Thời gian đi học ở trường tư thục do tiên sinh quyết định, khấu trừ ngày lễ cố định, thường là phùng ngũ sẽ nghỉ, bởi vì đa số mấy ngày đó sẽ có hoạt động tế bái.
(Phùng ngũ 逢五: nghĩa là gặp 5, chỉ ngày 5, 15, 25 hằng tháng.)
Thời gian khảo thí cũng do tiên sinh quyết định, sắp xếp vào ngày 6. Cũng chính là nghỉ ngơi một ngày xong sẽ phải thi.
Khảo thí cơ bản dựa vào yêu cầu của khoa cử, chia thành ba cuộc thi: Một là minh kinh, chính là chọn một đoạn từ tứ thư ngũ kinh hoặc các loại sách cổ để ra đề. Hai là văn ứng dụng quan trường, chia thành hai loại công văn thượng hạ và căn cứ vào trường hợp án kiện được cung cấp để viết các bản án xét xử. Cuộc thi thứ ba là vấn đáp, cụ thể là liên quan đến vấn đề quốc kế dân sinh, yêu cầu thí sinh cho ra đối sách và biện pháp.
Trương Tiểu Phàm nhìn vào lịch thi mà y viết vội, lại nhìn lướt qua sách mình chưa xem xong.
Khổ rồi!
Dù sao bây giờ vẫn còn treo danh hiệu họ hàng của Bách Lý gia, y không thể để Bách Lý gia mất mặt được. Trương Tiểu Phàm cổ vũ cho mình, lấy "Đầu Huyền Lương" ra, lật mở Kinh Thi khí thế, bắt đầu đọc "Quan Quan Sư Cưu".
(Đầu Huyền Lương 头悬梁: Là treo cổ lên xà nhà. Lấy một đầu dây buộc đầu lại và một đầu dây treo lên xà nhà để khỏi buồn ngủ. Hình dung sự học tập khắc khổ.)
Lướt qua cảm thấy khá đơn giản, lại mở Chu Dịch ra. lật vài tờ Chu Dịch, lại nghĩ đọc Sử Minh Giám, phỏng chừng sử ký quan trọng hơn.
Vòng tuần hoàn cứ lặp lại mấy canh giờ như vậy, ngay cả ăn cơm cũng đọc lẩm bẩm.
Đoan Mộc Vân kẹp một miếng thịt cá bồi bổ đầu óc cho y, "Tiểu Phàm, ăn nhiều một chút, học thuộc bài dễ đói."
Trương Tiểu Phàm lùa cơm, mâm trước mặt có cái gì thì ăn cái đó, không có tinh lực để duỗi đũa ra xa. Sau khi ăn xong, Đoan Mộc Vân nói muốn hỗ trợ y ôn tập, bắt đầu từ câu đơn giản: "Yểu điệu thục nữ, ngụ mị cầu chi. Câu trước là gì?"
Xong đời, y chỉ biết câu sau là gì, hoàn toàn không biết câu trước là gì. Trương Tiểu Phàm đọc thầm trong lòng từ đầu đến đuôi hết một lần, mới nhớ đến câu kia là "Tham sai hạnh thái, tả hữu lưu chi".
Bận rộn cả buổi sáng, hiệu suất của y thấp đến dọa người. Vừa thuộc xong liền cảm thấy cái gì mình cũng biết, nhưng vừa đóng một cái liền mơ hồ, vừa lấy ra liền phát hiện quên sạch trơn.
Trong phòng đốt ngọn nến, ánh nến nhảy nhót, chữ rậm rạp kia bắt đầu dao động, chồng chất. Trương Tiểu Phàm vỗ vỗ mặt mình, quyết tâm tát một cái nhưng vẫn không thể nào tát xuống được.
Buồn ngủ quá. Y quyết định đi rửa mặt để thanh tỉnh một chút.
Lúc này đêm khuya sương dày, y mở cửa phòng ra thật cẩn thận, sợ quấy nhiễu những người khác. Khác với y, cửa sổ cách vách đã đóng chặt, một mảnh tối tăm, có lẽ Bách Lý Hoằng Nghị đã ngủ rồi.
Thế đạo bất công ở chỗ, để người bình thường học hành cực khổ thâu đêm thoáng nhìn thấy thiên tài đã sớm chìm vào giấc ngủ.
Trương Tiểu Phàm an ủi chính mình cần cù bù thông minh, cổ vũ mình.
