Editor: dzitconlonton
Beta: Cẩm Hi
Hắn có mùi tùng
Ngụy Diên ung dung thản nhiên, cho là đúng nói: "Ngươi có cầu gì, cứ nói đừng ngại."
"Thần cả gan, thỉnh cầu Hoàng Thượng đặc xá cho thê nhi của Khương Bất Mẫn, tha cho họ tội chết."
Đêm trước khi Long Thịnh đế băng hà, Hữu thừa tướng Khương Bất Mẫn phụng chiếu vào cung, lúc Long Thịnh Đế ra đi, đúng lúc ông hầu hạ bên cạnh.
Đến khi Ngụy Diên đăng cơ, Khương Bất Mẫn lại công khai chỉ vào mũi Ngụy Diên trên Kim Loan điện, mắng hắn là nghịch tặc soán vị, bị Ngụy Diên tự tay rút kiếm chém chết, máu bắn tung tóe ba thước.
Cho nên, nói đến chuyện này, thái giám cung nhân trong ngự thư phòng đều kinh hồn bạt vía cúi đầu.
Ngụy Diên rất bình tĩnh, ngược lại nở nụ cười: "Mọi người đều biết chuyện Khương Bất Mẫn phạm phải, đối với hắn chỉ sợ tránh không kịp, chỉ có ngươi là xông lên, nhưng thật kỳ quái, tại sao vậy?"
Lâm Chiếu Thần thản nhiên nói: "Lão phu nhân Khương gia xuất thân từ Lâm thị Yên Châu, là tộc bá đường tỷ của tiên phụ, còn trong ngũ phục[1], tính ra, Khương Bất Mẫn là biểu huynh của thần. Bởi vì tâm tính thần lãnh khốc, xử sự thô bạo, gia mẫu trách cứ thần không hòa hợp, hai năm trước, từng đuổi thần đến Khương gia, đi theo Khương Bất Mẫn nghiên cứu đạo thư pháp, hy vọng tu thân dưỡng tính, cho nên, Khương Bất Mẫn cũng coi như là một nửa sư phụ của thần. Đủ loại chuyện như thế, tất nhiên tội của Khương Bất Mẫn xứng đáng bị chém, nhưng là thần không đành lòng, khẩn cầu Hoàng Thượng khai ân, tha thứ cho mẹ con Khương gia, cũng coi như thần trả trọn vẹn tình cũ."
Khương Bất Mẫn chẳng những làm Hữu thừa tướng quyền quý, mà còn là đại gia thư pháp nổi danh Tấn quốc, đặc biệt giỏi chữ Khải [2], người đời khen bút mực như núi sâu tre già, tới thanh tới hàn, mà thần khí phong phú, có thể khiến người xem khuất phục.
[2] Chữ Khải: Khải thư; chữ Khải (một trong những cách viết chữ Hán cơ bản gồm các cách sau: Triện, Khải, Lệ, Hành, Thảo, Giáp Cốt,Chung ̣̣Đỉnh Văn)
Ngụy Diên nghe vậy gật đầu cười nói: "Ngươi ngược lại là người có tình có nghĩa. Tuy nhiên, câu nói của lệnh đường có sự thiên vị, nam nhi là người ra sức, tất nhiên phải cứng rắn một chút, Lâm gia các ngươi đời đời là võ tướng, nếu không có thủ đoạn sét đánh, sao có thể trụ vững đến nay được, học hỏi Khương Bất Mẫn cái gì, lòng dạ đàn bà sao, đúng là đầu đuôi lẫn lộn."
Lâm Chiếu Thần nghe lời của Ngụy Diên có liên quan đến mẫu thân, chỉ có thể cúi đầu không nói.
Ngụy Diên hòa ái nói: "Quỳ làm cái gì, như vậy sẽ khiến quân thần chúng ta không thân thiết, đứng lên nói chuyện đi."
"Vâng."
Lâm Chiếu Thần đứng lên, đứng trước ngự tiền của Ngụy Diên, thắt lưng thẳng tắp, giống như cây tùng [3] trên núi cao.
[3] Tùng: Cây Thông
Dung mạo của hắn không có nửa phần giống với Lâm Như Hối, mà giống mẫu thân Triệu thị.
Triệu thị năm đó là đệ nhất mỹ nhân thành An Dương, dung mạo tuyệt trần, quốc sắc vô song, đến chỗ Lâm Chiếu Thần, vừa kế thừa khuôn mặt của Triệu thị, là một loại vẻ đẹp cao quý.
