Sở dĩ tôi chọn đi du học là vì hội chợ việc làm đầutiên diễn ra trong năm thứ tư đại học đã khiến tôi phát khiếp.

Nói thực là điều kiện củatôi khá ổn, ít nhất tôi tự cho là như vậy.

Nhưng Đại học Y ở BắcKinh không phải là trường đại học nằm trong tốp đầu, nhưng tôi cũng không đếnnỗi phải giấu giấu giếm giếm khi làm hồ sơ. Năm thứ nhất đại học, tôi đã từngtranh thủ cơ hội để có mặt trong Hội sinh viên, đã từng lấy danh nghĩa làtrưởng ban liên lạc kê giúp bàn ghế để bắt chuyện với một cô bạn cùng khoa, cáichức trưởng ban liên lạc nghe tên thì oai lắm, nhưng bản chất chỉ là công việcphụ trách mấy hoạt động không quá 50 người tham gia. Mặc dù điểm các môn chuyênngành của tôi cũng có môn bị tụt xuống mức báo động, nhưng sau những nỗ lựckhông từ thủ đoạn như xin xỏ, năn nỉ, ra sức lấy lòng, hi sinh bộ mẽ, thì cácthầy cô giáo cũng đều thông cảm, phiên phiến đại khái cho tôi đủ điểm, đạt - 60điểm trong bài thi cuối kì. Thế nên dù bảng điểm của tôi cũng không đẹp cholắm, nhưng ít nhất là toàn màu xanh hết, cái đó cộng với tướng mạo khá ưa nhìnnên tôi cũng khá tự tin.

“Lương tháng dưới 3.000tệ đây không thèm để mắt! Công ty cho xe thì còn phải hỏi xem đây thích Sonatahay Passat! Thưởng cuối năm ít nhất phải được 10.000 mới nói chuyện được vớiđây, nếu không, còn lâu nhé!”.

Đây là câu tôi tuyên bốxanh rờn với đám bạn cùng phòng trước khi đến hội chợ việc làm đó. Mặc dù khábuồn cười, nhưng cũng còn chứng minh được rằng tôi đã từng oai phong lẫm liệtnhư thế đấy.

Sự tự tin của tôi gần nhưđã tiêu tan sau hai giờ đồng hồ xếp hàng mà chưa vào được hội trường. Lúc này,tôi mới thực sự thấm thìa được các vấn đề như thuyết dân số, thuyết phát triểnxã hội, thực trạng sinh tồn của con một và tìm việc ở Trung Quốc.

Nghĩ lại quả đúng, hồimới chào đời chúng tôi tranh giường trong bệnh viện, đi mẫu giáo thì tranhphiếu bé ngoan, vào đội thi tranh đứng tốp đầu, từ cấp một lên cấp hai tranhvào trường chuyên lớp chọn, từ cấp hai lên cấp ba cũng tranh nhau với tỉ lệ 1chọi 8, thi đại học thì 1 chọi 4, đi xin việc thì 1 chọi N! Thật đúng là lớnlên trên cầu độc mộc, tiến bước trong lửa đạn chiến tanh!

Cuối cùng tôi đã rút rađược kết luận rằng: M.khiếp, chúng tôi khổ thật!

Khó khăn lắm tôi mới chenchân được vào hội trường, tưởng rằng cuối cùng đã đến lúc minh được thể hiệntài năng, ai ngờ muốn lại gần bàn tuyển dụng của các công ty cũng không hề đơngiản. Chỗ nào cũng thấy quảng cáo, hồ sơ, chỗ nào cũng thấy hò hét tuyêntruyền, nhìn thấy đủ mọi anh tài xuất chiêu .

Một cậu sinh viên nhìncậu sinh viên nọ của trường Đại học Liên hợp đứng bên cạnh bằng ánh mắt coithường, lúc đưa hồ sơ nói lớn: “Em tốt nghiệp Đại học khoa học kĩ thuật BắcKinh!”.

Cậu sinh viên trường Đạihọc Liên hợp bại trận.

Một cậu sinh viên khácliền đứng ra ngay: “Em tốt nghiệp Đại học Hàng không Bắc Kinh!”.

Cậu sinh viên trường Đạihọc khoa học kĩ thuật Bắc Kinh bại trận.

Lại có một cậu sinh viênkhác đẩy cậu kia ra: “Em tốt nghiệp Đại học Bắc Kinh!”.

Cậu sinh viên trường Đạihọc Hàng không Bắc Kinh bại trận.

Trong lúc cậu ta đangdương dương tự đắc nhìn mọi người bằng ánh mắt cao ngạo, sau lưng lại có tiếngnói: “Em cũng tốt nghiệp đại học Bắc Kinh, đã có bằng thạc sĩ!”.

Tất cả các anh tốt nghiệpđại học đều bại trận...

Cảnh tượng này khiến tôinhớ đến bài tấu hài Báo cáo tên món ăn, bây giờ chắc có thể đổi tên thành Báocáo tên trường đại học để gây cười cho khán giả.

