Chàngvà Du Liên Châu là hai trong Võ Đang thất hiệp, hai chữ giang hồ haingười họ hiểu rõ hơn ai hết. Trong giang hồ, cái gọi là lưỡi dao dínhmáu mạng treo lơ lửng, mạng người yếu ớt thế nào hai người đều đã lĩnhhội. Có thể nói Ân Lê Đình là người dễ mềm lòng nhất trong bảy sư huynhđệ Võ Đang thất hiệp. Cho dù là thế, từ năm mười lăm tuổi bắt đầu hànhtẩu giang hồ tới nay, đối với hai chữ tử vong, dần dần đã có thể bìnhtĩnh đối mặt.

Song đứng trong sân của phủ châu, bị một gã sai vặt không biết thân phận chàng kéo đi làm trợ thủ, lần đầu tiên Ân Lê Đìnhchấn động trước tình cảnh đó.

Tuyền Châu, thương nhân lui tớibuôn bán nhộn nhịp, có thể nói là đất giàu có, phủ châu đương nhiên cũng là nơi phồn hoa, đình đài lầu các rường cột chạm trổ, hoa cỏ cây cốisum suê rậm rạp, đủ thức thú vị. Nhưng phủ châu bây giờ, tuyệt đối không phải là nơi phồn hoa đẹp đẽ. Hoa viên bát ngát bị chia thành vô số gian riêng biệt bằng cọc gỗ và vải bố, mỗi gian trừ một cái giường xếp ra,ép lắm cũng chỉ đứng được ba người. Cả sân nồng nặc mùi rượu thuốc,tiếng rên la đau đớn cùng tiếng gào khóc lẫn lộn, không ít tạp dịch mặcáo choàng trắng ra ra vào vào bận túi bụi, dùng ván cửa khiêng người ravô. Sinh mạng ở nơi này gần như nước chảy, chỉ vài khắc là mất. Không ai có thời gian đi khóc thương bất cứ ai, bất cứ việc gì, bởi vì chỉ nháymắt bệnh nhân mới sẽ được đưa vào.

Ân Lê Đình mặc áo choàngtrắng, nhìn thiếu niên nằm trên giường trước mặt, chừng mười lăm mườisáu tuổi, vốn đang tuổi thanh xuân, lúc này hai má lõm sâu, mắt đenthũng, thân hình như ma quỷ, cả người rúm lại một cách kỳ cục khôngngừng co giật, đôi môi khô nẻ mấp máy liên tục, phía dưới cổ hạch đennổi từng mảng từng mảng. Thiếu niên nằm ở đó hô hấp khó khăn, ánh mắt vô hồn, trống rỗng nhìn Ân Lê Đình trừng trừng. Lúc này một người có vẻ là đại phu chạy tới, thấy bộ dạng thiếu niên, vội vàng dùng ngân châm đâmvào hai huyệt Nhân Nghênh, Thiên Dung nơi cổ thiếu niên, cổ thiếu niênđó thả lỏng, một hồi sau mới thở hốc ra, ánh mắt trống rỗng thoáng xẹtqua một tia sáng. Kế đó đại phu kia lại châm liên tiếp mấy huyệt vị,thiếu niên đó chậm rãi nhắm mắt thiếp đi.

Bấy giờ đại phu mới cởi áo thiếu niên ra, Ân Lê Đình chỉ thấy từ nách đến thắt lưng thiếu niênnổi từng cục tím đen. Đại phu nọ hét lên “Tiền đại phu, nhanh đến đây.”

Chớp mắt một đại phu khác gấp gáp chạy tới, nhìn một lượt, bắt mạch sơ sơlắc đầu nói nhỏ “Nhiều lắm là trước buổi tối ngày mai, tăng thêm nămphân long não, người nhà cậu ta đâu? Còn sống thì kêu tới đi.”

Ân Lê Đình nghe vị đại phu lúc đầu đáp “Tôi nhớ cha mẹ và đệ đệ đứa nhỏ này đã chết cả rồi, trong nhà không còn ai nữa.”

Tiền đại phu đã quen với việc thế này, gật gật đầu “Thế à, ôi, thôi vậy. Bên chỗ tôi còn một bệnh, đi trước đã.” Nói rồi vội vàng chạy đi.

Từ đầu chí cuối, ngắn gọn đơn giản vài câu liền mang đi sinh tử của mộtngười. Ân Lê Đình nhìn thiếu niên nằm trên chiếc giường sơ sài, tay chân khô đét nhưng trên người đầy u hạch ứ máu tím đen, tuy ngủ rồi nhưngchân mày vẫn chau chặt, hốc mắt trũng sâu, dường như vẫn rất khổ sở.

