Chạng vạng tối, tôi bước ra khỏi quán tạp hóa với quyển sách giáo khoa lịch sử 12. Tốn thêm 30 giây suy nghĩ nên đi in bài hôm nay hay về nhà luôn, cuối cùng tôi chọn phương án thứ nhất. Thay vì phải ghi bài thì tôi vẫn thích in ra để học hơn, nhà chị tôi còn mở một quán photo nhỏ nữa nên tôi toàn tận dụng cây nhà là vườn, vừa đỡ phải ghi bài vừa khỏe tay. Điều bất ngờ nhất là khi tôi vừa bước chân vào quán của chị và đang tự nhiên như ruồi khởi động máy tính, một bóng người đột nhiên xuất hiện ở cửa.

Tôi hoảng hồn quay đầu lại, Đức vậy mà còn bất ngờ hơn cả tôi, cậu vừa đặt chân xuống bậc thềm thì đột nhiên dừng lại, cứ thế nhìn tôi chăm chăm. Tôi là người lấy lại phản ứng trước, cười ngượng:

- Trùng hợp thật đấy, cậu đến photo đề à?

Nói xong chỉ biết ngậm chặt miệng, có gì mà trùng hợp chứ? Không thấy Đức đáp lại, tôi đành ho khan, quay mặt vào máy tính rồi thuần thục động tác ấn nút in.

- Em đến làm gì thế?

Cuối cùng bà chị của tôi cũng xuất hiện, chị lên tiếng hỏi Đức, vừa thấy mặt tôi liền nhờ vả:

- Lam đang rảnh đúng không, mày mang tập chị đang để trên bàn ra trung tâm thanh nhạc đường Trần Nhân Tông hộ chị nhé!

- Mới gặp đã sai người ta rồi.

Tôi bĩu môi bất mãn, vô tình ngó ra thấy mặt Đức hơi lạ. Hình như lúc nãy cậu định nói gì đấy mà bị chị tôi xen vào. Chị tôi biết nên hỏi lại, không ngờ là cậu chỉ vào đống giấy ghi chú trên kệ, nói muốn mua một tập. Tôi nén lại tiếng cười, tiến đến ôm sấp tài liệu trên bàn. Ôi sao toàn tiếng Đức với Pháp thế này!

Tôi đã từng nghe vài lần về trung tâm thanh nhạc lớn nhất Uông Bí trước mặt, chỉ biết chủ của nó là cựu giảng viên ở trường đại học rất nổi tiếng ở nước ngoài. Hình như chưa đến giờ học, trông bên ngoài rất vắng người, tôi tiến đến sảnh tầng một, nhờ bác bảo vệ chỉ cho tôi phòng học nhạc. Đập vào mắt tôi là rất nhiều các loại nhạc cụ khác nhau, trên tường treo rất nhiều tranh, phần lớn là của Van Gogh và Picasso.

Ngay khi tôi bước vào, một thầy giáo trông có vẻ đứng tuổi đang chơi piano đã nhìn thấy tôi, ra hiệu đợi bác một lát. Tôi chỉ mất 3 giây để nhận ra bác đang chơi bài nào, là một bản piano cổ điển quá phổ biến: River flows in you.

Hay quá, đến đây cũng đáng. Tôi vừa nghe vừa đánh theo trên không, thầy liếc thấy liền dừng lại, bác tỏ ra phấn khích:

- Trò biết chơi piano à?

- Một chút ạ. - Tôi ngượng ngùng đáp lại.

Thầy ngay lập tức ngồi dịch sang một bên, tôi hiểu ý, cúi xuống cùng thầy đánh nốt bản nhạc.

- Chơi hay lắm.

Bác nhìn vào đồng phục của tôi, nói tiếp:

- Rất có khí chất học sinh trường trung học phổ thông Hoàng Văn Thụ.