Lông mày của hắn xếch lên như kiếm, ánh mắt thâm thúy sáng sủa, đường nét khuôn mặt hòa quyện mang lại hai cảm giác tuấn mỹ và cường ngạnh, mà phong thái uy nghiêm lạnh thấu xương lại làm cho người ta xem nhẹ dung mạo hắn, chỉ cảm thấy nhuệ khí bức người.
Ngụy Diên càng nhìn càng cảm thấy hài lòng, không nhắc tới Khương Bất Mẫn nữa, mà chuyển đề tài, ôn hòa nói: "Tuổi của Chiếu Thần cũng không còn nhỏ nữa, vì sao còn chưa cưới thê tử? Như vậy không phải khiến cho trưởng bối trong nhà lo lắng sao."
"Thần không có người mà mình yêu." Lâm Chiếu Thần đơn giản trả lời một câu.
Ngụy Diên nở nụ cười: "Vậy có thể thấy được là trời ban nhân duyên, đang chờ ở chỗ nào đó, trẫm có một nữ nhi dung mạo sáng sủa, tuổi mới mười tám, mặc dù không có nhiều nhan sắc, nhưng cũng coi như yểu điệu đáng yêu, có thể làm thê ngươi[3]. Ý ngươi thế nào?"
[4] Ngươi: Từ gốc là '汝' (đọc là nhữ),Nhân xưng đại danh từ ngôi thứ hai: mày, chúng mày, ngươi, anh, chị, v.v. § Cũng viết là 女
Mắt Lâm Chiếu Thần vô cảm: "Thần cho rằng không ổn."
Cuối cùng, Ngụy Diên cũng thay đổi sắc mặt.
——————————
Trong đại lao Hình bộ thắp đuốc tùng[4], phát ra tiếng nổ bùm bùm, ánh lửa bập bùng, khiến mọi thứ trở nên bất thường.
[5] Tùng trong cây Tùng.
Không khí đều mang theo một mùi ẩm ướt mục nát.
Ngục tốt (Lính coi ngục) mở cửa lao, Khương Uyển Xu nhào vào, ôm lấy mẫu thân Dương thị, cất tiếng khóc lớn: "Nương, Nương! Chuyện gì đang xảy ra vậy ạ?"
Phu nhân của Khương Bất Mẫn là Dương thị vốn là một phụ nhân xinh đẹp tôn quý, lúc này tóc đã bạc, dung nhan khô héo, thần sắc hoảng hốt, nhìn đã già đi không ít.
Bà ngơ ngác ngồi ở trong đống cỏ khô, cho đến khi Khương Uyển Xu lay người bà nửa ngày, bà mới xoay mặt lại, sau đó mới chậm rãi nhận ra nữ nhi.
"Uyển Uyển..." Dương thị chần chờ đưa tay lên sờ mặt Khương Uyển Xu, một lúc lâu sau mới phục hồi lại tinh thần, ôm lấy Khương Uyển Xu vào lòng, khóc thảm không thành tiếng, "Tâm can của mẫu thân, rốt cuộc nương cũng gặp lại con rồi."
Khương Uyển Xu vùi đầu vào ngực Dương thị cọ cọ, muốn tìm kiếm sự an ủi từ mẫu thân, nàng mờ mịt hoảng sợ: "Mẫu thân, rốt cuộc đã xảy ra chuyện gì vậy ạ, phụ thân đâu rồi, bọn họ nói phụ thân đã..."
Nước mắt Dương thị đã sớm khô cạn, lúc này nghe nữ nhi hỏi tới, chỉ cảm thấy hai mắt đau đớn, ôm nữ nhi thê lương nói: "Cha con đi rồi, chàng chọc giận Tân Đế, bị chém trên Kim Loan điện, ngay cả thi thể cũng không được trả lại, Uyển Uyển, vận số Khương gia chúng ta đã hết, nương cũng không có gì để nói, chỉ là đau lòng cho con, tuổi như hoa như ngọc, mà lại phải đi theo chúng ta, phụ thân và mẫu thân có lỗi với con."
Khương Uyển Xu chỉ cảm thấy cả người như rơi xuống hầm băng, lạnh đến phát run: "Rõ ràng tất cả đều đang tốt đẹp, tại sao trong một đêm toàn bộ đều thay đổi rồi, rốt cuộc đã xảy ra chuyện gì vậy, con không tin, có phải con nằm mơ không, nương, nương nói đi, có phải con đang nằm mơ không?"
