Chúng ta bước ra từnơi hồng trần sâu thẳm nhất, băng qua ngàn non vạn nước; chỉ vì muốn đến kịp một cuộc ước hẹn của Thiền Phật. Chỉ vì ở bờ bên kia của cảnh xuân, ước chừng là phong cảnh hoa sen bừng nở. Núi xanh vạn dặm, nằm ngủ nhưPhật, vách đá giữ lời hẹn ước, cỏ cây có linh tính, thú điểu hiểu từ bi, vạn vật thế gian đều có Phật tính không thể nói ra. Cổ sát lâu đài ởchốn sâu rừng Thiền, là chốn về yên tĩnh cho những mây trôi chân trời,khách qua đường giữa nhân gian. Tại nơi này, có thể nhìn thấy những caotăng tay chống thiền trượng, thong thả đến đi trong mây. Có thể nhìnthấy những khách dâng hương lưng đeo tay nải, dạo bước chầm chậm trên cổ đạo. Những biển biếc của ngày hâm qua, là nương dâu của ngày hôm nay;những ly tán của phút này, là tương phùng của ngày mai. Đạo Phật từ bidạy chúng ta học cách buông bỏ, hiểu lòng cảm ân.
Phật quốc Phổ Đà
Sinh mệnh là một chuyến viễn hành mênh mang trong vắt, nhét những văn nhânvà lịch sử vào tay nải, mang theo những tư tưởng và tình cảm ôn hòa,suốt dọc đường vừa vội vã hối hả rong ruổi, lại vừa nhàn nhã dạo bước,bốn mùa lưu chuyển, sương gió không hối hận. Khi lạnh lẽo đi tìm phồnhoa, trong hào quang đi tìm thanh đạm. Khi xa cách mong ước cuồng nhiệt, trong huyên náo ngưỡng mộ tĩnh lặng.
Ngày tháng bốn mùa, cảnhvật nhân gian đều chuyển tải khí vị tự nhiên của non nước, chứa đựngchân ý vô cùng của tuế nguyệt. Phong cảnh như một trạm dịch trên conđường nhân sinh, mỗi chuyến lưu đày đều giúp bạn đi từ tuổi trẻ tớitrưởng thành, từ nông nổi tới sâu sắc, từ nóng vội tới trấn tĩnh. Mộttrạm này, đích đến là đạo tràng Quan Âm – núi Phổ Đà, nơi có Thiền cảnhbồ đề, được xưng tụng là Hải Thiên Phật Quốc.
Khi đến, không cầnmang theo một trái tim tham Thiền ngộ đạo, gió nơi này sẽ tẩy sạch bụitrần cho bạn, cho dù bạn chỉ là xương cốt phàm tục, linh hồn cũng có thể trong sạch như hoa sen. Phóng tầm mắt ngắm nước xanh núi xa, đưa lạigần nhìn rừng Thiền bóng Phật, chỉ trong khoảnh khắc ngắn ngủi, nỗi buồn đau của ngày hôm qua đổi thành sự thông suốt của ngày hôm nay, những mê đắm của quá khứ đổi thành sự thức tỉnh của giờ khắc này. Đây chính làPhật quốc, là Thiền cảnh, bạn không cần thực sự truy tìm sự yên tĩnh, mà vẫn có thể cảm nhận được sự siêu phàm thoát tục của chùa miếu, bạnkhông cần cố ý học lòng khoan dung, mà vẫn có thể lĩnh ngộ sâu sắc sự từ bi của hoa sen.
Đi qua những con đường nhỏ của núi rừng, hàngtùng bách cổ thụ xanh biếc hai bên đường, vì đã nhuộm hương khói củaPhật Đà nên cũng trầm ngâm như mang đầy Thiền ý. Tiếng chuông trống vang vọng, đánh thức những linh hồn còn đang lạc lối, Phạn âm chuốc saynhững tư tưởng vốn nóng vội, lúc này Phổ Tề thiền tự đã mở cánh cửa thâm nghiêm trang trọng chờ bạn, bày ra phong cảnh thanh tịnh vô trần, cũngkể cho bạn nghe câu chuyện gió mưa của trăm ngàn năm. Hoa sen trong đầmHải Ấn mơ màng hé nở, dù là cô độc như nước, cũng mỉm cười mọc giữa lòng nước. Làm một đóa sen ngủ trước Phật là mong ước đời này của biết baochúng sinh, ướp đẫm đàn hương cổ mộc, lặng nghe kinh kệ Phạn âm, bầu bạn với chuông sớm trống chiều, không cần nhập thế, không cầu danh vọng.