Tôi cười gượng gạo, lúng túng chỉ vào tập giấy trên góc bàn:

- Cháu đến để giao tập tài liệu bác đặt ở tiệm photo Tâm Trang ạ.

Thầy nhìn theo, ngạc nhiên:

- Ồ thầy vừa nhớ thằng con đi lấy rồi mà nhỉ, cứ tưởng trò đến đây xin học chứ.

- Thế chắc bạn ấy đến sau cháu ạ, để cháu gọi điện cho chị chủ tiệm bảo bạn ấy cháu đã chuyển cho thầy rồi.

Tôi hơi cúi người chào bác, vừa định ra về thì cửa đột nhiên mở, Minh Đức lần thứ hai trong ngày thình lình xuất hiện trước mắt tôi. Người thầy thấy nó cũng không có vẻ gì là lạ, còn điềm nhiên bảo Đức tiễn tôi về. Đức không từ chối, cứ thế nghiêng người, nhường tôi ra trước. Đến lúc cùng ra ngoài sân tôi mới có dũng khí nói chuyện.

Tôi mở cặp lôi ra quyển sách đã mua ban nãy, hướng nó về phía Đức, tự thấy giọng mình lẽn bẽn ghê gớm:

- Cảm ơn cậu vì chiều hôm qua nhé.

Đức hơi bất ngờ, cậu mở to mắt, cố nén lại nụ cười rồi cũng nhận lấy.

- Cậu khách sáo thật đấy.

Vậy là hết nợ, tôi thầm nghĩ. Thấy không khí hơi gượng gạo, tôi bâng quơ tìm chủ đề nói chuyện:

- Cậu học nhạc ở đây à, tớ nghe nói thầy dạy ở trung tâm này rất nổi tiếng, nhà mà như biệt thự ấy. Cậu quý tử nào đầu thai làm con nhà này thì nhất rồi còn gì, chẳng phải học hành gì cũng giàu.

Đúng lúc đấy chúng tôi vừa bước ra khỏi cửa, Đức dừng lại một lúc, đến khi tôi nghĩ cậu không thèm đáp, chuẩn bị lên xe về mới nghe tiếng cậu cười khổ bên tai: - Tớ chính là cậu quý tử đấy đấy, có điều, tớ không phải người không học hành gì đâu. - ...

*

"Rồi sao? Lúc đấy mày nói gì?"

Tôi nheo mắt nhìn vẻ mặt của Trang qua điện thoại.

"Mày nghĩ tao còn nói được gì ngoài cười sượng trân rồi lủi về đây, không lẽ nói 'ôi tớ chỉ đùa thôi, tớ không có ý đó đâu' à?"

Trang lăn ra cười ngặt nghẽo, ôm bụng một lúc mới nói được tiếp: "Cơ mà bất ngờ thật, học cùng hai ba tuần mà không ai biết lớp trưởng lớp tao là con nhà nghệ thuật đấy, thảo nào giàu thế."

Tôi chưa kịp đáp lại, Trang như phát hiện ra chuyện gì đó, đột nhiên reo ầm lên:

"Ơ thế là Đức đến chỗ chị mày lấy tập tài liệu cho bố nó nhưng chị mày nhờ mày thì nó để mày sang nhà nó luôn à?"

À ừ nhỉ, sao tôi không phát hiện ra chuyện này ta? Tôi tiếp tục thắc mắc với Trang, đột nhiên Hà gọi tôi như gọi hồn trên Messenger:

[Lam Lam!]

[Lên đây lên đây tao có cái này hay lắm]

[Mày bị mãn kinh à?] Tôi nhắn lại, Hà không trả lời mà gọi thẳng, làm tôi phải tắt cuộc gọi với Kiều Trang.

"Tốt nhất là mày có chuyện gì quan trọng đấy!"

