Vở kịch “Thập ngũ quán” (1) của đoàn Côn kịch Phương Cảnh được dựng cách đây một năm, diễn vào ngày mười hai tháng giêng. Diễn chính là lão sinh và sửu (2),chọn từ nửa cuối của “Thập ngũ quán” bắt đầu từ đoạn “Xử chém”, vốn không cần nhiều diễn viên.
Tất nhiên Lâm Thanh Nha không có tên trong danh sách lên sân khấu.
Dù sao thì đây cũng là buổi biểu diễn đầu tiên trong năm mới, tỷ lệ khán giả trên hệ thống đặt vé trực tuyến hiếm khi được hơn một nửa. Mọi người trong đoàn Côn kịch Phương Cảnh đều xắn tay áo lên bắt đầu chuẩn bị cho việc diễn tập từ nhiều ngày trước đó.
Vở kịch bắt đầu lúc mười giờ sáng.
Sáng hôm nay, Lâm Thanh Nha lại không đi được.
Sau khi lăn lộn một chuyến ở khách sạn Tinh Hoa vào tối hôm trước, lúc trở về nhà cô bắt đầu sốt nhẹ, ngày hôm sau không giảm bớt mà còn nặng hơn, cả ngày nửa tỉnh nửa mê.
Cho đến ngày thứ ba, cũng chính là ngày mười hai tháng giêng. Đến gần giữa trưa ngày hôm đó Lâm Thanh Nha mới tỉnh táo lại, bắt gặp vẻ mặt ưu buồn của Bạch Tư Tư đang ngồi ở mép giường trông chừng cô.
“Giác nhi, cuối cùng cô cũng tỉnh!” Bạch Tư Tư nghe thấy tiếng động vội vàng đưa ly nước qua, “Nếu cô không tỉnh, tôi còn định đi gọi 120 đấy!”
Lâm Thanh Nha khẽ nói cảm ơn.
Vốn làn da cô đã trắng, cộng thêm bệnh, trông vô cùng yếu ớt.
Sau khi nhấp hai ngụm nước, Lâm Thanh Nha ngước mắt hỏi: “Buổi diễn sáng nay của bên đoàn Côn kịch thế nào?”
“Hả? Cô còn nhớ chuyện này à, nhưng cô bệnh thế này tôi làm gì có tâm trạng hỏi.”
Lâm Thanh Nha chậm rãi đứng dậy: “Tôi đi rửa mặt thay quần áo, cô đưa tôi đến đoàn kịch nhé?”
Bạch Tư Tư vội cản lại: “Đừng đi mà, bây giờ gió thổi một cái là cô còn bay mất nữa, đi tới đi lui làm gì?”
“Tôi đâu có yếu như cô nói?”
“Khác gì chứ, bị cúm đến sốt như xuất hồn mất, lúc cô ngủ hình như nằm mơ suốt, lẩm bẩm cái gì đó.”
“Lẩm bẩm cái gì?”
“Hình như là ngọc, ngọc gì đó?”
“…”
Lâm Thanh Nha mới vừa giẫm lên đôi dép lê mềm mại dưới gầm giường, nghe vậy ngẩn ra.
Mái tóc dài buông xõa xuống hai bên má của cô.
“Ngọc gì nhỉ, sao tôi không nhớ… Ôi thôi bỏ qua đi, không quan trọng, dù sao cô cũng không được ra gió, muốn biết như thế nào thì để tôi gọi hỏi cho cô là được rồi mà?”
Bạch Tư Tư nói xong, không cho Lâm Thanh Nha cơ hội từ chối đã chạy ra khỏi phòng.
Có điều một hai phút sau, Bạch Tư Tư mờ mịt đẩy cửa vào, giơ di động trong tay lên: “Tôi gọi rồi mà đoàn trưởng không bắt máy.”
Ánh mắt của Lâm Thanh Nha ngưng trọng, đứng dậy nói: “Có lẽ đã xảy ra chuyện.”
“Hả?” Bạch Tư Tư cả kinh, vội gật đầu, “Vậy được rồi, tôi xuống dưới lái xe. Cô nhớ mặc nhiều đồ vào đấy!”