Bước vào điện Đại Viên Thông, khi bạn ngẩng đầu đối mặt với Quan Âm Bồ Táttrong điện, chỉ trong sát na, đã có thể khiến bạn tự tưởng tượng rằng,ngài kiên trì ngồi trên đài sen là để đợi bạn đến, đây là duyên phậnkhông hẹn ước nhưng lại tương phùng, nên càng ghi nhớ khắc sâu. Trên hai vách tường đông tây có Bồ Tát đủ mọi hình dạng, được gọi là Quan Âm,dùng những thân phận khác nhau để giáo hóa thế nhân. Cho dù là một hạtbụi trần nhỏ nhoi, ngài cũng sẽ ban cho bạn sự thương xót và từ bi nhưthế, khiến cho Phật quang phổ chiếu đến sinh mệnh và linh hồn bé mọn của bạn.
Nếu nói vì muốn thắp nén nhang trên chùa Tuệ Tề nên mới leo lên núi Phật Đỉnh, chẳng thà nói là bị mê hoặc bởi mây mù trùng trùngtrước mặt còn hơn. Ngọn núi Phật Đỉnh như ảo như mộng chìm trong biểnmây mù khói, phảng phất như chốn non bồng tiên cảnh, sẽ khiến bạn khôngkìm được ham muốn đi xuyên qua biểu tượng của tầng mây đó, đến với chânthân của nó. Tự do giữa tầng mây, bước đi nhẹ nhàng, ảo cảnh thần kỳ như thế đủ để khiến bạn vứt bỏ hết thảy công lao và những thứ quý giá trênthế gian, cam tâm tình nguyện trả trước một đời để chìm đắm nơi này. Cho dù khi tỉnh lại, thế nhân đã đổi khác, biển biếc hóa nương dâu, cũngkhông hề hối hận.
Trong gió nhẹ mưa bụi, vừa hay trước mắt xuấthiện một họa quyển ngàn năm, tên của bức họa là: Đa thiểu lâu đài yên vũ trung (Biết bao lâu đài trong mưa khói). Đi qua núi rừng và biển mâytrong bức họa, vô số lâu đài chùa miếu sẽ giải phóng hoàn toàn những kỳảo và Thiền ý, một cảm giác tinh khiết và ung dung hiện hữu khiến cho ta và sự vật cùng quên nhau. Mà lúc này, bạn sẽ tưởng tượng mình là mộtcao tăng đắc đạo, tay nắm thiền trượng, đi đi lại lại xuyên qua mây.Trong khoảnh khắc, bờ bên này là hoa sen tịnh thổ, bờ bên kia là hồngtrần vạn trượng.
Đi trên đường vòng quanh co trong rừng, lắngnghe tiếng tiếng sóng lô xô, cảm tạ trời đất thuần túy, trong lúc hữu ývô ý, không biết một phong cảnh nào đó lại có liên quan đến sinh mệnh.Cuộc gặp gỡ ở chùa Pháp Vũ chẳng phải là ngẫu nhiên, cũng không phải làtất nhiên, có lẽ bạn sẽ không dừng bước lại một cách nặng tình, nhưngnhất định không thể bỏ lỡ một cách hờ hững. Lầu gác trập trùng tọa lạcsâu tít trong mây, cảnh tượng cao xa, khí tượng phi phàm, bên trong đóchứa đựng muôn vàn tượng Phật, nghiêm trang diệu pháp.
Vân ThủyThiền Tâm, nghìn năm lưu chuyển, có thuyết nói nơi này Quan Âm đã từnghiện thân, nơi này cao tăng Từ Hàng[1] đã từng phổ độ. Có người đến, rồi lại đi, chỉ là khách qua đường nơi chân trời. Có người đi, rồi lại về,làm người ở lại tự viện này. Gió nhẹ như nước, nơi đây không thích hợpđể đối tửu trường ca, trăng sáng vô trần, nơi đây chỉ cho phép tĩnh tọanghe Thiền. Rời đi theo con đường đã đến, kiếm tìm phong cảnh tươi sánghơn ở phía trước, quá trình ngoái nhìn hàm chứa một phần của sự thứctỉnh, khiến bạn cảm thấy đời người như Thiền, càng dấn sâu càng cô độc,thế vị như trà, càng uống càng nhạt nhẽo.