Hoa viên phía đông ở trước đình viện có một hồ nước, không biết dẫn nước đến từ đâu, có dòng nước tuôn ra liên tục không ngừng từ ống trúc vót, để đám gia bộc rửa tay tưới hoa.
Trương Tiểu Phàm kề sát vào, nửa ngồi xổm nâng một vốc nước lên, tạt vào mặt mình. Nước lạnh như băng mang đến kích thích tức thì, phút chốc, buồn ngủ chạy hơn phân nửa.
Trương Tiểu Phàm tùy ý lau bọt nước trên mặt, giương mắt nhìn thấy trăng sáng đêm nay, từ trong bụng vơ vét ra trí thức còn sót lại không nhiều lắm để cảm thán một câu: Nước nhỏ tí tách, sao đêm dài, mây mỏng mênh mông lộ ánh trăng.
(Đinh đinh lậu thủy dạ hà trường, mạn mạn khinh vân lộ nguyệt quang: Đồng hồ nước nhỏ giọt tí tách vang dội, sao đêm thu dài như vậy? Trong làn mây mỏng vô biên vô tận còn sót lại ánh trăng nhàn nhạt.)
Dường như rất phù hợp với tình cảnh bây giờ, xem ra nỗ lực đọc sách một ngày cũng hữu dụng! Trương Tiểu Phàm được cổ vũ, giương miệng im lặng hô vài câu cố lên, tinh thần phấn chấn trở về tiếp tục học hành cực khổ.
Nước lạnh này chỉ có công hiệu nhất thời, không chống nổi đêm dài đằng đẵng này. Ngày hôm sau Trương Tiểu Phàm tỉnh lại từ trên bàn sách, cả người nhức mỏi như bị người ta chộp tới đánh một trận hung ác. Lúc ngồi trên xe ngựa, nhịn không được trái xoa phải bóp, trong miệng vẫn không quên nhỏ giọng lẩm bẩm Nhạc Dương Lâu Ký mà y đã đọc thuộc trước khi ngủ.
"Quá ồn." Bách Lý Hoằng Nghị đang nhắm mắt dưỡng thần, bị y lăn lộn như vậy, vốn không thể nào nghỉ ngơi được. Nếu Trương Tiểu Phàm đọc trôi chảy hết thì còn được, hắn sẽ không nói gì, nhưng trọng điểm là Trương Tiểu Phàm đang bị kẹt ở "Chí nhược xuân hòa cảnh minh", còn chết vẫn ngoan cố, đọc lặp đi lặp lại, Bách Lý Hoằng Nghị cảm giác như đang có người niệm Khẩn Cô Chú trong đầu mình vậy.
(Dịch nghĩa: Gió xuân ấm áp đến rồi, là lúc ánh nắng tươi đẹp.)
"A." Trương Tiểu Phàm lập tức che miệng mình lại, buồn bực nói: "Xin lỗi."
Y đổi thành đọc không lên tiếng. Miệng đóng chặt, sợ mình lại phát ra âm thanh gì.
Bách Lý Hoằng Nghị lại nhắm mắt, mất vẻ giận, không có biểu cảm, thoạt nhìn giống như búp bê xinh đẹp không có cảm tình.
Trương Tiểu Phàm sững sờ nhìn chằm chằm hắn, tìm được câu đáp án tiếp theo trên mặt hắn: Ba lan bất kinh. Cuối cùng chỗ khó này cũng qua.
(Dịch nghĩa: Mặt hồ tĩnh lặng, không có sóng to gió lớn.)
Vào trường thi, Trương Tiểu Phàm không ngừng hít sâu, nhắc nhở mình thả lỏng, từ lúc nhận được tờ giấy thi hơi mỏng kia liền bắt đầu cổ vũ mình không ngừng: Rất đơn giản, biết thì viết trước, không biết thì nhảy qua, không cần lãng phí thời gian.
Đề thi thứ nhất, y có ấn tượng mơ hồ, suy tư một lát, đề bút viết xuống. Lúc viết xong đáp án phúc thẩm, y vừa lòng gật gật đầu, như là đánh thắng một trận ghê gớm.
Không tồi! Tiếp tục cố lên! Trương Tiểu Phàm, ngươi có thể!
Đề thi thứ hai, y lặng lẽ viết một nửa, bị kẹt, nhảy qua trước. Đề thi thứ ba, viết hai câu, nhảy qua. Đề thi thứ tư, không biết, nhảy qua.