Trong lòng Dương thị bi thương khó chịu, ôm chặt Khương Uyển Xu vào lòng, vuốt ve đầu và mặt nàng, dịu dàng an ủi nàng giống như lúc nhỏ: "Đúng vậy, Uyển Uyển, đây là một giấc mơ thôi, ngoan nào, đừng sợ, sẽ sớm tỉnh lại, tỉnh lại là có thể nhìn thấy cha con rồi, một nhà ba người chúng ta lại có thể đoàn tụ, hài tử ngoan, nương ở đây, con đừng sợ."
Tay Dương thị vuốt ve Khương Uyển Xu, mùi hương đặc biệt của mẫu thân bao bọc lấy nàng, hoảng sợ và đau đớn mấy hôm nay đã ngay lập tức bị cô lập ở bên ngoài, Khương Uyển Xu nhỏ giọng khóc nức nở, cuộn mình trong lòng Dương thị, dần dần mê man.
Có lẽ, chỉ cần thức dậy là ổn thôi.
Không biết đã trôi qua bao lâu, một canh giờ hay là một ngày một đêm, bên trong đại lao không có ánh mặt trời, không phân biệt được thời gian trôi qua.
Khương Uyển Xu nghe được thanh âm cửa lao mở ra, nàng bừng tỉnh.
Một tiểu quan mặc trang phục Hình bộ bước vào, theo sau là mấy ngục tốt.
Dương thị bảo vệ Khương Uyển Xu phía sau, cảnh giác nhìn đám người này: "Các ngươi muốn làm gì?"
Mặt tiểu quan lạnh lùng: "Khương phu nhân, đã tới giờ rồi, ta đến đưa hai vị lên đường, mời ngài đi theo ta."
Lời này giống như sét đánh ngang tai Dương thị, lỗ chân lông toàn thân bà đều dựng cả lên, theo bản năng ôm chặt Khương Uyển Xu.
Tiểu quan nghiêng đầu, ngục tốt phía sau đi lên, cầm một cái đĩa, trong đĩa đặt hai thứ, một dải lụa trắng và một bình rượu.
"Khương phu nhân, ngài chọn cái nào?"
Khương Uyển Xu run rẩy rụt người vào lòng mẫu thân, tay chân lạnh lẽo.
Dương thị lắc đầu, ai oán khẩn cầu nói: "Xin chư vị đại nhân hãy thương xót, ta cam tâm chịu chết, nhưng cầu xin các ngươi tha cho nữ nhi của ta, nàng vô tội, cái gì cũng không biết."
Tiểu quan thở dài nói: "Khương phu nhân, đã vào đại lao Hình bộ này thì đừng nói đến vô tội, tội khi quân vốn phải liên lụy tới cửu tộc, đương kim thánh thượng đã phá lệ khai ân, ngươi chớ có tham lam."
Ngục tốt tiến lên muốn kéo hai mẹ con ra.
Vốn trái tim của Dương thị đã chết như tro bụi, nhưng chuyện đến trước mắt, bản tính làm mẫu thân bộc phát, trong người sinh ra một luồng khí mạnh mẽ, bà gắt gao che chở Khương Uyển Xu, khàn giọng hét lên: "Không, các ngươi dừng tay, không được hại Uyển Uyển của ta!"
Sức mạnh của mẫu thân thật đáng kinh ngạc, trong lúc cấp bách, những ngục tốt kia không thể kéo được Dương thị ra.
Tiểu quan nhíu mày nói: "Đã như thế, trước tiên giải quyết như cũ đi."
Ngục tốt lấy lụa trắng quấn quanh cổ Dương thị, hung hăng siết chặt.
Khương Uyển Xu được mẫu thân ôm vào trong lòng, trơ mắt nhìn mẫu thân mở to hai mắt, sau đó tròng mắt đỏ như máu chậm rãi nhô ra khỏi hốc mắt, đầu lưỡi thè ra, kéo hai lão già ra, khuôn mặt mẫu thân vặn vẹo, dữ tợn như quỷ dữ, nhưng mà, bà vẫn dùng sức ôm lấy Khương Uyển Xu như trước, siết chặt đến mức cứng đờ, cứ duy trì tư thế ôm như vậy.
Khương Uyển Xu há miệng, giống như cá mắc cạn, gian nan co giật, nàng không thở nổi, nàng cảm thấy mình đang thét chói tai, nhưng lại không nghe thấy âm thanh của mình.
