Đã từ lâu rồi ông Pietro Balossino đành phải từ bỏ ý định thâm nhập vào cái thế giới đầy bí hiểm của thằng con trai. Mỗi khi tình cờ nhìn hai cánh tay chằng chịt vết sẹo của nó, ông lại nhớ tới những đêm thức trắng đi khắp nhà cẩn thận tìm mọi vật sắc có thể cứa được còn sót lại trong nhà. Đó là những đêm Adele uống thuốc an thần đến mụ mẫm cả người, miệng há hốc mệt mỏi rồi ngủ thiếp trên đi văng, vì không muốn ngủ cùng giường với chồng. Những đêm đó tưởng như tương lai chỉ kéo dài tới sáng, và ông đếm từng giờ, từng giờ một theo tiếng điểm của tháp chuông nhà thờ phía xa.
Ý nghĩ một sáng sẽ tìm thấy đứa con nằm úp mặt trên chiếc gối đẫm máu cắm sâu vào đầu ông tới mức dần dần ông tưởng như nó đã không còn nữa, kể cả vào lúc này đây, khi nó đang ngồi ngay cạnh ông trong xe.
Ông đưa con trai tới trường mới. Ngoài trời đang mưa, nhưng nhẹ hạt nên không nghe thấy tiếng mưa rơi.
Một vài tuần trước, bà hiệu trưởng trường trung học chuyên ngành khoa học E.M. đã cho mời ông và Adele đến văn phòng để thảo luận một tình huống đặc biệt, như bà viết trong sổ liên lạc của Mattia. Trong buổi gặp gỡ, bà hiệu trưởng không đi thẳng luôn vào vấn đề chính mà lại vòng vo hết nói về tâm lý nhạy cảm của cậu học trò lại quay sang ca ngợi trí thông minh tuyệt vời của nó và những điểm số trung bình không bao giờ dưới chín trong tất cả các môn học.
Ông Pietro Balossino khăng khăng yêu cầu cho phép cả thằng con trai cũng có mặt tại buổi nói chuyện này. Ông nghĩ như thế là đúng lắm vì nó chính là trọng tâm của buổi gặp. Mattia ngồi cạnh ba mẹ, suốt thời gian đó cậu chẳng hề ngước mắt khỏi cái đầu gối. Nếu nắm chặt tay lại cậu có thể khiến cho bàn tay trái ứa máu. Hai hôm trước Adele đã đãng trí chỉ kiểm tra móng tay phải mà thôi.
Mattia lơ đãng lắng nghe như thể không phải bà hiệu trưởng đang nói về mình. Cậu nhớ lại hồi lớp năm, sau suốt năm ngày liền cậu chẳng hé răng lấy một lời, cô giáo Rita đã chỉ định cậu ngồi giữa phòng học, còn tất cả các học sinh khác ngồi xung quanh theo hình móng ngựa. Cô nói chắc chắn cậu có vấn đề gì đó mà không muốn tâm sự với ai; rằng Mattia là một cậu bé rất thông minh, có lẽ quá thông minh so với độ tuổi của mình. Rồi cô giáo mời các bạn ngồi sát lại gần cậu hơn, để cậu cảm thấy tin tưởng, để cậu hiểu họ là bạn cậu. Mattia nhìn chằm chằm hai bàn chân và cuối cùng khi cô giáo hỏi cậu có muốn nói gì không thì Mattia chỉ hỏi liệu nó có thể quay về chỗ ngồi của mình được chưa.
Sau bài ca ngợi Mattia, bà hiệu trưởng cũng đi đến điểm mấu chốt. Điều mà ông Balossino hiểu được sau vài giờ là tất cả các giáo viên đều cảm thấy không thoải mái, có cảm giác mơ hồ dường như không xứng tầm với thằng bé giỏi một cách kỳ lạ, mà lại không muốn kết bạn với bất cứ đứa trẻ cùng tuổi nào này.
Bà hiệu trưởng ngừng nói một lát, dựa lưng vào chiếc ghế bành thoải mái, mở một tập tài liệu mà chẳng đọc gì cả. Rồi bà gấp nó lại, như thể đột nhiên nhớ ra trong văn phòng vẫn đang còn có khách. Cẩn trọng lựa chọn từng lời, bà gợi ý hai ông bà Balossino có lẽ trường trung học E.M. không đủ điều kiện đáp ứng đầy đủ nhu cầu của con họ.
