Dương Thu Trì hỏi: "Những người gác kho trực ở chỗ nào?"
"Chính là ở nhà kho thứ hai, sát nhà kho có một căn phòng bằng gỗ, những người canh gác ban đêm đều ngủ ở đó. Cửa nhà kho cũng có người trực, nhưng họ chỉ chịu trách nhiệm cảnh giới người vào ra kho lương mà thôi."
Người gác cổng dẫn Dương Thu Trì đến đống tro tàn của nhà kho phía bắc, chỉ án chừng vào chỗ phát lửa ở nhà kho thứ hai và thứ ba, cùng căn phòng trực ban của những người gác. Dương Thu Trì đứng ở đó sờ cằm suy nghĩ hồi lâu, rồi mỉm cười nói với người gác: "Ngươi cứ về trước đi, ta muốn đi vòng vòng đây xem chơi."
Dương Thu Trì bảo Long sư gia thưởng cho y thêm hai lượng bạc, người gác vui mừng cảm tạ rối rít rồi bỏ đi.
Dương Thu Trì bước đến đống tro tàn đổ nát đó, ra lệnh cho các hộ vệ cẩn thận gạt bỏ những gạch ngói vỡ che trên đống đổ nát của nhà kho thứ hai ra, lộ những khúc gỗ bị cháy đen ở bên dưới, rồi quan sát cẩn thận những dấu vết ở đó, sau đó dùng đao nhỏ cạo lớn than bên trên quan sát thật kỹ.
Hắn lại lệnh cho các hộ vệ thanh lý sạch sẽ số ngói hay gạch vụn che các vùng xung quanh, sau đó cúi xuống cẩn thận gạt lớn tro bụi trên đó ra, lộ mấy cây gỗ củi chưa cháy hết, cầm một cây lên nhìn rồi gật gật đầu.
Kiểm tra kho thóc phía bắc xong, Dương Thu trì lại cho các cẩm y vệ hộ vệ gỡ bỏ lớp ngói vỡ trên kho thứ ba ra, cẩn thận quan sát một hồi, rồi tiếp tục kiểm tra mặt đất các nhà kho xung quanh, chỉ có điều việc kiểm tra sau đó nhanh hơn. Chờ kiểm tra xong mọi thứ, thì sắc trời đã trở nên hôn ám rồi.
Tống Vân Nhi cùng mọi người không dám làm phiền Dương Thu Trì, tĩnh lặng đứng một bên nhìn hắn bận rộn. Chờ hắn xong việc, nàng mới lên tiếng hỏi: "Ca, có phát hiện gì không?"
Dương Thu Trì vỗ hai tay đã dơ bẫn vô cùng, trả lời: "Không phải bị bắt lửa, mà là cố ý phóng hóa"
A? Mọi người nghe thế đều thất kinh, có người cố ý phóng hỏa thiêu hủy lương thực cứu trợ thiên tai hay sao? Đây là tử tội chứ không chơi.
Tống Vân Nhi hỏi: "Ca, huynh không đoán sai chứ?"
"Không sai đâu, mọi người nhìn đây." Dương Thu Trì bước lại chỗ tường nát vách siêu lúc đầu, chỉ vào một khúc gỗ cháy đen: "Lửa lớn chính là từ đây bắt cháy đi."
"Ca, huynh thật là thần! Nhiều khúc gỗ bị cháy đen như vậy, huynh làm sao phân biệt đựợc đây là chỗ khởi lửa đầu tiên?"
"Mọi người có chú ý mấy xúc gỗ này có gì khác so với những khúc còn lại không?"
Tống Vân Nhi bước lại quan sát những khúc gỗ đó, thấy đó là một khúc gỗ tròn lớn, xem hình dạng là trụ chống của khi lương, kho lương cháy đến nóc sập rồi thì kéo nó ngã theo. Nàng tìm một khúc gậy nhỏ đẩy đẩy khúc gỗ tròn này, nghi hoặc nhìn Dương Thu Trì: "Đâu có gì khác biệt đâu?"