Bên kia điện thoại, Hà tỏ ra phấn khích cực kỳ:

"Chiều nay bọn tao học tuyển, lúc nghỉ giữa giờ tao chạy sang tuyển Lý chơi, mày biết tao nghe được gì không? Giáo viên chủ nhiệm tuyển đang cố mời bằng được Minh Đức sang tuyển Lý, nhưng Đức không đồng ý."

Tôi nhăn mặt cắt ngang: "Liên quan gì đến tao?" "Mày phải nghe hết đã." Hà nạt tôi:

"Thầy Nguyên có phải kiểu tự tìm đến thuyết phục học sinh vào tuyển mình bao giờ đâu. Bọn 10A5 bảo, ban đầu bạn Đức điền tên vào tuyển Lý rồi, nhưng không biết vì sao cuối giờ lại đổi sang tuyển Sử, chúng nó cũng thắc mắc, thì mày biết Đức bảo gì không?"

Tôi tò mò hỏi: "Đức nói gì?"

Hà hài lòng nhìn vẻ mặt tò mò của tôi, ngân nga như hát:

"Đức bảo, vì người nó thích học ở tuyển sử."

"..." Tôi ngẩn tò te, "Thì sao?"

Hà cụt hứng lầm bầm chửi gì đó rồi tắt máy. Tôi khó hiểu nghiêng đầu, tuyển sử có hẳn 50 người, Thanh Hà nói úp mở vậy làm sao tôi biết được "người Đức thích" ở đây là ai?

*

Hàng bằng lăng tôi vẫn đi qua nay chỉ còn đâu đó vài chùm hoa già trên từng cành xơ xác.

Những ngày sau đó, tôi bắt đầu quay trở lại khoảng thời gian lẩm nhẩm hàng giờ bên trang sử, đôi khi thức muộn và bỏ lỡ vài bài học trên lớp mà tôi cho là không quá quan trọng. Tuy vậy, tôi vẫn may mắn hơn rất nhiều người trong lớp vì đã có kinh nghiệm nếm trải môn này từ trước. Trái ngược với tôi, những đứa bốc vào môn mình kém vật vã đến mức người không ra người, ma không ra ma.

- Mày viết văn cái kiểu gì vậy Nam?

Trang gào lên, nó hoảng sợ ném quyển vở của Nam lên bàn. Vi nhanh chóng giật lấy, lúc đọc xong, biểu cảm của Vi còn lố bịch hơn cả Trang.

Ai đời thi đội tuyển văn cấp trung học phổ thông mà lại mở bài "Ở Việt Nam có rất nhiều loại đất như đất ba dan, đất phù sa,... nhưng em thích nhất là bài Đất Nước của Nguyễn Đình Thi. Tuy nhiên, bài thơ mà ta sẽ phân tích ngày hôm nay lại là Đất Nước của Nguyễn Khoa Điềm." Chẳng trách cả lớp lại nhốn nháo vì "tác phẩm để đời" của Vũ Minh Nam đến thế.

Thành Đạt cũng không khấm khá hơn là bao, một tuần liền tôi thấy cảnh Đạt cầm tờ Atlat địa lý xoay ngang xoay dọc, mặt cau mày có như đang đọc thư Pháp vậy.

- Việt nhìn hộ tao cái, đây là hướng Bắc à?

Khánh Việt đang ngồi chép phạt 100 lần dòng cân bằng phương trình H2 + O2 = H20 liền lao vào hỗ trợ:

- Đâu, bên trái là hướng Tây mà, phía dưới mới là hướng Bắc chứ.

Hoặc là:

- Ê Việt, Quảng Bình ở miền Nam hả?

- Thằng ngu, Quảng Ninh ở miền Bắc mà!

- Liên quan gì? - Đạt nhăn mặt.

- Thì chắc Quảng Bình cũng ở miền Bắc đấy.

- Tao nghĩ chuyện này là do người ngoài hành tinh tác động, con người không thể ngu một cách kỳ diệu như vậy được. - Trang thở dài.