Lúc này một loạt tiếng chân vang lên ồn ào, hai sai vặt khiêng một tấm ván, trên ván có một nam tử trung niên không ngớt rên la, mặt đỏ bừng hiểnnhiên là đang sốt cao. Ân Lê Đình vội vàng nhường lối, nghe sai vặt kiahô “Trương đại phu, người này sốt cao không hạ.” Nói rồi luống cuống đưa người vào một gian trống. Đại phu bên cạnh thiếu niên rút châm về, vộivàng đi qua, tới tới lui lui, quá thời gian nửa ly trà không ngừng nghỉ.

Ân Lê Đình đứng trong sân có một khắc, người bị khiêng ra bằng ván tới sáu bảy người, từ đầu đến chân phủ vải trắng. Khiêng vào chừng mười mấyngười, có người hôn mê vẫn còn rên rỉ, có người co giật rúm ró đau đớnla hét, hình như đại phu và tạp dịch đã quen với âm thanh như thế, nhìnquen tình cảnh thế này, chân mày không hề nhíu lấy một chút, tới lui tất bật như con quay, chạy qua chạy lại giữa các gian. Lộ Dao từng nói qua, người còn sống không tới một phần mười, nhìn tình cảnh trước mắt, nhớtới chút tia sáng le lói trong mắt thiếu niên kia, lần đầu tiên chàngcảm thấy sống chết là chuyện khó đối mặt thế này, lớn đến mức khiếnchàng cảm thấy vô lực, thậm chí có phần tuyệt vọng. Nó làm chàng nhớ lại buổi tối tam ca Du Đại Nham bị thương, chàng và sư phụ Trương Tam Phong canh giữ bên giường Du Đại Nham, lúc đó chàng hỏi sư phụ có thể cứuđược tam ca chăng, sư phụ lại than “Trên đời mấy ai không chết?”. Khoảnh khắc ấy tuyệt vọng vô hạn và bất lực ập xuống đầu, tới bây giờ đôi khicảm giác đó vẫn ập đến trong mơ khiến chàng giật mình tỉnh giấc. Hiệntại, đặt mình vào cái nơi bị cách ly như mê cung này, bên tai không ngớt vang lên tiếng rên la, tinh thần Ân Lê Đình thoáng hoảng hốt. Trongthoáng chốc, bỗng dưng chàng thấy khâm phục Lộ Dao, có thể ở một nơi như thế này hơn tháng trời, mỗi ngày còn bình thản hành y chẩn bệnh, ăncơm, ngủ nghỉ.

Bỗng nhiên có người kéo vạt áo choàng của chàngdẫn ra ngoài. Chàng vô thức đi theo, đợi hoàn hồn lại phát hiện mình đãbị dẫn ra khỏi phủ châu, bản thân đã đứng trên mé tây tường thành, màngười dẫn mình đi là Du Liên Châu.

“Lục đệ, lần sau đừng đến phủ châu nữa, đệ không phải đại phu, Lộ cô nương sẽ lo lắng.”

Ân Lê Đình nhìn sư huynh “Nhị ca…”

“Nhị ca hiểu đệ muốn nói gì.”

Du Liên Châu vỗ vai Ân Lê Đình “Sư phụ từng nói, vạn vật trên thế gian nảy sinh âm dương, toàn bộ đều có đạo lý riêng. Y giả chữa bệnh cứu ngườilà đạo lý, nhưng bệnh nặng chết đi cũng là đạo lý, cái gọi là thiên địabất nhân dĩ vạn vật vi sô cẩu [35]chính là như thế.”

Ân Lê Đìnhnghiêng đầu suy nghĩ, thong thả nói “Nhớ mấy ngày trước, hôm chúng tavừa đến, Lộ Dao một đêm không về, vì một đứa bé ba tuổi nhiễm ác hạchxuất huyết. Nàng và ba đại phu khác cứu chữa ba canh giờ, Tô Tiếu nóitoàn dùng thuốc nặng nhưng đứa bé đó vẫn không kéo được đến ngày thứhai. Tuy Lộ Dao không nói nhưng đệ nhìn ra được nàng rất chán nản. Sưhuynh, đệ đang nghĩ vì sao cùng là đạo lý, lại khiến đại phu và ngườibệnh đều chịu khổ sở như thế?”

Du Liên Châu lắc đầu “Sự việc trên thế gian nào có thể giải thích rõ ràng như vậy, việc này, có lẽ đệ nênhỏi Lộ cô nương thì đúng hơn.”