Tốc độ y lật giấy còn nhanh hơn Bách Lý Hoằng Nghị ngồi phía trước, nghe như là thiên tài hạ bút như thần, nhưng chỉ có Trương Tiểu Phàm biết, ngoại trừ mấy đề trước là y còn có thể nặn ra được một chút, còn lại đều trống rỗng.
Vì sao lúc trước không đọc phần này? Rõ ràng đề này quen mắt như vậy, vì sao trong đầu y không có một chút ký ức nào? Phần trên nhớ rõ, phần tiếp theo nhớ rõ, nhưng phần giữa này lại cứ không nhớ rõ. Những chữ đó y đều biết từng chữ, ghép lại với nhau y lại giống như thất học, chỉ biết gãi đầu tóc, đứng ngồi không yên.
Cuộc khảo thí đầu tiên đã đả kích Trương Tiểu Phàm hoàn toàn, y đã có thể thản nhiên đối mặt với hai cuộc thi còn lại.
Khảo thí kết thúc, Lâm Triết lại gần chen giữa y và Bách Lý Hoằng Nghị.
"Này, Trương Tiểu Phàm." Lâm Triết ôm bờ vai y, "Không nghĩ tới a, mỗi đề ngươi đều viết đầy, ngay cả đề cuối cũng không lọt, không phải là đang chép đề mục đấy chứ?"
Một lời trúng đích, Trương Tiểu Phàm tức muốn hộc máu mà đẩy tay hắn ta ra, "Mới không phải!"
Y có viết nghiêm túc!
Lúc bị hỏi làm sao xử lý nạn lụt ở Phúc Châu, y chỉ nghẹn ra hai chữ: Quyên tiền. Lại cảm thấy khí thế quá yếu nên thêm hai chữ, biến thành: Quyên tiền, quyên tiền. Một mảng lớn trống rỗng sau cùng kia thật sự khiến y nhìn mà hốt hoảng, y mới chép đề mục vào phía sau ba lần.
Lâm Triết lười vạch trần y tiếp, vốn nói với Trương Tiểu Phàm trước cũng chỉ là ngụy trang, hắn ta chỉ muốn nói chuyện với Bách Lý Hoằng Nghị thôi. Vừa đối diện với Bách Lý Hoằng Nghị, âm thanh của hắn ta cũng kìm lại rất nhiều: "Hoằng Nghị, đề Liễu Châu tham ô kia, ngươi đáp lại thế nào?"
Rất nhiều người cảm thấy khoa cử chính là không để ý đến chuyện bên ngoài, một lòng chỉ đọc sách thánh hiền. Nhưng thật ra, với Trạng Nguyên mà nói, đọc thuộc tất cả văn chương chỉ là điều kiện căn bản. Trạng Nguyên phải rõ sử phải rõ triều dã và cũng phải rõ dân sự, phải đặt mình vào triều đình cao, cũng phải thâm nhập vào giang hồ xa. Đa số người cảm thấy thời gian giảng bài ở trường tư thục này cực ít, phần lớn thời gian đều để lại cho tiên sinh giảng chuyện trời đất nhìn khá vô dụng, không đáng lãng phí tiền tài mà hào phóng bỏ nghìn vàng vào nơi này.
Bách Lý Hoằng Nghị lại rất thích cách giảng bài của nơi này, so với khảo thí, hắn càng thích nói chuyện với tiên sinh và đồng môn. Lâm Triết người này tuy tuỳ tiện, nhưng Bách Lý Hoằng Nghị thích sự nghiêm cẩn trong học thuật của hắn ta, cũng sẽ không nghe gió là gió, nghe mưa là mưa, mà sẽ có kiến giải độc đáo của mình.
Bách Lý Hoằng Nghị kỹ càng tỉ mỉ lược qua toàn bộ sự kiện với Lâm Triết, tìm ra lỗ hổng từ các phân đoạn, lại nhất nhất đưa ra phương án giải quyết. Thỉnh thoảng Lâm Triết sẽ hỏi vài vấn đề rồi nói vài ý kiến của mình.
Trương Tiểu Phàm hoàn toàn nghe không hiểu bọn họ đang giao lưu cái gì, như có một cái chắn ẩn hình mở ra cô lập y với bọn họ. Y mất tự nhiên siết tay áo, ngay cả cách bọn họ mấy thước mấy tấc mới tính là thích hợp cũng đo lường tính toán không tốt.