Cuối cùng Đạt và Việt chọn cách tập hợp giai cấp, kêu gọi chính quyền để trỗi dậy khởi nghĩa, không biết diễn thuyết thế nào kết quả là chỉ có hai thằng dám đứng lên bục giảng "chiến đấu" với cô Mai. Với tất cả mọi đề nghị mà chúng nó vạch ra, từ ăn năn hứa hẹn đến mưu hèn kế bẩn, cô Mai đều lắc đầu.

- Đi mà cô!

- Đi ra ngoài cửa lớp mà đứng!

Vậy là cuộc khởi nghĩa thất bại vì "phe địch" dọa sẽ chặt hạnh kiểm. Đạt và Việt quay lại chuỗi ngày hóa thân thành cây hài di động, nói câu nào là sỉ nhục IQ của nhân loại câu ấy. Chỉ còn vài hôm nữa là đến vòng thi loại để chốt thành viên cho đội tuyển chính thức, lúc này tôi mới biết hóa ra Minh Đức đã chọn thi Vật lý vào đợt hai.

Tôi biết chuyện này không phải do Đức kể, trong lúc giặt giẻ lau bảng, những lời tám chuyện của các chị khóa trên đột nhiên lọt vào tai. Nghe thấy tên "Đặng Đức 10A5", bàn tay đang vắt khăn của tôi bất giác chậm lại.

- Em Đức tuyển tao ấy mày ơi, thầy Nguyên dụ hết nước hết cái để em ấy chuyển sang thi đợt I mà nó nhất quyết không chịu. Cả trường mình có mỗi 3 người dám thi cả hai đợt. Học một môn đã khó lắm rồi, hai đợt thi còn cách nào đúng một tuần nữa, siêu nhân chắc!

Chị bên cạnh cũng hưởng ứng:

- Thảo nào mà vừa vào trường đã được được đăng hẳn 3 bài vinh danh cá nhân, tao mà giỏi vậy thì tao cũng thi hai môn, oai như cóc luôn.

Tôi lắng nghe thật chăm chú, một lần nữa cảm thán. Giả dụ như danh thủ khoa có thuộc về tôi thì chắc chắn với năng lực của mình, người được săn đón vẫn sẽ là cậu ấy.

Rồi ngày loại cũng đến, vào phòng thi, Đức tưởng tôi gặp căng thẳng nên đã làm ám hiệu fighting trong lúc cô không để ý.

Thú thật, tôi đã từng có đôi chút ghen tị và cảm thấy không phục khi biết tin thủ khoa hơn mình 0,25 điểm, nhưng lâu dần, Minh Đức đã chứng minh thành tích mà cậu ấy đạt được không phải do may mắn. Đức nhanh chóng trở thành một học sinh vô cùng nổi bật khi đứng thứ nhì trong cuộc thi xếp loại. Còn tôi, với "kinh nghiệm đầy mình" thi lịch sử ba năm liên tục, chỉ đứng thứ bốn.

Cô Yến cổ vũ chúng tôi bằng cách tặng quà cho những học sinh lọt tốp. Trong lúc chờ đợi tiếng trống tuyển vang lên, Đức đột nhiên chú ý đến tập tài liệu của tôi với vẻ ngạc nhiên:

- Cậu học hết chỗ này luôn à?

Tôi cảm thấy hơi khó hiểu:

- Chỗ này là kiến thức căn bản và các đề minh họa thôi mà, tớ tưởng Đức cũng học như vậy?

- Không. - Đức ngỡ ngàng lật giở từng trang. - Tớ chỉ gạch ý trong sách giáo khoa thôi. Lam làm cách nào để "nhét" đống này vào đầu vậy?

Minh Đức nhìn tôi như đang quan sát một sinh vật lạ, vẻ ngưỡng mộ của Đức làm tôi bồi hồi quá thể.

- Đức biết phương pháp Doodle không?