Ân Lê Đình nhớ tới buổi tối cứuHàn Hề khi ấy, Lộ Dao từng nói những gì y giả làm không đơn giản chỉ làcứu chữa người bị thương như mọi người nghĩ, lúc ấy chàng không hiểunhưng bây giờ lại loáng thoáng cảm thấy có chút đạo lý. Đối mặt với sốlượng và tốc độ tử vong thê thảm như thế, nếu chỉ mang ý niệm cứu chữangười bị thương đơn thuần, e rằng không bao lâu bản thân đã không chịuđựng nổi.

Hai sư huynh đệ ngồi trên tường thành một hồi, Du LiênChâu đi trước, để lại một mình Ân Lê Đình hãy còn trầm tư. Một lúc lâusau, Ân Lê Đình nghe tiếng bước chân vang lên sau lưng, một người ngồixuống bên cạnh chàng, đưa cho chàng một quả sơn trà.

“Nè, lau tay rồi hãy ăn. Thu Nhiên sai người đưa tới đó, ta lấy hai quả trước, bằngkhông lát nữa đến chỗ bọn Tô Tiếu, đến vỏ cũng không còn.”

Ân LêĐình nghe xong, cho dù tâm sự trùng trùng cũng không khỏi nhếch môi,lòng cảm thấy ngọt ngào. Cẩn thận nhận lấy khăn tẩm thuốc lau tay, tỉ mỉ lột vỏ sơn trà.

Lộ Dao nhìn bầu trời xa xa, sắc trời xanh lamngay chính diện từ từ chuyển màu tím nhạt, sau đó là vàng ruộm, cho đếnchân trời phía tây xuất hiện những cụm mây chiều màu đỏ, hít sâu mộthơi, nhắm mắt, mỉm cười.

Chạng vạng ban nãy, người trong ThiệnHòa đường rốt cuộc cũng giảm bớt, khó có dịp Lộ Dao được thảnh thơi mấykhắc. Nàng chạy lên tường thành hít thở không khí, vô tình lại đụng phải Ân Lê Đình đang nhíu mày trầm tư, vì thế bèn ngồi xuống. Nhất thời, hai người sóng vai nhau ngồi đó, gió chiều trên đầu thành thổi tới mangtheo mùi hoa đồ mi [36], thơm thoang thoảng.

Ân Lê Đình thấy khóe môi Lộ Dao lộ ra nụ cười nhè nhẹ cùng má lúm đồng tiền, nhớ lại tìnhhình chàng gặp trong phủ tri châu lúc nãy càng thêm khó hiểu. Trước giờ, chàng cho rằng Lộ Dao là đại phu, hết sức coi trọng sinh mạng. Chàngkhông hiểu vì sao nàng ra vào phủ tri châu mỗi ngày mà vẫn bình tĩnhđược như thế. Nhớ tới lời Du Liên Châu, không khỏi muốn mở miệng hỏinàng. Nhưng nhìn khuôn mặt nàng dưới chiều tà, đón mây hồng ráng chiều,gió nhẹ phất qua làn tóc, mấy ngày nay hiếm hoi lắm mới có được giâyphút thư giãn thế này, Ân Lê Đình thật tình không nhẫn tâm phá hỏng. Aingờ dường như Lộ Dao phát hiện ra điều gì “Ân lục ca? Huynh làm saothế?” Nói rồi quay sang, nghiêng đầu nhìn chàng lạ lùng.

Ân LêĐình nhìn đôi mắt trong veo sáng ngời của Lộ Dao, lập tức bản thân gầnnhư vô thức, bộc bạch hết ý nghĩ ban nãy. Đến khi nói xong lại thấy hơihối hận, chẳng mấy khi Lộ Dao được thảnh thơi buông lỏng một chút, mìnhlại đi hỏi nàng vấn đề khó lý giải như thế.

Quả nhiên Lộ Dao nghe xong cúi đầu, nửa ngày không nói.

Ân Lê Đình hối hận, có phần luống cuống, vội nói “Lộ Dao, ta nói bừa thôi, muội đừng phiền não, ta…”

Ai ngờ chưa nói xong lại thấy Lộ Dao ngước lên, ánh mắt thoáng ý cười “Ânlục ca, trước đây rất lâu, cùng câu hỏi như thế ta cũng từng hỏi qua một người.”