Hành lang dài từ phòng học đến cửa kia, lần đầu tiên y cảm thấy đường đi dài như vậy, đi đã lâu vẫn chưa xong.
Cảm giác mất mát và vô lực bao phủ y, ngay cả đã về đến nhà mà mây đen trên đỉnh đầu vẫn không chịu buông tha y.
Bách Lý Diên bị triệu tiến cung, Bách Lý Khoan Nhân là trưởng tử, đã bắt tay chia sẻ sầu lo với phụ thân rồi, mấy ngày gần đây hắn đều giúp phụ thân xử lý sự vụ, luôn bận đến mức đưa cơm nước đến thư phòng rồi vẫn rất ít ăn.
Đoan Mộc Vân rảnh rỗi đến mức nhàm chán, đã sớm thu xếp bữa tối, thật vất vả mới chờ được hai học sinh trở về, lại thấy Trương Tiểu Phàm chậm chạp không động đũa, "Tiểu Phàm? Đồ ăn không ngon sao?"
Đây là một trong số ít lần Đoan Mộc Vân xuống bếp, bà bưng chén đũa quan sát phản ứng của hai người, sợ trù nghệ của mình không tinh hại bọn họ ăn không quen.
"Dạ?" Trương Tiểu Phàm thất hồn lạc phách bị điểm danh, giống như hồi hồn bừng tỉnh. Vừa ngẩng đầu đối mắt với Bách Lý Hoằng Nghị một cái, liền lập tức dừng lại lùa vài miếng cơm.
Y thể hiện sự chân thành bằng cách ăn sạch đến đáy chén: "Ăn rất ngon."
Đoan Mộc Vân không yên tâm, lại hỏi Bách Lý Hoằng Nghị: "Tiểu Nghị, đồ ăn tối nay do đầu bếp mới làm, con cảm thấy thế nào?"
Bách Lý Hoằng Nghị lại quá biết mẫu thân của mình rồi, tuy bà hỏi khéo nhưng trên mặt chỉ thiếu viết mấy chữ "Đồ ăn hôm nay do ta làm" này thôi. Hắn đã quen kén ăn, không nói dối được, lại không đành lòng đả kích sự nhiệt tình của bà, liền trả lời quanh co: "Hơi mặn, mùi vị vẫn ổn."
"Vậy à." Đoan Mộc Vân thầm ghi nhớ trong lòng. Chiếm được tán thành, cuối cùng bà cũng thả lỏng, vui vẻ gắp đùi gà cho hai bên. Thấy Trương Tiểu Phàm vẫn uể oải, liền lo lắng hỏi: "Sao Tiểu Phàm lại không vui? Vì khảo thí sao?"
Nói cũng đúng, nhưng không đúng hoàn toàn. Trương Tiểu Phàm nhìn thoáng qua Bách Lý Hoằng Nghị ở đối diện đang nhai kỹ nuốt chậm, quai hàm còn phồng túi cơm, rầu rĩ gật gật đầu.
"Ai dà, con mới đến chỗ đó mà! Thi không tốt cũng rất bình thường, lần sau sẽ có thể thi tốt thôi!" Đoan Mộc Vân lại gắp một cái đùi gà cho y.
Trương Tiểu Phàm đã nghe loại lời an ủi này không dưới trăm lần lúc phụ mẫu còn sống. Yêu cầu duy nhất của cha nương đối với Trương Tiểu Phàm chính là lớn lên bình an khỏe mạnh, Trương Tiểu Phàm thấy chính là mình học tập ngu dốt, còn bọn họ lại thấy y bản tính thuần lương, nếu nói một hai phải một vật đổi một vật, vậy hiển nhiên cái sau đáng quý hơn.
Ăn uống no đủ, cuối cùng Trương Tiểu Phàm không khổ sở như vậy nữa, y ăn bánh đậu đỏ mà bà vú để lại cho y, chí khí ngút trời mà hô té ngã từ đâu thì bò dậy từ đó, thề đêm nay phải đọc xong thập tam kinh.
Kết quả đương nhiên là không đọc xong. Trí tuệ của thánh hiền thời xưa há có thể để y một đêm liền hấp thu xong.
Số lượng học sinh ở trường tư thục ít, tiên sinh chấm thi cũng nhẹ nhàng. Cho nên ngày hôm sau, Trương Tiểu Phàm mới vừa ngồi xuống liền nghe nói sắp có thành tích, y sợ tới mức buồn ngủ còn sót lại tối hôm qua đều chạy.