[1] Cao tăng Từ Hàng hay đạo nhân Từ Hàng là một cách gọi khác của Quan Âm Bồ Tát.
Phong cảnh dừng lại, nhưng suy nghĩ vẫn chuyển động, cùng sóng bước với nócòn có đôi mắt, cả hai đều đang dõi tìm ở phía xa. Tượng đồng Nam HảiQuán Thế Âm dùng hào quang muôn trượng của người để lôi kéo và giữ lạilinh hồn của chúng sinh, để bạn tiến lại gần ngài, với một lòng thànhkính khôn xiết từ bấy lâu nay. Khoảng cách xa đến gần này, khiến bạnkhông dám lơ là chút nào, chỉ sợ chớp mi một cái, ngài sẽ quay người, đi lướt qua bạn. Cho đến khi bạn đứng dưới đài sen của ngài, ngước mắtnhìn ngài, cùng nghe thấy hơi thở của nhau, mới có thể thực sự an nhiênthanh thản.
Quá trình không lời ấy như mây trắng nhô trên đầunúi, tựa như hoa nở gặp Phật, khiến vạn vật thư thái, hương thầm lantoả. Không cần chùa miếu che chắn, không cần lầu gác trang hoàng, NamHải Quan Âm đứng giữa trời đất bao la, bình thản ung dung nhìn vạn vậtphồn hoa, độ hóa cho hết thảy chúng sinh của Đại Thiên thế giới. Một lần gặp gỡ vậy thôi, dù tương lai vật đổi sao dời, cũng không thể quênngài, dù sau này cách trở vạn nước ngàn non, bạn cũng chưa hề xa ngài.Cho dù nhân thế hỗn loạn khiến bạn xa rời yêu hận, xóa nhòa buồn vui,cái liếc mắt đầy thiện ý hiền từ của ngài, cũng đủ khiến bạn từ đây chỉmuốn tồn tại một cách thuần khiết, sống một cách từ bi.
Có cơngió nhẹ thoảng qua thổi tà áo của người khách qua đường phơ phất, đó làmột kiểu lôi kéo không lời. Chỉ nghe thấy tiếng lá tre xào xạc, dườngnhư đang nhắc nhở bạn nơi này còn có một chốn thâm u không thể bỏ lỡ.Rừng Tử Trúc là nơi Quan Âm ngồi thiền tu luyện, mặc dù không thể tìmthấy tiên cốt thanh cao của ngài trong rừng trúc vi vu tiếng gió, nhưnglại có thể cảm nhận được bóng dáng vô hình huyền ảo của ngài tồn tại ởkhắp mọi nới trong bầu không khí. Ngẩng đầu nhìn tầm biển gỗ bên trênviết “Bất khẳng khứ Quan Âm viện”, danh xưng khác biệt này gợi người tanhớ đến nguồn gốc của nó.
Năm thứ hai niên hiệu Trinh Minh đờiHậu Lương, nhà sư người Nhật – Tuệ Ngạc rước tượng Quan Âm từ Ngũ ĐàiSơn về nước, đi thuyền qua biển Phổ Đà gặp phải cản trở, cho rằng Bồ Tát không muốn đi về phía Đông bèn để lại pho tượng Phật bên bờ, sau có một cư dân họ Trương tiến cúng, xây dựng nên tòa “Bất khẳng khứ Quan Âmviện”. (Viện Quan Âm không chịu đi) Dạo quanh trong thiền viện vô trần,tâm cũng theo đó mà tĩnh tại, dường như một cây nhang cũng có thể thiêuđốt những năm tháng trôi xa, một chiếc mõ cũng có thể đánh thức thờigian tịch mịch, một quyển kinh cũng có thể thay đổi số mệnh đã định, một ống sáo trúc cũng có thể thổi tan lời thề hẹn non nước.