Đến bữa tối ba hỏi Mattia xem cậu có muốn chuyển trường không. Mattia chỉ nhún vai rồi quay ra quan sát ánh đèn nê ông phản chiếu trên con dao ăn dùng để thái thịt.
"Thực ra không phải mưa rơi chéo đâu", Mattia nói, mắt nhìn ra ngoài cửa kính xe, lôi ba cậu ra khỏi những suy nghĩ miên man.
"Sao kia?" Ông hỏi, lúc lắc đầu một cái.
"Trời lặng gió. Nếu không lá cây phải lay động theo." Mattia nói tiếp.
Ba cậu đành thử suy luận theo đứa con trai. Thực ra thì ông chẳng quan tâm gì lắm đến điều đó và nghĩ rằng có lẽ chỉ là một ý nghĩ trái khoáy nữa của thằng con mà thôi.
"Thế thì sao?"
"Nước mưa nhỏ giọt chéo tấm kính, nhưng đó chỉ là vì chúng ta di chuyển. Nếu đo góc rơi so với phương thẳng đứng, ta có thể tính toán được tốc độ rơi."
Mattia miết dọc ngón tay theo đường rơi của một hạt mưa. Cậu gí sát mặt vào kính chắn gió và hà hơi, rồi dùng ngón trỏ vẽ một đường lên đó.
"Đừng có hà hơi lên kính chứ, sẽ để lại vết đấy." Ba trách.
Mattia như chẳng nghe thấy lời ông.
"Nếu ta không nhìn ra ngoài, nếu không biết chính mình đang chuyển động, thì sẽ không thể hiểu được là giọt mưa hay chúng ta gây ra", Mattia nói.
"Gây ra cái gì?" Ba hơi lúng túng, hỏi cụt lủn.
"Đường rơi chéo như thế."
Ông Pietro Balossino g̣ật đầu, dù chẳng hiểu gì cả. Họ đã đến nơi. Ông về số rồi phanh xe lại. Mattia mở cửa xe, một làn gió mát ùa vào trong.
"Ba sẽ đón con lúc một giờ."
Mattia gật đầu. Ông Balossino rướn người ra để hôn cậu, nhưng dây an toàn giữ ông lại. Ông lại dựa vào ghế ngồi, nhìn đứa con xuống xe, đóng cửa lại sau lưng.
Trường mới tọa lạc tại một khu dân cư đẹp trên đồi. Tòa nhà được xây từ những năm hai mươi. Cho dù đã có nhiều lần tu sửa, nó vẫn như cái gai trong mắt giữa bao ngôi biệt thự lộng lẫy mới xây xung quanh. Một khối đa diện trát xi măng trắng, hai hàng cửa sổ cách nhau đều đặn và hai cầu thang thoát hiểm sơn xanh.
Mattia trèo lên hai quãng cầu thang dẫn lên cửa chính. Cậu đứng một góc, cách xa nhóm học sinh đang đứng chờ cho tới lúc chuông reo, cho dù ở phía ngoài mái hiên mưa làm ướt đầu cậu.
Vào bên trong rồi Mattia tìm sơ đồ các phòng học, để khỏi phải hỏi giám thị.
Lớp 10F nằm ở cuối hành lang tầng hai. Mattia hít một hơi dài rồi bước vào. Cậu đứng sát bức tường cuối lớp chờ đợi, hai ngón cái móc vào quai ba lô, với cặp mắt của một kẻ chỉ muốn chui luôn đầu vào trong tường cho rồi.
Dần dần các gương mặt lạ lẫm liếc nhìn cậu dò xét trong lúc vào chỗ ngồi. Chẳng ai mỉm cười với cậu. Một vài học sinh ghé tai nhau nói thầm. Mattia chắc chắn bọn chúng đang nói về cậu.
Cậu nhìn các bàn còn trống. Và khi ngay cả chỗ trống cạnh một nữ sinh có móng tay sơn đỏ cũng đã có đứa ngồi, cậu thấy nhẹ cả người. Giáo viên vào lớp, Mattia liền bước tới bàn duy nhất còn trống, cạnh cửa sổ.
"Cậu là học sinh mới hả?" Đứa ngồi cùng bàn quay sang hỏi, nó có vẻ gì đó rất đơn độc giống y như cậu.
Mattia gật đầu, chẳng nhìn sang.
"Mình là Denis", nó giới thiệu, đưa tay ra bắt.
Mattia bắt tay hờ hững, miệng nói rất vui lòng.
"Chào mừng cậu đến lớp mới", Denis nói thêm.