Hôm nay là tiết đầu tiên của môn Luật Tố tụng hình sự. Giáo sư giảng dạy môn này là giáo sư Tống Huy Dương vừa mới từ Nhật Bản giao lưu phỏng vấn trở về, cho nên, môn học này đã bị hoãn đến tận hôm nay mới bắt đầu.
Phương Mộc vẫn ngồi dãy cuối cùng của lớp học. Giáo sư Tống mặc dù đã bị chậm bài giảng hơn một tháng, nhưng ông không hề vội giảng bài ngay, mà còn trò chuyện rôm rả về nền kinh tế phát triển, cuộc sống thư thái dễ chịu của Nhật, và cả “Những câu chuyện không thể không kể” của ông và mấy vị chuyên gia Luật tố tụng hình sự của Nhật.
Đang hào hứng kể, một sinh viên gõ cửa bước vào.
Thầy Tống đang hào hứng, nên cũng dễ dãi bỏ qua, phất phất tay cho phép cậu sinh viên đó vào lớp.
Cậu ta đi thật nhanh, thật khẽ xuống dãy cuối cùng, ngồi xuống cạnh Phương Mộc, còn quay sang gật đầu thân thiện với cậu. Phương Mộc quen cậu ta, cậu ta tên Mạnh Phàm Triết, nghiên cứu sinh chuyên ngành Luật dân sự.
Trên giảng đường đại học, đi học muộn vốn là một việc hết sức bình thường, và phần lớn đều được giáo viên bỏ qua. Điều khiến Phương Mộc thấy băn khoăn là: sao nét mặt Mạnh Phàm Triết lại có vẻ vừa trút đi được gánh nặng ngàn cân, như thể... như thể cậu vừa mới thoát khỏi được một kỳ thi nghiêm ngặt.
Cuối cùng, thầy Tống cũng đã hoàn thành xong “Hội thảo báo cáo cảm nghĩ sau chuyến du lịch Nhật Bản” của mình. Ông cầm sổ điểm danh, rồi chớp chớp mắt giả vờ tỏ ra thân thiện với học sinh: “Trước khi giảng bài, chúng ta hãy làm quen với nhau một chút!”
Các sinh viên vừa rồi hãy còn lờ đà lờ đờ buồn ngủ, bây giờ đều hăng hái hẳn. Đây là môn học bắt buộc, đương nhiên ai cũng muốn có được học phần. Theo sau tiếng đọc tên từng người thoát ra từ miệng thầy Tống, là một góc nào đó trong lớp lại vang lên tiếng: “Có!” Phương Mộc vô tình liếc sang Mạnh Phàm Triết, bỗng giật mình sửng sốt.
Vừa nãy, cậu ấy thư thái thoải mái là thế, sao giờ đây lại căng thẳng như sắp lâm trận: đôi tay nắm chặt mép bàn, khớp giữa các ngón tay trắng bệch, đôi mắt nhìn chằm chằm vào giáo sư Tống, răng cắn chặt môi, như thể thứ thốt ra từ miệng giáo sư Tống không phải là tên người, mà là từng viên đạn.
“Mạnh Phàm Triết.”
Những giọt mồ hôi to tròn lăn dài từ trên trán Mạnh Phàm Triết xuống, môi cậu mấp máy, nhưng lại không phát ra bất cứ âm thanh gì. Thầy Tống nhìn lướt khắp phòng, rồi đọc lại: “Mạnh Phàm Triết.”
Nhiều bạn khẽ gọi cậu, nhưng Mạnh Phàm Triết lại có vẻ như không nghe thấy, cứ nhìn thầy Tống chằm chằm, người ngả về phía trước, miệng há ra một nửa, như thể muốn nói nhưng lại không thể nói được.
“Không đến à? Buổi học đầu tiên mà đã trốn à?” Thầy Tống tức giận, lấy bút mực ra, định đánh dấu vào sổ điểm danh.
Mạnh Phàm Triết lúc này đứng bật dậy, mặc dù vẫn không nói gì, nhưng lại giơ tay thật cao.
“Ồ, cậu là Mạnh Phàm Triết?”
“Là em ạ.” Cuối cùng, mấy chữ cũng đã thoát ra được khỏi miệng cậu.
“Ngồi xuống đi, lần sau tập trung một chút!”
Dường như mấy chữ vừa rồi đã hút cạn toàn bộ sinh lực của cậu, Mạnh Phàm Triết rệu rã thả phịch người xuống ghế. Mấy người trong lớp che miệng cười rúc rích, còn lại, mọi người đều nhìn cậu với ánh mắt kinh ngạc.
