- Nhất Minh, mình chia tay đi.

Hà Diệp nhìn cửa sổ phòng đối diện. Hơn 100 ngày, khung cửa sổ chưa từng sáng đèn, bóng người đối diện cũng nằm trong nhung nhớ. Đầu giây bên kia im lặng, hơi thở là tiếng đối thoại của cả hai.

- Quách Hà Diệp, hai tuần nữa anh về. Em có chuyện gì vậy?

- Em không sao cả. Chỉ là mệt rồi, hết tình cảm rồi, không muốn tiếp tục nữa.

Tiếng hít thở nặng nề qua loa điện thoại.

- Hà Diệp, anh không bên cạnh để dỗ dành em, em đừng như vậy được không?

Hà Diệp ngẩng đầu, bầu trời lấp lánh ánh sao. 2h sáng, tay cô nắm chặt tay cầm vali, mái tóc dài đã tỉa ngắn ngang vai.

- Em xin lỗi.

Điện thoại ngắt kết nối. Hà Diệp tắt nguồn điện thoại.

5h sáng, Hà Diệp kéo vali rời khỏi nhà. Chuyến đi vùng cao hơn 1 tháng này là Kim Yến gửi cho cô. 2 tuần nữa bố cô cùng dì Hạnh sẽ làm đám cưới. Di ảnh trên bàn thờ của mẹ cô còn chưa kịp bám bụi, tiệc hoa đã rộn ràng. Nhìn lại, sau khi tất thảy những bận rộn về học tập gác lại, đối diện với chính mình, cô không còn thấy được giá trị từ chính mình. Toàn thân như một bù nhìn rơm, một mình đứng giữa cánh đồng rộng lớn, đón nắng, chờ mưa, chờ những cơn gió quật mình tơi tả.

Tới bưu điện gần nhà. 9h sáng sẽ có người tới mang nắm tóc này đi. Có lẽ ở đâu đấy, cũng có một bà mẹ đang kiên cường chiến đấu với ung thư, cũng chảy nước mắt trước ống kim mỗi lần đâm vào da thịt, cũng cắn răng chịu đau đớn để chờ một ngày khỏe mạnh. Cũng muốn xinh đẹp, tràn đầy sức sống trước con cái. Vậy để cô dùng mái tóc này, cho một bà mẹ kiên cường có thêm sức mạnh kiên trì.

Đi qua bưu điện, Hà Diệp lên xe tới điểm tập trung. Đều là những sinh viên trẻ, nhiệt huyết căng tràn, muốn góp sức trẻ cho đời. Nhân lúc còn trẻ sống điên cuồng một lần.

Hà Diêp là thành viên nhỏ nhất đoàn. Rời xa phố thị, những tòa nhà chọc trời rời xa, đồng lúa ngút ngàn hiện ra trước mắt. Mặt trời lấp ló, đỏ au sau lưng mây, viền núi hiện rõ ràng dưới ánh mặt trời. Hết đô thị tới nông thôn, từ đường làng tới quốc lộ, xe bon bon trên đường dài.



Suốt 6 tiếng đường dài, đi từ những đồng bằng bát ngát, địa hình cao dần theo chiều dài thơi gian. Quang cảnh hút mắt bởi màu xanh của những cánh rừng. Là một điểm vùng sâu vùng xa đường đất nên ô tô không thể tiếp tục vượt quan sơn, cả đoàn người dừng chân ở nơi lưng chừng núi, chuyển đồ đạc để đi bộ lên trên cao.

Đồ đạc của cả đoàn ngoài những vật dụng cá nhân của mọi người thì còn sách vở để giảng dạy, lương thực của cả đoàn, thiết bị y tế cần thiết..