Tất cả đều trở nên mơ hồ, xa xăm như vậy, bóng tối và ánh lửa trong đại lao trộn lẫn với nhau, tạo thành ảo ảnh kỳ quái.
"Uyển Uyển! Uyển Uyển!" Ai đó đang gọi nàng.
Giọng nói của nam nhân, hùng hậu mà giàu từ tính, mang theo một chút lo lắng.
Ngọn đuốc đột nhiên sáng lên, sáng đến mức khiến Khương Uyển Xu cảm thấy chói mắt, nàng đưa tay che mặt, từ kẽ ngón tay xuyên qua, nhìn thấy một khuôn mặt tuấn mỹ lạnh lùng.
Đó là ai vậy, hình như có vài phần quen thuộc, nhưng lại không thể nhớ ra, chỉ cảm thấy sợ hãi, cực kỳ sợ hãi.
Khương Uyển Xu nhắm hai mắt lại, không dám nhìn nữa. Cơn ác mộng vẫn chưa tỉnh lại, nàng chỉ muốn tiếp tục ngủ thiếp đi.
——————————
Khương Uyển Xu trong mơ ngủ rất bất an, trằn trọc trở mình, nàng một mực run rẩy, nhưng không thể nào tỉnh lại hoàn toàn được.
"Nóng quá." Có người sờ sờ trán nàng, thấp giọng hỏi, "Uyển Uyển, rất khó chịu à?"
Đó là giọng nói của một nam nhân, một chút quen thuộc, nhưng không thể nhớ ra là ai.
Bỗng nhiên, Khương Uyển Xu cảm thấy rất tủi thân, ở trong mộng rơi nước mắt: "Phụ thân..."
Hắn thở dài bất lực: "Ta không phải."
Khương Uyển Xu mơ màng gọi một tiếng: "Sở ca ca..."
Hắn rõ ràng tức giận, giọng nói cũng lạnh xuống: "Ta không phải."
Hắn hung dữ như vậy, Khương Uyển Xu ở trong mơ cũng bị dọa sợ, càng tủi thân hơn. Nàng cuộn tròn mình lại, co ro nằm ở đó, khóc nức nở: "Ta ghét ngươi, tránh ra, tránh ra."
Hắn lại thở dài: "Uyển Uyển, đừng khóc."
Hắn đến gần, hơi thở khi nói chuyện lướt qua chóp mũi nàng. Trên người hắn mang theo một loại hương tùng, giống như mưa phất qua bầu trời, trong trẻo mà khô ráo.
Mùi hương của hắn bao lấy Khương Uyển Xu, nồng đậm đến mức không thể thoát ra được.
Hắn lấy một thìa nhỏ rồi đút thuốc cho nàng.
Thuốc dính trên môi một chút, vừa đắng vừa chát, Khương Uyển Xu lắc lư đầu nhỏ choáng váng: "Không cần, không ăn."
"Tại sao không uống thuốc?" Giọng hắn có chút nghiêm khắc.
Khương Uyển Xu nức nở một chút.
Hắn lập tức mềm lòng, nhẹ giọng dỗ dành nàng: "Lát nữa cho nàng ăn một cục đường nhé, nào, mau uống thuốc trước."
"Muốn kẹo hạt thông hoa hồng." Khương Uyển Xu cảm thấy rất khó chịu, người rất nóng, cơ thể đau nhức, nàng nhịn không được hừ hừ làm nũng.
"Được, nàng muốn cái gì ta đều cho nàng." Giọng hắn trở nên rất nhẹ nhàng.
Thuốc kia quá đắng, đắng đến mức làm Khương Uyển Xu khóc lên.
"Nàng thật là, vẫn yếu đuối như vậy, chuyện này không tốt đâu." Tuy hắn nói vậy, nhưng giọng điệu lại dung túng, giống phụ thân ngày còn sống.
Trong lòng Khương Uyển Xu khổ sở, khóc càng lợi hại, cho đến khi khóc mệt, lại lâm vào hôn mê.
Về sau, nàng vẫn mơ màng, có đôi khi miễn cưỡng mở mắt ra nhưng không thể nhìn rõ được gì, bóng người lắc lư trước mặt nàng, mang theo vầng sáng mơ hồ, có đôi khi là phụ thân và mẫu thân, đôi khi là thiếu niên Ngụy Tử Sở, có đôi khi là người lạ.