Mạnh Phàm Triết có vẻ như muốn trốn tránh những ánh mắt đó, suốt cả buổi học, cậu đều cúi đầu ủ rũ ghi chép bài. Nhưng có thể nhận thấy, cậu không còn căng thẳng như lúc điểm danh nữa.
Rốt cuộc là cậu ấy sợ hãi điều gì?
Thành thật mà nói, thầy Tống giảng bài rất bình thường, không có gì thực sự ấn tượng. Trong lúc nghỉ giải lao giữa giờ, nhân lúc thầy ra ngoài hút thuốc, một số sinh viên đã lén ra về. Thầy Tống quay lại, phát hiện ra thiếu một số người, nổi giận lôi đình, lại lấy sổ ra điểm danh.
Phương Mộc chú ý thấy Mạnh Phàm Triết vừa mới khôi phục được trạng thái bình thường, giờ lại có vẻ như sắp rơi xuống vực sâu thăm thẳm, trên mặt thể hiện bao trạng thái phức tạp đan xen giữa sự tuyệt vọng, căng thẳng, căm hận. Khi gần đến tên cậu, Mạnh Phàm Triết càng run rẩy mạnh hơn.
Phương Mộc vẫn luôn lặng lẽ quan sát Mạnh Phàm Triết, đồng thời cũng để ý đến thứ tự danh sách gọi tên.
“Trần Lượng.”
“Có!”
“Sơ Tiểu Húc .”
“Có!”
Người tiếp theo sẽ là Mạnh Phàm Triết.
“Mạnh Phàm Triết.”
Khi thầy Tống mới đọc ra một chữ “Mạnh”, Phương Mộc đã đập mạnh Mạnh Phàm Triết một cái.
Mạnh Phàm Triết giật mình, quay đầu sang, và đúng lúc đó, hai chữ “Phàm Triết” cũng vừa vặn được vang lên. Mạnh Phàm Triết nói ngay:
“Có!”
Thầy Tống không dừng lại, mà tiếp tục điểm danh. Mạnh Phàm Triết ngẩn người một lát, rồi nhanh chóng trở lại trạng thái thoải mái. Cậu giơ tay lên lau mồ hôi trên trán, hơi ngượng ngùng, quay sang hỏi: “Có chuyện gì vậy?”
Phương Mộc nghĩ giây lát rồi hỏi: “Mấy giờ rồi?”
Mạnh Phàm Triết nhìn đồng hồ, trả lời: “9 giờ 5 phút. Ồ, 38 giây.” Cậu vội vàng bổ sung thêm một câu.
Phương Mộc cười, Mạnh Phàm Triết cũng đỏ bừng mặt như thể bị người khác lật tẩy bí mật.
Bữa trưa, Phương Mộc ăn rất no, lại thấy buồn ngủ. Nhìn đồng hồ, chỉ còn chưa đầy một tiếng là đến giờ học buổi chiều, bèn lên trên sân thượng khu giảng đường hóng gió. Khi đi lên sân thượng, Phương Mộc mới phát hiện ra trên đó đã có một người. Là Mạnh Phàm Triết. Cậu ta ngồi trên bậc xi măng trên sân thượng, hai chân thả thõng xuống, ngắm nhìn phía xa xa, hình như đang suy ngẫm điều gì.
Phương Mộc không muốn để cậu ta nhìn thấy mình, đang định lặng lẽ rời khỏi đó, chợt nhìn thấy Mạnh Phàm Triết đột nhiên đứng bật dậy.
Cậu ta thận trọng đứng trên bậc xi măng, bậc xi măng đó rộng chưa đến 20cm, mũi giày và gót giày của cậu đã vượt ra bên ngoài. Mạnh Phàm Triết đứng lắc la lắc lư trên bậc xi măng, hai tay dang ra, hít thở sâu, như thể đã hạ quyết tâm cúi đầu xuống dưới.
Phương Mộc nín thở. Đây là tầng 7! Nhìn thẳng xuống dưới sẽ thấy gì?
Đầu người to bằng chiếc cúc áo? Chiếc xe ô tô to bằng đồ chơi trẻ em? Hay là dường như chuẩn bị trở về với đất mẹ?
Không, không thể hét gọi cậu ấy lúc này được, nếu không, chắc chắn cậu ấy sẽ bị hoảng sợ, không khéo lại rơi xuống mất.
Phương Mộc thận trọng bước lên một bước, đế giày và cát cọ vào nhau tạo nên thứ âm thanh vang vọng như sấm rền.
