ mặt ai oán.

Sắc mặt Bí thư Đoạn thay đổi, rất giận dữ nhìn Chủ tịch và Bí thư xã, không phải đã sớm thông báo cho mấy người, phải làm tốt công tác với các giáo viên, sao lại xảy ra tình trạng hỗn loạn như thế này?

Nghe thấy mấy giáo viên tạm thời khóc lóc kể lể, Hiệu trưởng và Trưởng phòng Giáo dục sắc mặt rất khó coi, nhưng Chủ tịch thành phố và Trợ lý Kim đang ở đây, bọn họ không dám nổi giận. Những người này rõ ràng không hề đi theo bọn họ, không ngờ giữa đường lại xuất hiện.

Hiện giờ trường học đã đóng cửa, các giáo viên chính thức đều đã hai tháng không được phát lương, không lẽ bọn họ cũng không phát tiền lương cho những giáo viên tạm thời?

Trương Nhất Phàm nói với những giáo viên đang quỳ, nói:

- Tất cả mọi người đứng lên đi. Tôi là Quyền Chủ tịch thành phố Trương Nhất Phàm, các vị có chuyện gì từ từ nói.

Thấy Trương Nhất Phàm nói như vậy, bọn họ nửa tin nửa ngờ. Người thanh niên trẻ tuổi như vậy chính là Quyền Chủ tịch thành phố? Tuy nhiên bọn họ lại thấy Hiệu trưởng và Chủ tịch xã đều khép nép, cung kính đứng phía sau, không dám ho he một tiếng, trong lòng cũng có vài phần tin tưởng.

Trương Nhất Phàm liền hỏi tình hình của bọn họ, những giáo viên này liền mang hết nỗi khổ tâm chất chứa trong lòng kể ra.

Bọn họ mười mấy người, có bảy người là giáo viên tạm thời của trường trung học xã Hòe Hoa, còn năm sáu người là giáo viên tạm thời của trường tiểu học phía dưới. Trong mưới mấy giáo viên, người lớn tuổi cũng đến năm mươi mấy, người trẻ cũng khoảng ba mươi. Trương Nhất Phàm biết rằng, ở nông thôn, những giáo viên tạm thời không chính thức như thế này là hiện tượng khá phổ biến.

Nguyên nhân chủ yếu là, điều kiện dạy học ở nông thôn rất kém, một số giáo viên có năng lực, có quan hệ tốt sẽ không đến những địa phương thế này dạy học. Chỉ có những người không có quan hệ mới có thể bị phân công đến những nơi như vậy, làm một giáo viên không hề có chút tiếng tăm nào.

Dù đã ở những năm cuối chín mươi, nhưng sự đãi ngộ dành cho các giáo viên cũng vẫn không được tốt. Mà những người trước mặt đúng là những người đã có bằng cao đẳng, được phân công đến đây, đương nhiên họ đến đây làm giáo viên tạm thời.

Có quan hệ tốt một chút, chịu khó chạy chọt một chút, có lẽ năm năm mười năm sau cũng có thể chạy được chân giáo viên chính thức. Đến lúc giải quyết lên chính thức, nhưng giáo viên tạm thời không biết quan hệ, lại không chạy chọt, có người dạy cả đời vẫn chỉ là giáo viên tạm thời.

Tiền lương của giáo viên tạm thời còn thấp hơn giáo viên chính thức, một tháng chỉ có bốn năm trăm, có khi còn thấp hơn. Tiền lương đã như vậy, lại còn bị nợ đến hơn nửa năm lương, làm sao bọn họ có thể không lo lắng?

Nghe xong tình cảnh đó, không đợi Trương Nhất Phàm mở miệng, Bí thư Đoạn liền bước ra nói:

- Tôi là Bí thu Huyện ủy Đoạn Chấn Lâm. Việc khất nợ lương giáo viên, tôi hứa với các vị, nhất định sẽ giải quyết trong vòng một tháng. Mọi người hãy yên tâm mà quay về đi!

Mấy giáo viên thấy Bí thư Huyện ủy đã tỏ thái độ, liền đứng lên, lùi sang ven đường. Trợ lý Kim nhìn những giáo viên tạm thời vì bị khất nợ tiến lương mà phải lao ra chặn đường, thầm lắc đầu.