Đi tiếp thì thấy phíatrước có một bàn tuyển dụng được rất đông nữ sinh chen vào, nổi bật nhất trênbìa tập hồ sơ của họ không phải là tên trường họ tốt nghiệp, không phải làtrình độ chuyên môn, mà gần như là những bức ảnh chân dung đẹp rạng ngời, khiếntôi còn tưởng rằng mình đang đi nhầm vào vònghi tuyển chọn hoa khôi.

Có hai cô gái đi ngangqua tôi.

Cô A nói: “Cậu nghĩ có hivọng không?”.

Cô B nói: “Mong manh lắm,mấy con bé học Đại học ngoại ngữ số 2 Bắc Kinh còn có hi vọng. Anh giám đốcnhìn bọn họ cười lộ cả nếp nhăn!”.

Cô A liền thở dài: “Bọnhọ làm đẹp thật. Cậu có biết con bé XX ở lớp một không? Nó phẫu thuật mắt haimí được ba tháng, nhìn còn thấy tự nhiên. Con bé YY mới phẫu thuật được mấyhôm, nhìn giả bỏ xừ. Lại còn đánh mắt, nhìn khiếp quá!”.

Cô B nói: “Thế nên cônàng mới chụp bộ ảnh 380 tệ/bộ, để giấu chứ sao!”.

Tôi sửng sốt nhìn bọn họ,nghĩ bụng đúng là vấn nạn xin việc đã tạo đà mở rộng phát triển thị trường thẩmmĩ và thị trường chụp ảnh.

Cuối cùng tôi cũng tìmđược một công ty khá phù hợp cho mình, trong lúc tôi đang chuẩn bị giới thiệuthế mạnh của mình thì một ông chú bước đến, chìa bộ hồ sơ cho người phụ trách.

“Anh xem giúp hồ sơ củatôi một chút, tôi có kinh nghiệm công tác!”. Ông chú nói rất nhã nhặn.

Tôi nhìn một lượt từ đầuđến chân, thấy chú ấy không giống với cậu thanh niên chừng 22 tuổi chút nào vàthế là bèn ngắt lời chú: “Cái này... chú ạ, không phải hội chợ việc làm hôm naychỉ dành cho sinh viên mới tốt nghiệp đại học sao ạ? Chú...

“Tôi cũng là sinh viênmới tốt nghiệp mà! Xem này, đây là bản photo giấy tờ bằng cấp! Tốt nghiệp trướccậu mấy năm thôi!”. Chú ta nghiêm mặt nói.

Tôi thầm nghĩ sao conngười này lại vô ý vô tứ như vậy, tranh giành miếng cơm manh áo với thế hệ đángtuổi con mình, lại còn chen ngang ăn nói rất hùng hổ nữa chứ, thế là tôi liềncười, nó

“Chú đừng nói như vậy,chú đã tốt nghiệp trước khá lâu rồi. Hồi chú lĩnh món tiền lương đầu tiên, chắclà cháu vừa mới oe oe khóc chào đời. Hồi chú tung hoành ngang dọc trên thươngtrường, cháu vẫn đang chơi nặn đất. Hồi chú động phòng hoa chúc, cháu vừa mớiđược đeo khăn quàng đỏ để vào đội. Đến khi chú mệt mỏi chán chường và gặp cháu,thì cháu mới chính thức trở thành niềm hi vọng của đất nước, dự định sẽ phấnđấu hết mình cho sự nghiệp xây dựng xã hội chủ nghĩa. Kiểu gì thì cháu cũngphải gọi chú là chú phải không ạ?”.

Ông ta liền thở dài:“Đúng vậy, thế nên trong khi tôi đang ở cái thời trên đầu có cha mẹ, ở dưới cócon cái, mọi thứ quẫn bách, thì cậu vẫn có thể đủng đỉnh vừa chơi vừa kiếm việcmà!”.

Đến nước này thì tôichẳng còn gì để nói nữa, nhìn vẻ mặt phong trần của ông ta, nghĩ cũng chỉ vìmiếng cơm manh áo, đồng tiền bát gạo mà thôi!

“Anh đã từng làm trợ lí ởcông ti S à?”. Người phụ trách đột nhiên hỏi.

“Vâng, đúng vậy, đúngvậy”. Chú đó gật đầu liên hồi như gà mổ thóc: “Thế nên tôi rất thạo các nghiệpvụ có liên quan! Anh có thể kiểm tra thêm!”.

Thấy người ta không cònhứng thú gì với tôi, tôi biết mình đã bại trận, lấy lại bộ hồ sơ trị giá 5,5 tệcủa mình, loanh quanh hai vòng ở hội trường rồi đi ra.

Lúc đó tôi liền quyếtđịnh, mọi con đường đều dẫn đến thành Roma, chuyện tìm việc, có lẽ phải tự cứumình bằng đường vòng vậy.