Thân thể Mạnh Phàm Triết lắc lư càng lúc càng mạnh, cậu đã sắp mất thăng bằng! Phương Mộc không kịp suy nghĩ, lao nhanh lên trước, nhắm trúng thắt lưng da của cậu ta, giữ thật chặt, rồi kéo cậu trở vào.
Mạnh Phàm Triết kêu lên thất thanh, rồi cùng Phương Mộc ngã nhào xuống sân thượng.
“Cậu đang làm gì thế? Muốn chết à?” Phương Mộc giận dữ nhìn khuỷu tay bị trầy xước.
“Xin, xin lỗi!” Mạnh Phàm Triết hoảng hốt ngồi bệt xuống, miệng lẩm bẩm.
Phương Mộc thấy mặt cậu ta trắng bệch, bèn giơ tay kéo cậu đứng dậy.
Chân Mạnh Phàm Triết nhũn như con chi chi, cậu run rẩy, gắng gượng đứng lên, phủi phủi bụi dính trên người, thân người lại lắc lư, như thể có thể ngã khuỵu bất cứ lúc nào.
Phương Mộc thở dài, dìu cậu ta đến một chiếc ghế đá trên sân thượng, lấy cốc nước trong cặp sách ra, đưa cho cậu ta. Mạnh Phàm Triết uống liền mấy ngụm, hơi thở dần ổn định trở lại.
“Cảm ơn!” Cậu ta lấy một tờ giấy ăn, lau thật kỹ miệng cốc, rồi trả lại cho Phương Mộc.
Phương Mộc cũng ngồi xuống cạnh cậu ta, rút bao thuốc ra, lấy một điếu đưa lên miệng, nghĩ một lát, rút thêm một điếu nữa, đưa cho Mạnh Phàm Triết. Mạnh Phàm Triết do dự giây lát, rồi mới giơ tay ra nhận. Vừa mới hít hơi đầu tiên, cậu đã ho sặc sụa.
Hai người cùng ngồi yên lặng, Phương Mộc hít những hơi thuốc thật sâu, Mạnh Phàm Triết chỉ nhìn chăm chăm vào điếu thuốc càng lúc càng ngắn dần trên tay mình.
“Chắc cậu nghĩ mình là thằng điên phải không?” Mãi lâu sau, Mạnh Phàm Triết mới lên tiếng trước.
“Ồ, gì cơ?”
Mạnh Phàm Triết ném mạnh mẩu thuốc, “Chắc cậu cảm thấy mình không bình thường?”
“Sao cậu lại nghĩ như vậy?”
“Nếu không, sao cậu không hỏi vừa nãy mình đang làm gì?”
“Ừ, được thôi, vừa nãy cậu đang làm gì?” Phương Mộc cảm thấy hơi buồn cười.
“Mình à, khà khà, thực ra cũng chẳng có gì, mình chỉ là muốn thử nghiệm một chút cảm giác sợ hãi.” Cậu ta quay sang nhìn Phương Mộc, cố tình nở nụ cười tỏ vẻ thoải mái thư thái, như thể hy vọng Phương Mộc sẽ thấy mình rất có bản lĩnh.
Phương Mộc cười, châm cho mình một điếu thuốc khác.
Mạnh Phàm Triết nhìn Phương Mộc chờ đợi, dường như chờ Phương Mộc nói những câu đại loại như: “Thì ra là thế!”, “Cậu thật rỗi hơi!”… Nhưng Phương Mộc vẫn im lặng, lúc sau mới chợt ngẩng đầu lên hỏi:
“Cậu sợ cái gì?”
Mạnh Phàm Triết há miệng kinh ngạc, nhìn Phương Mộc trừng trừng. Ánh mắt đó dường như muốn hỏi: Sao cậu lại biết?
Đương nhiên là mình biết, nếu không, lúc điểm danh, mình đã không đập vai gọi cậu.
Một người, khi anh ta cảm thấy sợ hãi đối với một sự vật, sự việc nào đó, sẽ biểu hiện ra sự quan tâm chú ý và mẫn cảm khác thường đối với sự vật, sự việc này. Đúng lúc đó, nếu đột nhiên cắt ngang sự chú ý của anh ta, sẽ khiến anh ta tiêu trừ được cảm giác sợ hãi đối với sự vật, sự việc đó trong chốc lát. Đương nhiên, cũng chỉ được trong khoảnh khắc này thôi.
Mạnh Phàm Triết có lẽ là sợ điểm danh, cho nên, khi điểm danh sẽ biểu hiện ra sự khủng hoảng, càng sợ hãi, càng không thể trả lời. Đúng lúc gọi đến tên cậu, Phương Mộc đã đập vai gọi cậu, khiến sự chú ý của cậu chuyển từ việc “điểm danh” sang Phương Mộc, tự nhiên có thể trả lời được.