Lúc này Ân Lê Đình lại ngẩn ra, nghe Lộ Dao nói tiếp“Đại phu á, hành nghề trị bệnh cứu người, mỗi ngày luôn tiếp xúc vớisống chết. Cái gọi là y đức, quan trọng nhất là trân trọng sinh mạng,sau đó mới là cứu người trị bệnh. Nhưng mỗi ngày đại phu nhìn thấy nhiều nhất, bất lực nhất, cũng là lời thề nhẹ như lông hồng mà mình coi trọng nhất kia. Rất nhiều lúc cho dù huynh dùng hết sức lực cũng không xoaychuyển được ông trời. Nếu huynh để ý, vậy thì cuộc sống của huynh liềnhỏng bét. Nếu huynh không quan tâm thì sao làm đại phu được? Cho nênnói, ta từng nói qua, cái nghề đại phu này, thật sự rất khó dùng mấy chữ cứu sống người bệnh để hình dung.” Nói rồi ngừng lại, khẽ thở dài,ngẩng đầu cười nhìn Ân Lê Đình “Ân lục ca, ta hỏi huynh nhé, nếu huynhtìm thấy kẻ năm đó đả thương Du tam ca, muốn báo thù nhưng lại đánhkhông lại chúng, vậy huynh tính làm sao?”

Ân Lê Đình không ngờ Lộ Dao hỏi ngược lại chàng, buột miệng đáp “Tất nhiên là phải báo thù rồi. Nếu đánh không lại thì về núi rèn luyện võ công thật giỏi, xin sư phụchỉ dạy.”

“Nếu vẫn đánh không lại thì sao?”

Ân Lê Đình bịhỏi dồn như thế càng ngẩn ra, suy nghĩ một chút nhíu mày đáp “Đánh không lại cũng hết cách, chỉ cần cố hết sức mình cũng không thẹn với tam cavà sư môn.”

Bấy giờ Lộ Dao vỗ tay, cười nói “Chính thế đó. Ta làđại phu, chứng bệnh có thể chữa lành ta chữa, chữa không khỏi ta cũngchỉ đành cố hết sức mình. Nếu bởi vì y thuật không giỏi thì nỗ lực tiếnbộ. Nhưng nếu không phải vì y thuật của ta kém, thật sự là không xoaychuyển được trời, vậy chúng ta cũng chỉ cần không thẹn với lòng. Thần ykhông phải thần tiên, câu này không phải nói đùa. Thầy ta từng nói vớita, câu nói đó có nghĩa là đại phu không có quyền quyết định phải tráiđúng sai của bệnh nhân, phải đối xử bình đẳng. Song thật ra ta cảm thấycâu này còn một nghĩa khác, đó là khi huynh thật sự không giành nổi vớiông trời, đừng rầu rĩ, chỉ cầu không thẹn với lòng là tốt rồi. Một cốnhân từng cho ta đáp án như thế, vì thế giúp ta qua được cửa ải đầu tiên khi làm đại phu.”

Ân Lê Đình nghe so sánh như thế, trong óc xẹtqua một tia chớp nhoáng, bỗng dưng hơi hiểu được, khẽ nói “Lúc đó TiểuHàn bị thương nặng sốt cao, muội lưỡng lự phiền não, có phải là cảm thấy mình cần phải cứu nó, nếu khiến nó mất mạng là lỗi của người làm đạiphu như muội. Nhưng hiện giờ, ác hạch này, chỉ mong dốc hết sức lực,giành được phần nào hay phần ấy, đúng chứ?”

Lộ Dao nghe xong,chân mày khóe mắt đều sáng lên, vỗ bốp lên vai Ân Lê Đình nói “Ân lụcca, ta thấy huynh nên học y với ta đi! Huynh có khiếu như thế, không làm nghề này đáng tiếc lắm! Đạo lý ấy ta ngẫm bao lâu mới ngộ ra, huynh chỉ mất mấy khắc đã thông rồi!”

Mặt trời lặn về tây nhuộm một bênmặt Lộ Dao thành màu vàng nhạt, Ân Lê Đình nhìn nụ cười của nàng, cảmxúc nặng nề trong phủ châu ban nãy càng lúc càng nhạt đi, cõi lòng nhuốm chút cảm giác thanh thản dễ chịu như cỏ cây dưới tà dương.

[35] Nguyên văn: 天地不仁，以萬物為芻狗。聖人不仁，以百姓為芻狗。《道德經 • 第五章》

(Thiên địa bất nhân, dĩ vạn vật vi sô cẩu. Thánh nhân bất nhân, dĩ bách tính vi sô cẩu. – Đạo Đức kinh, chương 5)

Ý nghĩa: Trời đất không có lòng nhân, coi vạn vật như chó rơm. Thánh nhân không có lòng nhân, coi con người như chó rơm.

[36] Một loại cây bụi thuộc chi mâm xôi