Dương Thu Trì phân công Nam Cung Hùng đến các đống đổ nát ở kho lương khác tùy tiên lấy một xúc gỗ cháy đen đem qua, so hai khúc với nhau, hỏi: "Hiện giờ thì sao? Có phát hiện được gì không?"
Tống Vân Nhi nhìn kỹ hai khúc gỗ than, trên đó hiện đầy vết nứt khô đen, chẳng thấy có gì khác biệt, nên lại lắc đầu.
Dương Thu Trì chỉ vào dấu nứt màu đen trên hai khúc gỗ than đó, bảo: "Khúc gỗ tròn ở nhà kho phát lửa trước nhất có độ hóa than hơi cạn. Than hóa ý chỉ trình độ biến thành than đen của gỗ khi bị thiêu cháy mà hóa thành than. Và độ hóa than trên bề mặt nông hay sâu biểu hiện là thế lửa có tiếp tục biến lớn hay tăng cường hay không. Gỗ ở kho lương này có trình độ than hóa kém hơn nhiều những chỗ khác, do đó có thể phán đoán đây chính là điểm phát lửa."
"Gỗ ở điểm phát lửa sỡ dĩ có vết nứt khá cạn và chi chít, đó là do lúc lửa phát lên, thế lửa hơi nhỏ, hỏa lực không lớn, trong khi khúc gỗ khá to, không có cách gì đốt cháy trọn vẹn, chỉ có thể đốt cháy phần biểu bì mà thôi. Phần nước còn trong gỗ bị nung nóng phún ra ngoài, nên sẽ hình thành những dấu răn hơi cạn nhưng chi chít. Sau khi thế lửa lớn hơn, cường độ cháy của gỗ sẽ tăng cường, do đó các vết nứt hình thành trên than gỗ sẽ thô và sâu hơn."
"Khi lửa cháy lên, do kho lương trống, nên lửa chủ yếu thiêu cháy bộ phận đình phòng, nên cây cột chống này không bị đốt cháy đủ phần bên dưới. Khi đỉnh phòng bị cháy sập, ngói lợp ở trên rơi xuống, do không còn không khí nữa, nên cây cột chống này không thể cháy tiếp được nữa, do đó bảo lưu tình trạng bị cháy lúc ban đầu."
Dương Thu Trì chỉ vào cây than gỗ mà Nam cung Hùng lấy về: "Cây này thì rất khác, khi thế lửa lớn lắm rồi mới cháy tới nó, cho nên độ nóng rất cao, sức lửa rất lớn, tốc độ cháy nhanh, cho nên mới hình thành vết than nứt thô và sâu như thế này."
Tống Vân Nhi đến giờ thì đã hiểu ra: "Ca, ý của huynh là, nếu như phát hiện được chỗ có loại loại gỗ than có vết nứt khá cạn và chi chít như thế này, thì có thể xác định đó là điểm phát hỏa, đúng không?"
"Đa số tình huống đều là như thế," Dương Thu Trì đáp, "Đặc biệt là trong tình huống có gió, lửa sẽ theo gió lan đi, sức lửa càng cháy càng mạnh, lửa ở điểm phát hỏa sẽ theo gió mà lan đi, cho nên trình độ cháy ở điểm phát hỏa sẽ tương đối nhẹ và yếu. Như vậy trình độ đốt cháy ở điểm phát hỏa và những chỗ khác sau đó là khác nhau, nên chúng sẽ có độ than hóa cũng như có những vết nứt khác nhau. Và đây là căn cứ để xác định điểm phát hỏa."
"Nhưng, trong tình huống không có gió, khả năng vừa rồi gần như tương phản, vì điểm phát hỏa cứ tiếp tục bắt cháy, thời gian cháy so với những chỗ khác dài hơn, cho nên độ cháy sẽ triệt để hơn, trong khi những chỗ khác có thể bị người cứu hỏa dùng nước dập, nên trình độ cháy tương đối nhẹ hơn. Trong tình huống này, những dấu vết than hóa hay vết rạn trên than gỗ sẽ tương phản hoàn toàn với nhận định vừa rồi."