Cả đoàn lần này có 15 người, chia cho hai điểm trường. Hà Diệp theo đoàn thứ nhất dừng chân ở lưng chừng núi. Ngoài chiếc vali nhỏ Hà Diệp xách thêm một túi lương thực cùng chiếc hộp y tế khẩn cấp. Đường núi rừng vào hè không còn những dãy hoa mơ trắng rừng, mà miên man những rừng xanh thẳm. Ánh mặt trời lên cao, soi chiếu qua những tán lá, xiên qua cành cây, tạo thành một biển sao bao sáng in dưới mặt đất nơi dấu chân người đi qua.

Hà Diệp nghĩ lại một câu văn của Lỗ Tấn - một nhà văn người Trung Quốc từng viết rằng "Trên đời này làm gì có đường, người ta đi mãi cũng thành đường thôi". Con đường mòn trên núi, qua bao dấu chân người mà thành, lá lối nhỏ giữa đại ngàn, ngày ngày người ta vẫn lần mò ngược xuôi qua lại.

Mặt trời lên cao. Đi bộ chừng hơn nửa tiếng mọi người đều đã lên tới điểm trường. Mùa hè vắng lặng học sinh. Biết hôm nay có đoàn tình nguyện viên đến, trưởng bản đã sớm có mặt ở trường chờ cả đoàn.

Người trưởng bản còn có thêm những người phụ nữ dân tộc, mắt sáng, da đen nhẻm vì cái nắng treo trên đầu của mùa nắng gió bản cao. Những người phụ nữ cùng đàn ông mặc trên mình những tấm áo bằng vải dệt thủ công, màu sắc sặc sỡ. Hà Diệp nghe nói những trang phục sặc sỡ chỉ được họ mặc vào những dịp quan trọng. Hà Diệp khẽ mỉm cười vì nhận ra điều thích thú này.

Trong đoàn đón tình nguyện viên, có ông cán bộ xã biết tiếng Kinh, làm thông dịch viên cho hai bên. Trưởng bản cũng bập bẹ nghe hiểu được một chút. Ông cảm ơn đoàn đã về đây dạy thêm cho bọn trẻ những ngày hè.

Quá trưa, ông chủ tịch xã mời mọi người tối đến nhà trưởng bản liên hoan, làm quen cùng mọi người. Sau đó giới thiệu cơ sở vật chất. Trường học ngày nghỉ có thể tận dụng hai gian phòng trống làm nơi ở cho mọi người. Hà Diệp cùng một chị trong đoàn ở phòng gần cuối dãy, năm anh con trai khác ở phòng cuối cùng. Đối diện khu học hành là nhà tắm cùng nhà vệ sinh. Cuối dãy hành lang còn lại là nhà bếp dùng để nấu nướng. Còn lại là phòng học.

Trường học là ngôi nhà mái đỏ tường vàng khang trang nhất ở đây. Đứng từ sân trường có thể thấy xa xa là khói bếp lượn lờ của một số nhà dân. Không gian những đỉnh núi thấp thu vào tầm mắt, một cảm giác bề thế trỗi dậy trong lòng Hà Diệp.

Hà Diệp mở nguồn điện thoại. Ở nơi đây không hề có sóng điện thoại. Hà Diệp dùng điện thoại chụp lại quang cảnh trước mắt. Chụp vài tấm xong liền cất điện thoại, chạy đi thu xếp đồ đạc.

Xong xuôi mọi người liền ưu tiên cho con gái tắm trước. Hà Diệp cùng chị Hoài - chị cùng phòng của cô, là sinh viên Sư phạm Văn, đang nghỉ hè cũng chạy lên miền cao chạy nhảy, hai người cùng đi tắm. Chị Hoài là người hoạt bát, hay kể chuyện. Chị kể chị đang đi gia sư. Chưa nhận lớp vội mà muốn đi trải nghiệm trước. Tiền thì kiếm được chứ tuổi trẻ thì không, làm được gì thì cứ lao đi, không cần ngần ngại.

Hà Diệp cười tít mắt, ngồi dùng khăn lau khô những giọt nước nhỏ giọt trên mái tóc ngang vai. Ánh tà dương lẩn sau nương ngô, ngọn cây câu mặt trăng dần lên cao. Trời chiều, gió thổi mát rượi.