Mà nam nhân đó vẫn ở bên giường lau mồ hôi giúp nàng, dỗ dành khi nàng khó chịu, ban đêm sẽ tới sờ sờ trán nàng, có chút vụng về nhưng lại cẩn thận như vậy.
Nhìn không rõ lắm, chỉ có bộ dáng của nam nhân này là không nhìn rõ lắm. Giọng hắn lúc nói chuyện rất dễ nghe, mùi hương trên người hắn cũng rất dễ ngửi, nhưng không hiểu sao Khương Uyển Xu thấy rất sợ hãi, trong tiềm thức không muốn nhìn thấy hắn.
[1] Ngũ phục: Ngũ phục" (五服) tức là những người cùng tông tộc, theo thế thứ mà mặc tang phục, chia ra 5 hạng: Đại tang, Tư thôi (còn gọi là Cơ niên),Đại công, Tiểu công và Ti ma.
1. Đại tang: gồm có Trảm thôi và tề thôi.
Trảm thôi: là quần áo sổ gấu, dùng khi con để tang cha.
Tề thôi: là quần áo không sổ gấu, dùng khi con để tang mẹ, vợ để tang chồng khi cha chưa mất.
Thời hạn: 3 năm, đời sau giảm bớt còn 2 năm 3 tháng (sau lễ giỗ đại tường 2 năm, thêm 3 tháng dư ai).
Áo xô, khăn xô có hai giải sau lưng (gọi là khăn ngang). Nếu cha mẹ đều đã mất thì hai giải bằng nhau, nếu còn mẹ hoặc còn cha thì hai giải dài ngắn lệch nhau.
Con trai chống gậy: Tang cha gậy tre, tang mẹ gậy vông, mũ rơm quấn đầu, dây chuối, dây đai thắt lưng. Thời nay, nhiều nơi đã bãi bỏ những tang phục này. Ở thành phố, nhiều nhà dùng băng đen theo tang chế châu Âu để tiện hơn.
Con trai, con gái, con dâu đều để tang cha mẹ (Kể cả đích mẫu, kế mẫu, dưỡng mẫu, từ mẫu và dưỡng phụ),Vợ để tang chồng đều là đại tang. Nếu con trưởng mất trước thì cháu đích tôn để tang ông bà nội cũng đại tang thay cha.
2. Tư thôi (Cơ niên):
* Thời gian: Để tang một năm. Từ niên cơ trở xuống dùng khăn tròn, vải trắng, không gậy.
* Trường hợp sử dụng:
- Cháu nội để tang ông bà nội.
- Con riêng của vợ để tang bố dượng nếu bố dượng có công nuôi và ở cùng, nếu không ở cùng thì không tang; trước có ở cùng sau thôi thì để tang 3 tháng.
- Con để tang mẹ đẻ ra mình nhưng bị bố rẫy (xuất mẫu),hoặc cha chết, mẹ lấy chồng khác (giá mẫu).
- Chồng để tang vợ cả có gậy, nếu cha mẹ còn sống thì không gậy.
- Cháu để tang bác trai bác gái, chú, thím và cô ruột.
- Anh chị em ruột để tang cho nhau (cùng cha khác mẹ cũng tang một năm, cùng mẹ khác cha thì tang 5 tháng).
- Cha mẹ để tang con trai, con gái và con dâu cả, kể cả con đi làm con nuôi nhà người.
- Chú, bác, thím cô ruột để tang cho cháu (con anh em ruột).
- Ông bà nội để tang cho cháu trưởng (đích tôn).
- Đích mẫu, kế mẫu, từ mẫu tang các con chồng, thứ mẫu tang con mình và con chồng như nhau đều một năm. Tang con dâu cả cũng một năm.
- Rể để tang cha mẹ vợ (vợ chết đã láy vợ khác cũng vậy).
- Nàng hầu để tang cha mẹ chồng, vợ cả của chồng, các con chồng cũng như con mình (các họ hàng bàng thân bên nhà chồng đều không tang).
3. Đại công:
* Thời gian: Để tang 9 tháng.
* Trường hợp sử dụng:
- Anh chị em con chú con bác ruột để tang cho nhau.
- Cha mẹ để tang con dâu thứ hoặc con gái đã lấy chồng.
- Chú, bác thím ruột để tang cháu (con gái đã xuất giá, con dâu của anh em ruột).
- Cháu dâu để tang ông bà của chồng, chú, bác, thím ruột, hoặc cô ruột của chồng.