“Ừm.”
Đoàn Côn kịch Phương Cảnh quả thật đã xảy ra chuyện.
Lâm Thanh Nha và Bạch Tư Tư bước vào cửa trước rạp hát, chỉ thấy trước mắt là một đống hỗn độn, giống như vừa mới xảy ra ẩu đả bạo loạn gì đó, có thêm hai bộ bàn ghế gãy chân.
Đại sư huynh trong đoàn - Giản Thính Đào đang giảng bài cho mấy diễn viên, có người nhắc, cậu ta quay đầu lại thì thấy Lâm Thanh Nha, vội vã chạy tới: “Sư phụ Lâm, không phải sư phụ bị bệnh à? Sao lại đến đây?”
Lâm Thanh Nha: “Tư Tư gọi cho chú Hướng nhưng chú không bắt máy, tôi tưởng đã xảy ra chuyện gì rồi.”
“Trưởng đoàn đang ở trong văn phòng mắng người, có lẽ không có nghe thấy.” Giản Thính Đào cười khổ.
Bạch Tư Tư không kiềm chế được, đi ra, ngạc nhiên hỏi: “Buổi diễn sáng nay có chuyện gì à?”
“Đúng vậy,” Giản Thính Đào nhíu mày, “Có người đập phá.”
“Hả?”
Giản Thính Đào giải thích một phen.
Vở “Thập ngũ quán”sáng nay dựng từ nửa phần sau, vấn đề xảy ra ở cảnh thứ bảy là “Điều tra Thử”.
Phân cảnh này từ trước đến nay là cao trào của vở “Thập ngũ quán”. Phân cảnh kể về việc tên sát nhân cướp của là Lâu A Thử bị khâm sai đại nhân giả trang làm thầy tướng số xem chữ, từng bước dẫn dụ lừa vào tầm ngắm. Trong quá trình tra hỏi này, chuyển hóa nội tâm và biểu hiện là phần đặc sắc nhất.
Thế nhưng người đóng vai phản diện Lâu A Thử là một tiểu sinh trong đoàn, vẫn còn nghiệp dư, giữa chừng bị dọa sợ đến lộn một vòng ra sau ghế rồi lại từ dưới ghế chui ra. Từ biểu cảm đến động tác vẫn chưa thể ra dáng nhân vật Thử.
Cậu ta còn chưa chui ra hết người, dưới sân khấu đã có khán giả hất đĩa đựng trái cây trên bàn xuống đất.
“Người nọ mắng rất khó nghe.” Một diễn viên nhỏ tuổi trong đoàn tức giận nói chen vào, “Có ý kiến thì có thể dùng lời nói mà, cố tình đập phá khiến cho mọi người không hát tiếp được là sao?”
Giản Thính Đào trừng mắt nhìn diễn viên nọ nhưng không nói gì, hiển nhiên đứa nhỏ cũng đã nói ra những lời mà đại sư huynh như anh ta muốn nói nhưng không thể nói ra.
Vốn Lâm Thanh Nha nghe xong toàn bộ câu chuyện, biểu cảm trên mặt không hề thay đổi, thế nhưng nghe đến đây cô mới có chút phản ứng, nâng mắt lên hỏi: “Đang trong buổi biểu diễn chính thức mà dừng?”
“Đương nhiên là dừng, trong tình huống đó làm gì có ai mà hát được.”
“Người nọ có lên sân khấu không?”
“Sao ạ?”
Cuối cùng diễn viên nhỏ tuổi nọ cũng nhận ra có chỗ không đúng. Cậu ta ngẩng đầu lên, đối diện với đôi mắt trong veo sâu thẳm không còn vẻ ấm áp dịu dàng thường ngày của Lâm Thanh Nha. Tiểu Quan Âm lúc này với tiểu Quan Âm trong ấn tượng của nam diễn viên ấy cứ như hai người khác.
Trái lại có phần giống với sư phụ Kiều Sanh Vân dạy bọn họ.
Diễn viên nhỏ tuổi đang gân cổ hùng hồn nói chợt xìu xuống, ngập ngừng, nhỏ giọng nói: “Không, không có ạ.”