Thái độ của Mạnh Phàm Triết chuyển từ kinh ngạc sang ủ dột, cậu cúi đầu không nói.
“Cậu sợ cái gì?”
Mạnh Phàm Triết ngẩng đầu, Phương Mộc nhìn thấy ánh mắt yếu đuối của cậu ta, cậu ta chăm chăm nhìn Phương Mộc hồi lâu. Phương Mộc mỉm cười, thậm chí nhìn lại cậu với ánh mắt thản nhiên.
Trong ánh mắt đó dần dần xuất hiện sự tin tưởng và thân thiện.
“Mình,” cậu gãi gãi đầu: “Hơi sợ điểm danh, ha…ha… có phải rất kỳ lạ không?”
“Tại sao?”
“Không biết!” Mạnh Phàm Triết nhìn ra xa, “Mình cũng không biết mình bắt đầu sợ điểm danh từ khi nào. Cứ đến lúc điểm danh là mình lại căng thẳng, càng căng thẳng, mình càng không thể trả lời được chữ “có”, thường xuyên đỏ mặt tẽn tò đứng dậy, nhưng lại không thốt ra được chữ nào, mọi người trong lớp đều nhìn mình khó hiểu.” Cậu ta cúi đầu, giọng nói cũng trầm hẳn xuống: “Rất nhiều người cười nhạo mình.”
“Cậu bị nói lắp à?”
"Không, cậu thấy mình nói chuyện có vấn đề à?"
"Không!"
“Mình cũng thấy rất lạ, tại sao mỗi chữ “có” mà lại không thể nói ra được. Có lúc, mình đã lén tự luyện tập, tự gọi tên mình, tự trả lời “có”, thì không vấn đề gì, nhưng khi ở trên lớp, vẫn không thể nói ra được.”Cậu ta hạ giọng: “Cho mình điếu thuốc!”
Phương Mộc đưa thuốc cho Mạnh Phàm Triết, châm lửa cho cậu ta. Cậu ta thận trọng hút một hơi.
“Bốn năm học đại học, cậu trải qua thế nào?”
“Mình tự nghĩ cách thôi, ha…ha…” Cậu ta thoáng mỉm cười: “Thường thì hay điểm danh lúc đầu giờ, mình bèn giả vờ đi muộn, đợi điểm danh xong mới vào, sau đó, lúc hết giờ, mình gặp giáo viên giải thích. Hồi đó, mình có biệt danh là Vua đi muộn. Các thầy cô giáo có ấn tượng rất xấu về mình, may mà thành tích học tập của mình cũng khá ổn.”
Phương Mộc cười, tỏ vẻ thấu hiểu.
“Có một môn học Luật Kinh tế quốc tế, thầy giáo đó giảng bài rất tệ, chỉ dựa vào việc điểm danh để duy trì quân số. Hai tiết học, điểm danh bốn lần. Bốn lần, cậu biết lúc đó mình có cảm giác gì không?”
Cậu ta đưa điếu thuốc lên miệng bằng bàn tay run rẩy, hít mạnh một hơi, sau đó ho sặc sụa như rút gan rút phổi.
Phương Mộc đấm lưng cho cậu ta, đợi hơi thở của cậu dần bình thường trở lại, Phương Mộc hỏi: “Cậu chưa đến khám bác sĩ tâm lý sao?”
Mạnh Phàm Triết do dự một lát: “Cũng coi như là khám rồi. Sao cơ, cậu cảm thấy mình có vấn đề về tinh thần à?”
“Không, cậu chỉ là có chút trở ngại về mặt tâm lý. Hầu như mỗi người đều có trở ngại tâm lý, nhưng mức độ khác nhau mà thôi. Cậu sợ điểm danh, có người sợ độ cao, sợ cầu thang máy, sợ những đồ vật nhọn… Đây chẳng phải là việc gì to tát cả.”
“Thật sao?” Mạnh Phàm Triết bán tín bán nghi, nhưng trông cậu đã thoải mái hơn nhiều. “Vậy thì,” cậu ta nhìn Phương Mộc đầy tò mò,
“Cậu sợ điều gì?”
Phương Mộc không trả lời, cậu trầm ngâm hút hết điếu thuốc, nhìn đồng hồ: “Mình phải đi học rồi, lần sau nói chuyện tiếp nhé!”
Nói xong, liền để Mạnh Phàm Triết lại với sự thất vọng, hụt hẫng, rời khỏi sân thượng.
Nỗi sợ hãi. Thực ra, cậu không biết cái gì gọi là nỗi sợ hãi!