- Mẹ để tang con dâu thứ và con gái riêng của chồng.
- Con gái đã xuất giá để tang bác trai, bác gái, chú thím, cô ruột.
4. Tiểu công:
* Thời gian: Để tang 5 tháng.
* Trường hợp sử dụng:
- Chắt để tang cụ. (Hoàng tang: Chít khăn vàng)
- Cháu để tang anh chị em ruột của ông nội (ông bà bác, ông chú, bà thím, bà cô).
- Con để tang vợ lẽ, nàng hầu của cha (nếu cha giao cho nuôi mình thì để tang 3 năm như mẹ đẻ).
- Cháu để tang đường bá thúc phụ mẫu và đường cô (anh chị em con chú bác ruột của cha).
- Anh chị em con chú, bác ruột để tang cho vợ của nhau.
- Anh chị em chung mẹ khác cha để tang cho nhau (vợ con của anh chị em ấy thì không tang).
- Chú bác ruột để tang cho cháu dâu (con dâu của anh em ruột).
- Ông bà bác, ông chú, bà thím, bà cô để tang cho cháu (tức là cháu nội của anh em ruột).
- Ông bà nội để tang cho vợ cháu đích tôn hoặc cháu gái xuất giá.
- Cháu ngoại để tang ông bà ngoại và cậu ruột, dì ruột (anh chị em ruột của mẹ, kể cả đối với anh chị em ruột của đích mẫu, thứ mẫu, kế mẫu).
- Cháu dâu để tang cô ruột của chồng.
- Chị dâu, em dâu để tang anh chị em ruột của chồng và con của những người đó (tức là cháu gọi bằng bác, bằng thím).
5. Ty ma:
* Thời gian: Để tang 3 tháng.
* Trường hợp sử dụng:
- Chít để tang can (kỵ) nội (ngũ đại: Hồng tang chít khăn đỏ).
- Chắt để tang cụ nhà bác, nhà chú (tằng tổ bá thúc phụ mẫu và tằng tổ cô, tức là anh em ruột với cụ nội).
- Cháu để tang bà cô đã lấy chồng (chị em ruột với ông nội).
- Cháu để tang cô bá (chị em con chú bác ruột với bố).
- Con để tang bố dượng (nếu trước có ở cùng, sau mới về bên nội).
- Con để tang nàng hầu của cha.
- Con để tang bà vú (cho bú mớm).
- Cháu để tang tộc bá thúc phụ mẫu (anh em cháu chú, cháu bác với cha).
- Chồng để tang vợ lẽ nàng hầu.
- Anh chị em họ nội 5 đời để tang cho nhau.
- Bố mẹ vợ để tang con rể.
- Ông bà ngoại để tang cháu ngoại và cháu dâu ngoại.
- Ông của chồng để tang cháu dâu.
- Cụ để tang cho chắt nội.
- Cháu để tang vợ cậu, chồng cô, chồng dì có cùng ở một nhà.
- Anh chị em con cô ruột và bạn con dì ruột để tang cho nhau.
- Cậu ruột để tang vợ của cháu trai
- Cháu dâu để tang ông bà ngoại của chồng, cậu ruột, dì ruột chồng
- Cháu dâu để tang các ông bà anh chị em ruột với ông nội chồng.
- Chắt dâu để tang cụ nội của chồng.
- Cụ để tang chắt nội trai gái.
- Ông bà để tang các cháu gái của con nhà chú, nhà bác.
Tang bên cha mẹ nuôi: Kỵ bên cha nuôi thì 3 tháng, cụ bên cha nuôi thì 5 tháng, ông bà thì một năm. Cha mẹ nuôi thì áo bằng gấu, hoặc sổ gấu 3 năm có cả gậy. Từ ông bà trở lên nếu mình thừa trọng cũng sổ gấu 3 năm. Ông bà sinh ra mẹ nuôi thì 5 tháng, còn thì đều không có.
Tang họ nhà mình (Đã là con nuôi người khác, để tang bên họ của mình):
Ông bà sinh ra cha thì 9 tháng.
Cha mẹ sinh ra mình thì 1 năm có gậy.
Bác trai bác gái, chú, thím và cô là anh chị em ruột với cha thì đều 9 tháng.
Cô đã giá thì 5 tháng.
Anh chị em ruột thì 9 tháng, chị dâu, em dâu thì 3 tháng, chị em đã xuất giá thì 5 tháng.
Ông bà sinh ra mẹ thì 3 tháng.