“Không có lên sân khấu, không có cản trở diễn viên hát, đọc, dáng người và bước chân của diễn viên, thế tại sao dừng lại?”
“Nhưng… Có người ở dưới sân khấu mắng chửi mà.”
“Côn khúc truyền thừa sáu trăm năm, trải qua nhiều thế hệ, từ các bậc thầy đã khuất đến các tiền bối, v..v.. Lần đầu tiên bọn họ lên sân khấu, ở dưới sân khấu chỉ có khán giả cổ vũ thôi à?”
“⎯⎯”
Trong đoàn dần dần im lìm.
Giọng Lâm Thanh Nha vẫn dịu dàng như nước, cô vẫn còn bệnh nhẹ nhưng vẫn dong dỏng đứng đó, ánh mắt trong trẻo, khiến các diễn diên đang kêu ca đùn đẩy không dám đối diện.
Trong rạp hát im phăng phắc.
Lâm Thanh Nha chậm rãi thở dài, cô ngước mắt nhìn lên tấm biển đen phủ một lớp bụi mỏng có viết năm chữ vàng “U lan trong cốc vắng” ở phía trên sân khấu.
“Đào kép cũng phải có cốt cách của đào kép… Cốc có thể vắng nhưng u lan không thể gãy.”
Lâm Thanh Nha rũ mắt quay người lại, che đi tiếng ho bệnh tật, đi đến sân khấu.
Cuối cùng nhã nhặn thấp giọng chốt.
“Nếu quên mất cốt cách của tổ tiên thì sân khấu này mới sụp đổ thật.”
“…”
Buổi biểu diễn đầu tiên trong năm mới, trên dưới đoàn Côn kịch đều bị đả kích. Sau khi Hướng Hoa Tụng nghiêm khắc khiển trách các diễn viên đã xô đẩy với mấy khán giả xúc động và gây rối thì cuối cùng ông vẫn là muốn một điều nhịn chín điều lành.
Đáng tiếc dư âm vẫn còn, trái lại tình hình ngày càng nghiêm trọng hơn.
“Có người quay video lại, sau khi trở về thì đăng lên ứng dụng đánh giá và các diễn đàn về diễn xuất.”
“Không biết mấy người gây rối ở dưới sân khấu có liên quan gì nhau không, ngoại trừ hạ thấp năng lực nghiệp vụ của các diễn viên, còn cố gắng hất nước bẩn vào quý đoàn.”
“Xem tình hình này, e là có chuẩn bị mà đến.”
“…”
Lâm Thanh Nha được Giản Thính Đào mời từ phòng luyện tập đến phòng họp của đoàn kịch.
Giản Thính Đào mở cửa ra, sau khi vào theo Giản Thính Đào, cô nghe thấy mấy người ngồi trong bàn hội nghị đang nghiêm túc thảo luận về chuyện xảy ra lúc sáng.
“Sư phụ Lâm tới.” Trưởng đoàn Hướng Hoa Tụng ngồi ở vị trí chủ tọa trong phòng họp quét mắt qua nhìn thấy cô, đứng dậy nói.
Ba người ngồi quanh bàn cũng lần lượt đứng lên.
Giản Thính Đào giới thiệu: “Sư phụ Lâm, ba vị đây chính là người của nhóm cố vấn lần trước.”
“Chào cô Lâm, ngưỡng mộ đã lâu…”
Sau khi chào hỏi, Lâm Thanh Nha ngồi xuống chiếc ghế rộng gần cửa sổ, im lặng lắng nghe ba người nọ phân tích tình huống trước đó của đoàn kịch.
Trên đường đến, Giản Thính Đào mở giao diện của app đánh giá trên điện thoại rồi đưa cho Lâm Thanh Nha đọc.
Lâm Thanh Nha nhận lấy, nhìn xuống lướt đọc.