Tống Vân Nhi giờ đã hiểu ra, gật đầu vui mừng nói: "Muội biết rồi, vừa rồi huynh đặc biệt hỏi người gác cổng là lúc lửa cháy có gió hay không, hướng gió như thế nào... là để phán đoán điểm khởi hỏa."
"Đúng vậy." Dương Thu Trì mỉm cười, "Kỳ thật, phân tích cả nửa ngày trời về chuyện dấu vết cháy của điểm phát lửa và điểm bị lửa cháy lan có gì khác biệt cũng không chứng minh rõ bằng một loại chứng cứ trực quan hơn rất nhiều."
"Chứng cứ gì?" Tống Vân Nhi kỳ quái hỏi.
Dương Thu Trì chỉ vào một nhà kho bị ngã siêu phân nửa ở phía bắc: "Chú ý thấy không, kho lương đó không phải bị thiêu hủy, mà là bị giật sập hủy đấy."
Mọi người quay nhìn, quả nhiên kho lương này phần lớn bị khói hun đen đúa, nhưng nửa phía bắc còn tương đối hoàn chỉnh, không biết đó là vì sao, đều quay lại nghi vấn nhìn Dương Thu Trì dò hỏi.
Dương Thu Trì nói: "Tòa nhà kho còn lại này chính là tòa đầu tiên tính từ phía bắc đếm quan, lại ở phía bắc, như phân tích vừa rồi, điểm phát lửa đầu tiên là nhà kho thứ hai, đêm đó gió thổi từ hướng bắc tới, hơn nữa sức gió rất lớn, lửa thuận theo gió mà lan đi chứ không thể nào nghịch hướng gió mà cháy ngược trở lại."
"Công thêm cự ly giữa hai nhà kho có đến cả mười bộ, so ra vẫn khá xa, cho nên tòa nhà kho ở trên gió này ngoại trừ bị người ta dùng lửa đốt cháy, không thể nào bị thiêu hủy được. Trong khi đó những tòa nhà kho khác ở dưới gió đều bị thiêu hủy, đấy là minh chứng rõ ràng nhất cho thấy ở đây chính là điểm khởi hỏa."
Dương Thu Trì bước lại chân của cột gỗ tròn ở nhà kho thứ hai, chỉ vào mấy chi tiết gỗ chưa cháy hết, nói: "Mọi người có chủ ý mấy khúc gỗ nhỏ còn chưa cháy hết này không? Đây chính là chứng cứ quan trọng nhất chứng minh đây là một vụ phóng hỏa."
Tống Vân Nhi cùng mọi người lại nhìn Dương Thu Trì tỏ vẻ không hiểu, mấy mảnh gỗ nhỏ xíu chưa cháy hết kia làm sao làm chứng cứ chứng minh đây là một vụ phóng hỏa được?
Dương Thu Trì nói: "Mọi người nghĩ coi, ở góc của nhà kho làm sao lại có những mảnh gỗ nhỏ như thế này? Chúng được dùng để làm gì đây?" Dương Thu Trì cầm lấy một mảnh lên, lau chùi bớt tro than trên đó, lộ ra sắc gỗ chân thật của nó, sau đó đưa cho tiểu nha hoàn Nguyệt Thiền: "Lúc nhỏ ngươi ở nông thôn, nhất định là đã nhóm bếp nấu cơm rồi đúng không, ngươi coi xem đây là loại gỗ gì?"
Nguyệt Thiền đưa hai tay tiếp lấy, lật qua lật lại xem kỹ một hồi: "Thiếu gia, đây là một miếng gỗ thông cực phẩm, trên đó còn có dầu nữa."
"Nó được dùng để làm gì?"