- Doodle... - Đức lẩm bẩm, hình như cậu đang dịch từ ấy sang tiếng Việt. - Phương pháp vẽ nguệch ngoạc?

Tôi bắt đầu ba hoa chích chòe về những gì mình học lỏm được trên mạng:

- Đó là phương pháp do Giulia Forsythe nghiên cứu. Khi học thuộc, não trái sẽ làm nhiệm vụ nhưng nào phải thì không, nhiều khả năng chúng ta sẽ mất tập trung do những luồng thông tin khác tác động. Nếu học thuộc song song với vẽ nguệch ngoạc bằng tay trái thì sẽ khiến não bộ "bận rộn" và kích thích sự tập trung hơn,...

Đức lắng nghe chăm chú, cậu luồn tay vào mái tóc rối từng lọn, cuối cùng bật cười kết luận:

- Nếu là tớ, có thể thay vì tập trung học thuộc, tớ sẽ tập trung vẽ nguệch ngoạc mất. Vậy là đã rõ rồi.

- Rõ cái gì cơ? - Tôi tò mò hỏi.

Đức chống cằm, những tia nắng vàng nhạt xuyên qua cửa kính, để lại dưới đáy mắt cậu những vệt sáng mập mờ.

- Rõ một điều rằng Nguyệt Lam vô cùng giỏi.

Sẽ chẳng có gì kỳ lạ nếu một người đứng lên và tuyên bố rằng Minh Đức chính là người tinh ý nhất trên thế gian này.

Cậu ấy đã nhận ra từ hôm nhận kết quả vòng thi loại, tâm trạng của tôi nặng nề hơn trước rất nhiều, có lẽ cũng biết rằng tôi đang có sự đố kỵ vô lý và nhỏ nhen với cậu. Vậy mà Đức vẫn cổ vũ tôi, trong hoàn cảnh bình thường nhất, với một câu nói chân thật nhất. Tiếng trống tuyển vang lên cũng là lúc cô Yến khệ nệ ôm vào một lớp một thùng cát tông lớn. Theo luật, chỉ người đứng trong tốp ba mới được chọn, những người chệch khỏi tốp sẽ bốc thăm một món bất kỳ. Mọi người lần lượt lên nhận quà, tôi lơ đễnh hướng tầm mắt ra ngoài cửa sổ, dừng lại nơi cành lá xum xuê trên cây xà cừ đang đung đưa khe khẽ.

- Lam này. - Đức chạm tay vào vai tôi. - Cậu có thích con nào trên kia không?

Theo hướng Đức chỉ, tôi nhìn thấy vài chú gấu bông đang đặt trên bàn. Trước giờ khi nhận quà, phần lớn Đức sẽ trả quy đổi ra tiền hoặc không lấy, tại sao hôm nay cậu lại chú ý đến chúng nhỉ?

Tôi đăm chiêu:

- Tớ thấy con rái cá đang chảy nước mũi cũng đáng yêu đấy.

Đến lượt Đức, cậu tiến đến và cầm lấy một chú gấu không chút do dự, sau đó Đức về chỗ, kéo tay tôi ra và đặt nó vào đó, con rái cá mà tôi đã vô tình khen.

- Phần thưởng cho người chăm chỉ. - Đức cười mỉm, ánh mắt cong lên như hai vầng trăng nhỏ làm tim tôi đập loạn.

- Trông giống Lam thật đấy. - Đức đưa bàn tay đang cầm con rái cá lên ngang mặt tôi, cậu cảm thán:

- Đều đáng yêu.

Vũ trụ này thật kỳ lạ. Có những người ở bên ta rất lâu, dành cho ta mọi thứ mà họ có nhưng cũng chẳng thể làm ta rung động. Lại có những người vô tình xuất hiện trong cuộc sống của ta, để lộ ra những vẻ đẹp trong chính con người của họ. Chỉ vậy cũng đủ khiến ta xao xuyến.