【Ghê thật, này là đang hát “Thập ngũ quán” đúng không nhỉ?】
【Đây chính là vở kịch cứu sống cứu sống các loại hí khúc Côn khúc ở thế kỷ trước mà diễn thành cái đức hạnh này à? May mà năm sáu năm đó không phải bọn họ diễn, không thì tôi thấy Côn khúc tiêu tùng luôn rồi.】
【Cười muốn rụng răng.】
【Diễn viên trẻ không diễn nổi, vai diễn nặng đô quá, vai phản diện Lâu A Thử bị cậu ta diễn thành người hào hùng chính trực quá, tôi thấy cậu ta nên diễn Huống Chung (3).】
【Một đoàn kịch vô dụng, làm mất mặt Côn khúc!】
【Đoàn kịch nhỏ chính là đoàn kịch nhỏ, làm không ra gì là có nguyên nhân cả; không nói đến việc diễn tệ, đoàn kịch chẳng có lý lẽ gì, thiếu chút nữa gây gổ đánh nhau với khán giả.】
【Cảm ơn chủ thớt, chống sét.】
【Mau đóng cửa đi, nền móng tốt bị chà đạp quá…】
Lâm Thanh Nha đọc lướt qua, đọc xong cảm xúc vẫn ôn hòa điềm đạm như trước: “Cảm ơn.”
Giản Thính Đào ngạc nhiên hỏi: “Sư phụ Lâm, cô không thấy giận sao?”
“Giận cái gì?”
“Thì, những lời bọn họ nói này?”
Lâm Thanh Nha ngẩn ra, sau đó cụp mắt xuống, mỉm cười: “Có tác phẩm, diễn xuất ở đây, thời gian sẽ chứng minh tất cả.”
“Thế mặc kệ những lời bịa đặt kia à?”
“Chê bai là chuyện của người ta, không quản được.”
“Tôi không đồng tình với lời này của sư phụ Lâm lắm, ở Lê Viên cô là tiền bối thạo nghề, nhưng về dư luận hiện tại thì cô không hiểu rồi.”
Có người trong nhóm cố vấn chen vào nói đùa.
“Là sao nhỉ?”
Lâm Thanh Nha tò mò quay đầu lại.
“Trên ứng dụng đánh giá và các diễn đàn diễn có đủ thứ yêu ma quỷ quái, thế nhưng đa số bọn họ đều là “người mù” không nghiêm túc xem, không rõ chân tướng đã hù nhau gây rối, bọn họ đặt điều không vì bọn họ.”
“Vậy vì ai?”
“Đa phần bọn họ bị người có mưu đồ xấu xa dắt mũi, tất nhiên cũng có thể cho chúng ta lợi dụng.”
“?”
Người đang nói đưa mắt ra hiệu với người bên cạnh, bọn họ đưa ra một bản kế hoạch: “Ở đây có hai phương án quảng bá, cô xem thử.”
Lâm Thanh Nha nhận lấy, nghe người nọ giải thích: “Trước sự việc xảy ra hôm nay, trưởng đoàn Hướng và chúng tôi nghiêng về phương án bảo thủ hơn, nhưng xét theo tình hình hiện tại của quý đoàn, phương án này khó mà hoàn thành được mục tiêu mong muốn của Thành Thang.”
“Ừm.”
“Bọn tôi vừa mới thảo luận, trước mắt tính khả thi và xác suất thành công của phương án B lớn hơn, có điều cần cô Lâm phối hợp.”
“…”
Lâm Thanh Nha lật đến trang phương án B.

Sau khi đọc khái quát phương án, cô thoáng giật mình, ngẩng đầu lên với vẻ bất ngờ.
Hoàng hôn.
Trụ sở chính của tập đoàn Thành Thang, phòng làm việc của phó chủ tịch.
Hoàng hôn chiếu vào cửa sổ sát đất của tòa nhà cao tầng tạo thành bóng dài đổ dưới đất, giống như những rừng cây và rặng núi nhấp nhô hiểm trở, trùng trùng điệp điệp.
Phía trong bức tường kính, một con chó săn to đang phe phẩy cái đuôi, chậm chạp giẫm lên đỉnh những “Rặng núi”, cuối cùng dừng lại, nằm xuống.
Cái đuôi to lông xù lười biếng lắc lắc, rồi lại buồn bã hạ xuống.