Tiên sinh phát bài thi sẽ dựa vào thứ tự chỗ ngồi để kêu từng học sinh lên đài, không nói thành tích chỉ nói đánh giá.
Bách Lý Hoằng Nghị ở phía trước Trương Tiểu Phàm. Thoạt nhìn Trương Tiểu Phàm còn khẩn trương hơn hắn, từ lúc gọi vị học sinh đầu tiên của hàng này thì y đã bắt đầu run tay vì Bách Lý Hoằng Nghị.
Đứng dậy, lên đài, Bách Lý Hoằng Nghị bình tĩnh, Trương Tiểu Phàm lại không tự giác run chân.
Sự lo lắng của Trương Tiểu Phàm thật sự dư thừa, từ lúc nhập học đến giờ đều không có ngoại lệ, Bách Lý Hoằng Nghị chưa từng rơi khỏi bảo tọa hạng nhất. Tiên sinh đánh giá hắn cũng chỉ chọn từ ngữ tốt nhất trong số các từ ngữ tốt.
Xem ra Trương Tiểu Phàm còn vui vẻ hơn cả đương sự, tinh thần vui vẻ còn chưa quá cao liền nghe thấy tiên sinh gọi tên y, chỉ có thể căng da đầu nhắm mắt lại.
Tiên sinh dạy học sáu năm, lần đầu tiên gặp một học sinh như vậy. Bài thi viết tràn đầy, nhưng số lượng từ liên quan đến đề bài lại ít đến đáng thương. Nhưng trước mặt nhiều học sinh như vậy, Trương Tiểu Phàm chân tay luống cuống đứng một bên chờ người xử lý, người thật sự khó có thể trách tội.
"Tuy Tiểu Phàm không trữ đủ kiến thức, nhưng viết rất nghiêm túc......"
"Tiên sinh!" Dưới đài có học sinh nhấc tay đặt câu hỏi, "Ngài nói thẳng là dốt không phải được rồi sao!"
Từ lúc Trương Tiểu Phàm bắt đầu lên đài, người dưới đài liền tò mò chờ xem tiên sinh cho y đánh giá gì, quả nhiên, người khác đều nói về việc thiếu sáng tác hoặc thiếu tư duy toàn diện, chỉ có Trương Tiểu Phàm là một câu qua loa lấy lệ "Viết rất nghiêm túc", còn không phải do suy xét mặt mũi nên ngại nói y dốt hay sao.
Dưới đài cười vang, Trương Tiểu Phàm cúi đầu nghẹn đỏ mặt, ngay cả lên tiếng cũng không dám.
"Im lặng!" Vỗ thước một cái, tiên sinh nghiêm khắc răn dạy vị học sinh kia, quay đầu thấy bộ dáng ngoan ngoãn của Trương Tiểu Phàm, ôn hòa nói: "Không phải Tiểu Phàm ngốc, chẳng qua là thông suốt chậm thôi."
"Ừm." Tuy phần an ủi chiếm khá lớn, nhưng quả thật trong lòng tiên sinh cũng cảm thấy, dù sao nhân trung long phượng cũng là số ít, không nên dùng loại tiêu chuẩn này để so sánh mọi người, hơn nữa dù đời trước học tập không thông suốt, thật ra cũng không ảnh hưởng toàn cục.
Học sinh dưới đài cười nhạo không lưu tình, loại lời này cũng chỉ có đồ ngốc mới có thể tin.
Trương Tiểu Phàm ngây ngốc mà tin, quay đầu lại đối diện với đôi mắt không hề gợn sóng của Bách Lý Hoằng Nghị, cười sáng rỡ với hắn.
Bách Lý Hoằng Nghị không biết loại đánh giá này có gì tốt, đáng để vui vẻ, nhưng Trương Tiểu Phàm lại vui vẻ như vậy, nhìn thấy y bây giờ đang cầm Kinh Thi còn chưa xem xong, cười ngây ngô hát khe khẽ.
Website đọc truyện online chất lượng hàng đầu việt nam, với nhiều truyện tiên hiệp, truyện kiếm hiệp, truyện ngôn tình, truyện teen, truyện đô thị được tác giả và dịch giả chọn lọc và đăng tải. Liên hệ về bản quyền/quảng cáo: [email protected]