Thật không ngờ, hiện trạng ở Trung Quốc vẫn còn dừng lại ở mức này. Bình thường ông tiếp xúc với những vị lãnh đạo, những vị quan chức, cuộc sống của bọn họ hoàn toàn cách biệt với cuộc sống ở đây một trời một vực.

Thể chế ở Trung Quốc, Trợ lý Kim cũng biết qua một chút, có người có thể ăn chơi đàng điếm, có người lại chỉ có thể sống với một phần tiền lương ít ỏi, lo lắng sống cho qua ngày. Hiện trạng của Trung Quốc, vẫn còn tồn tại một bên nhà lầu, rượu thịt, một bên chết vì lạnh, lộ cả xương, phân hóa thành hai thái cực rõ ràng.

Khi đi qua thị trấn Tế Châu, đoàn xe không hề dừng lại. Bí thư Đoạn biết đoàn người của Chủ tịch thành phố Trương sẽ không ở lại tại Tế Châu qua đêm, liền đưa đoàn người đến chỗ giáp ranh.

Khi trở lại thành phố Đông Lâm đã hơn bảy giờ tối. Trưởng ban thư ký Hoàng đã sớm thông báo cho khách sạn, mọi người sẽ ăn tối ngay tại nhà ăn của khách sạn.

Hôm nay Âu Dương Viện Viện đã đi chơi một ngày dưới sự bảo vệ của nhân viên cảnh sát, nghe nói Trương Nhất Phàm đã quay về, cô liền vui vẻ chạy tới. Khi mọi người ăn tối, Kim tiên sinh uống chút rượu, liền phát biểu một vài suy nghĩ về hiện trạng của Trung Quốc.

Tuy dự án xây dựng con đường dành riêng cho người đi bộ ở Thông Thành của tập đoàn họ Lý triển khai cũng không tệ, nhưng tình hình hôm nay khiến ông ta không thể không có chút cảm thán. Lời nói cỉa Trợ lý Kim khiến Trương Nhất Phàm cũng không biết nên nói gì, hiện trạng mà trợ lý Kim nhìn thấy vẫn đang tồn tại một cách phổ biến.

Mà chuyện hôm nay bọn họ nhìn thấy vẫn chưa phải là việc giáo dục ở nơi xa xôi, nghèo khổ nhất vùng núi này. Nếu ông ta đến Quý Châu, Cam Túc, rồi nhìn tình cảnh một đứa trẻ ở vùng Tây Bắc đến trường, có lẽ ông ta sẽ không thể nhìn nổi.

Trợ lý Kim đột nhiên rất xúc động bưng chén lên:

- Chủ tịch thành phố Nhất Phàm, hôm nay tôi xin gọi anh bằng một tiếng cậu em. Chúng ta là bạn bè cũng đã nhiều năm, chuyện của trường trung học xã Hòe Hoa, tôi sẽ cố gắng nói chuyện với Lý tiên sinh. Nếu chúng ta là bạn bè, tôi cũng nói thật, nếu trường trung học xã Hòe Hoa không chịu dùng tên của Lý tiên sinh, tôi nghĩ rằng khoản tiền cứu trợ chỉ có hạn. Chuyện xây dựng lại hai khu phòng học tôi có thể thay mặt Lý tiên sinh quyết định, thật ra, tôi lực bất tòng tâm. Hy vọng cậu đừng trách tôi là gian thương!

- Vậy xin cảm ơn anh Kim!

Sau khi hai người cụng ly, cảm xúc của Trợ lý Kim càng dâng tràn:

- Thật ra, có rất nhiều lỗ hổng trong Chính phủ của các người. Nều Chính phủ đem những khoản tiền để vui chơi giải trí, dành để làm những việc có ích, thì Trung Quốc của chúng ta chắc chắn sẽ trở thành cường quốc lớn nhất thế giới. Đáng tiếc rằng, có rất nhiều người không hiểu được nỗi thống khổ của dân chúng. Hôm nay tôi uống hơi nhiều, nói năng hàm hồ, cậu không cần để bụng. Nhưng tôi hy vọng, cậu là một vị quan tốt.

Lời nói của Trợ lý Kim làm biến sắc mặt những người đang ngồi, họ nghĩ thầm: Trợ lý Kim nay cũng quá to gan, nói thẳng như vậy!