"Dùng để dẫn lửa a, lúc nhóm bếp nấu cơm, gỗ thông nhúng thứ dầu này sẽ là một thứ dùng để mồi lửa rất nhanh."
Tống Vân Nhi cùng mọi người đều là kẻ xuất thân phú quý, dường như chưa bao giờ xuống nhà bếp đốt lò nấu than, do đó đối với thứ gỗ thông nhúng dầu dùng để nhóm lửa này chẳng hề có ý niệm gì, khi nghe Nguyệt Thiền giới thiệu liền ngớ người ra, trong nhà kho cắm tiệt nấu nướng đốt lửa thế này, tại sao lại xuất hiện những đồ dẫn hỏa chứ, chẳng phải dùng để phóng hỏa thì dùng làm cái gì? Xem ra, đây chính là một vụ cố ý phóng hỏa không còn nghi ngờ gì nữa.
Kim sư gia nghe Dương Thu Trì phân tích, tức thời đại khai nhãn giới, gật đầu thở dài nhớ ra một chuyện, liền cất tiếng hiếu kỳ hỏi: "Đại nhân, ngài tìm chỗ phát hỏa có dụng ý gì?"
Tống Vân Nhi giành đáp: "Ài! Thế mà cũng không biết, đương nhiên là phán đoán rốt cuộc là phóng hỏa hay là vô tình để lửa cháy, muội nói có đúng không? Ca."
"Thông minh!" Dương Thu Trì khen, "Vân nhi nói đúng lắm, tìm được điểm phát hỏa, căn cứ vào tình huống phát hỏa, có thể phát hiện nguyên nhân phát hỏa chân chính."
Tống Vân Nhi đắc ý nghiêng nghiêng đầu, nhưng khi nàng thấy khắp nơi đều là gạch đá vụn và tro tàn, nhíu mày hỏi: "Ca, trong đám loạn cào cào như thế này, muội vừa nhìn thì đầu đã to ra rồi, huynh làm sao phát hiện được đây là một vụ cố ý phóng hỏa a?"
"Ta chẳng phải đã nói rồi hay sao? Bất kỳ phạm tội gì cũng lưu lại dấu vết!" Dương Thu Trì bước tới tước mười mấy bước, chỉ vào mặt đất nói: "Vừa rồi người gác nói phòng trực ban của gác kho ở vị trí này, nếu như nhận định là gác kho đốt lửa để hong tay hong chân rồi lở để lửa lan ra thiêu hủy kho lương, thì làm sao một phòng ở phía nam cách phía bắc hơn mười mấy bước mà đốt lửa sưởi được? Theo đạo lý, nếu đốt lò sưởi ấm rồi để lửa lan, thì điểm phát hỏa phải ở sát chỗ lò sưởi mới phải, sao lại chạy ra xa thế kia mà phát hỏa chứ?"
Tống Vân Nhi ngẫm nghĩ: "Có lẽ nào bọn họ di dời lò than đến chỗ này không?"
"Có khả năng," Dương Thu Trì đáp, "Nhưng mà, chúng ta vừa rồi nhìn cây trụ đứng ở điểm phát hỏa đó chính là ở góc của kho, đống đổ nát cho thấy những chỗ khác đều là chỗ trống, cự li cách nhà kho khác hơn mười bộ, trong trời đông giá rét này sao có người không ở trong phòng sưỡi ấm mà chạy ra ngoài nhà kho, đến một góc để sưởi ấm đây? Không phù hợp thường lý."
Tống Vân Nhi cười cười: "Án không phù hợp lẽ thường cũng có nhiều lắm à."
"Nhưng án phù hợp tình lý thường chiếm đa số a! Để điều tra án, cần phải dựa vào tình huống có khả năng tương đối để tra ra đối tượng cần tìm, hơn nữa, khi những tình huống phù hợp lẽ thường bị bài trừ xong, những tình huống không phù hợp lẽ thường sẽ tự độ lộ ra chân tướng."
Tống Vân Nhi gật đầu: "Ca, huynh nói rất có đạo lý a."