Tiếngchuông là một kiểu kêu gọi, cũng là một kiểu vẫy tay từ biệt, thời gianlúc này dường như không cho phép bạn dừng lại quá lâu, bất cứ sự lưuluyến nào cũng đều bị coi là phiền nhiễu. Đều nói năm tháng ngắn ngủi,nhìn lại quá khứ, rốt cuộc là thời gian đuổi bạn đi xa, hay bạn đã lướtqua ngày tháng? Có lẽ đức Phật cũng không thể cho bạn một đáp án chínhxác, nếu quá khứ đã thành hồi ức, vậy hãy trân trọng tương lai, bởi vìtương lai ẩn chứa những thiền cơ sâu sắc hơn nữa. Núi Phổ Đà, bao nhiêungười từng đến nơi này, không kìm được ham muốn vứt bỏ hết ngày thángcủa thế tục, lại có biết bao nhiêu người đến nơi này, vô tình quên lãngmọi phồn hoa của chốn đô thành. Mà hết thảy, đều có nhân quả, đều là sốmệnh.
Duyên đến duyên đi như thủy triều lên xuống, lúc đến sóngxô trùng trùng, dào dạt vỗ bờ, khi đi biển biếc sóng xanh, trấn tĩnh ung dung. Một chuyến đi để chứng ngộ cho một lần vượt qua thử thách, mộtlần tìm kiếm trở thành một phần hoàn mỹ. Nhiều năm về sau, Phổ Đà trongký ức là một bình rượu ngon được nút kín, không màu cũng không vị; làmột khúc huyền ca lâm ly, không điệu cũng không âm; là một hạt bụi trầnphiêu lãng, không đến cũng không về.
Nga My tươi đẹp
Chặng đường nhân sinh của mỗi con người, đều là đi vào và ra khỏi trần thế,trong suốt chặng đường đó, người ta cảm nhận được sự ý vị nên thơ giữatrong và ngoài giấc mộng. Đi qua những ngõ ngách nhỏ hẹp của cuộc sống,vươn tới những không gian xa hơn, non xanh vạn dặm, sông dài trăm đời,gió mây vô cùng vô tận thu trọn trong
tầm mắt. Cảnh tượng củahiện tại hết thảy đều đổ bộ xuống núi Nga My – ngọn núi có danh xưng“Nga My thiên hạ tú”. Nga My[2], chỉ đọc hai từ này, ta đã cảm thấy nhưmột nàng thiếu nữ thanh tao không vướng bụi trần, có hàng lông mày mềmmại, phong thái uyển chuyển, tự tại vụt qua trên ảo cảnh mênh mang sương khói, giữa đỉnh non cao trăng sáng như gương.
[2] Nga My: Lông mày của người đẹp.
Thời gian giống như một dòng chảy trong vắt, cuồn cuộn không ngừng; cảnh vật hưng thịnh một cách hân hoan, sinh sôi bất tận. Núi Nga My xa xôi, tựanhư một miếng mỹ ngọc không tì vết khảm vào trời đất, tư thế tựa sen,tinh thần tựa Phật, xuyên qua lớp áo khăn mỏng mảnh của khách vãng lai,tới thẳng nơi sâu thẳm của linh hồn. Nhìn tầng không cao xa, sông núivạn cổ, bạn sẽ thấu hiểu một cách sâu sắc, nhân sinh là một kiểu “xảthủ” (giữ lấy và từ bỏ),muốn có một thế gian thuần túy, tĩnh lặng nhưnước, thì phải từ bỏ ngũ vị[3] hồng trần, khói lửa nhân gian.
[3] Ngũ vị là cay, đắng, ngọt, mặn, chua, ngũ vị hồng trần để chỉ mọi trạng thái sướng khổ vui buồn của đời người.
Có người lưng đeo túi thơ, có người tay chống thiền trượng, có người váccây cổ cầm, có người cầm thanh kiếm lẻ, bọn họ đi qua gió Đường mưaTống, mang theo trần ai của trời Nam đất Bắc, cùng với hoàng hôn của mỗi ngày, trải hết gió sương mưa tuyết của mỗi mùa. Có sự sáng tỏ như Dương Xuân Bạch Tuyết, thấu triệt như Vân Thủy Thiền Tâm, cũng có sự lạnh mát như nước chảy hoa trôi, khoáng đạt như ân oán sòng phẳng. Tháng ngày đã qua đậu lại trên cơ thể, đến đến đi đi, đều là khách qua đường chốnnhân gian, chỉ có tiên cảnh Nga My này, Phật quang trên Kim Đỉnh, trướcsau vẫn chưa từng thay đổi dung nhan của ngày hôm qua.