Cái tính tình không coi ai ra gì này, nó giống y chang chủ của nó.
Chẳng qua chủ của nó không được vui như thế.
Đường Diệc vừa mới kết thúc một cuộc gọi quốc tế đường dài, khẩu âm khó nghe và ồn ào của người nước ngoài trong điện thoại khiến hắn cực kỳ bực mình, rất muốn nhấn đầu đối phương vào bồn cầu cho tỉnh táo.
Đáng tiếc không thể.
Đường Diệc cụp mắt tiện tay gác điện thoại bàn lên giá. Ghế làm việc xoay lại, khuôn mặt trắng trẻo lạnh lùng sắc bén trông hết sức bực dọc cứ như là ai giật nợ hắn, đôi đồng tử đen láy đầy cáu kỉnh.
Hắn nhấc mắt lên, liếc nhìn Trình Nhận đứng trước cửa: “Việc công hay việc tư?”
Trình Nhận: “Việc tư.”
Đáy mắt âm u của Đường Diệc bốc lên ngọn lửa nhỏ.
Trong một chốc, tên điên giống như được sạc đầy pin, mắt sáng cả lên: “Chuyện của cô ấy à?” Ánh sáng trong mắt tắt đi, “Lại là ăn tối?”
Trình Nhận đỡ mắt kính, mỉm cười lễ độ: “Nhờ phúc của Ngu Dao, hẳn đêm nay cô Lâm không có thời gian ăn cơm cùng Nhiễm Phong Hàm.”
“Ngu Dao làm cái gì?”
“Đại khái là cho người đập phá sân khấu đầu tiên trong năm của đoàn Côn kịch Phương Cảnh, rồi lại lên mạng làm mưa làm gió.”
“…”
Đường Diệc vô thức nhíu mày.
Với tư cách là trợ lý đặc biệt, Trình Nhận lập tức “thân thiết” hỏi: “Có cần tôi lấy danh nghĩa cá nhân, nhờ bộ phận công chúng nhận ‘việc riêng’ này không?”
“…Cô ấy tự mình chuốc khổ, giúp cái gì.” Đường Diệc uể oải cụp mắt xuống, môi mỏng cong lên nhưng đáy mắt lại không có lấy chút ý cười, “Để tiểu Quan Âm đi cứu giúp thiên hạ cũng tốt.”
“Quả thật cô Lâm có thể lập được kế hoạch lật ngược tình thế.”
“⎯⎯?”
Trình Nhận cúi đầu, vuốt máy tính bảng: “Nhóm cố vấn của truyền thông văn hóa Nhiễm thị vừa mới đưa ra một phương án tuyên truyền.”
“Cô ấy muốn làm gì?”
“Chụp một bộ ảnh,” Trình Nhận đỡ mắt kính, thuận thế ngẩng đầu, “Poster Côn khúc theo phong cách cổ phong.”
“…”
Bầu không khí lặng như tờ.
Sau một giây trong đầu hiện lên vô số hình ảnh mười tám cộng, mặt Đường Diệc còn muốn đen hơn sắc trời bên ngoài cửa sổ.
Hắn nghiến đến xương gò má run lên.
“Chụp với ai?”
—-------
Thập ngũ quán: Là vở diễn dựng trên tác phẩm hí khúc “Thập ngũ quán” của nhà văn Chu Tố Thần, dựa trên “Mười lăm lơi nói đùa thành họa” trong “Châm ngôn thức tỉnh” , viết về hai anh em Hùng Hữu Lan và Hùng Hữu Huệ bị vá họa rồi bị phán tử hình. Trước đêm xử chém, tri phủ Tô Châu nằm mơ nhìn thấy có hai anh em họ Hùng đến gặp ông kêu oan, vì vận tấu lên thỉnh cầu phục án, xử lại án oan. Vở kịch vạch trần và phê phán những thái độ quan liêu và kết án sai đồng thời ca ngợi tinh thần tìm kiếm sự thật. (Nguồn Baidu)
Lão sinh: vai diễn nam trung niên trở lên
Sửu: vai hề
Huống Chung (1383-1443): tên một vị quan thanh liêm thời Minh