Khi đó Tần Duyệt là tiểu lão sư mới tốt nghiệp ra đời, vừa tiến vào cao trung đã bị an bài đi dạy toán học, vì năng lực cùng kinh nghiệm người mới có hạn, khó có thể gánh trọng trách, đem lớp 11 ban ngữ văn giao cho y.
Bọn học sinh ban văn đại đa số học yếu, thành tích toán học càng là thảm không nỡ nhìn, mỗi lần thi cử chỉ có ít ỏi vài người có thể vượt qua đạt tiêu chuẩn, càng làm cho người đau đầu là cách học ban này tập kỳ kém, phần lớn học sinh cơ bản vô tâm học, ngủ, đọc truyện, chỗ nào cũng có, thậm chí còn trực tiếp ở lớp đánh bài đấu địa chủ. Ban này cơ hồ là bị trường học mặc kệ, ngày đầu tiên Tần Duyệt tới lớp bọn họ, chỉ cảm thấy tâm đều lạnh.
Lý lịch Tần Duyệt ít, tuổi trẻ, tính tình mềm mại hiền lành, lại lớn lên mi thanh mục tú, thoạt nhìn so bọn học sinh đang ngồi cùng lắm chỉ hơn vài tuổi, cơ bản quản không được bọn ngựa hoang tóc nhuộm màu xanh, lúc y giảng bài thường thường sẽ bị tiếng nói chuyện phiếm líu ríu phía dưới lấn áp. Tần Duyệt ngẫu nhiên lạnh mặt quát lớn vài câu, không chỉ bị nam sinh phản nghịch không chút khách khí phản bác, có đôi khi còn sẽ bị nữ sinh lớn mật đùa giỡn đến mặt đỏ tai hồng.
Tần Duyệt thật sự không có cách đối phó bọn nhóc, nhưng lại không giống được các lão sư khác mặc kệ như vậy, lập tức mặt học sinh cũng không nhìn, lên lớp xong liền chạy lấy người, cho nên đoạn thời gian kia y cảm thấy áp lực rất lớn, sự nghiệp vừa mới bắt đầu liền bị đả kích tàn khốc.
Kỳ thật ngay lúc đó bọn học sinh còn rất thích dễ khi tiểu lão sư này, duy nhất bất mãn là y luôn là quá tích cực ── cơ hồ mỗi lần đi học đều phải điểm danh, cũng vì như thế, mọi người ghét nhất môn toán.
Điểm danh nhiều, Tần Duyệt tổng kết ra một sổ đen trốn học, trong đó nằm trong ba hàng đầu sổ đen có nam sinh Tôn Xán Tình, Tần Duyệt cùng chủ nhiệm phản ánh qua vấn đề này, nhưng chủ nhiệm lớp giải thích nói Tôn Xán Tình là học sinh năng khiếu vẽ, thường xuyên phải tiến hành thêm huấn luyện chuyên nghiệp, cho nên có đôi khi sẽ có kẹt lịch học bình thường. Tần Duyệt hiểu rõ nguyên nhân, đối với chuyện Tôn Xán Tình trốn học cũng không truy cứu nhiều.
Có một lần Tần Duyệt dạy xong ôm sách giáo khoa về ký túc xá, đi qua hoa viên nhỏ sau khu dạy học phát hiện sau thân cây có người đứng, đang ngậm điếu thuốc hít nhả khói, Tần Duyệt vừa thấy thân hình cùng nửa sườn mặt kia liền biết là học sinh của y, thân là giáo viên ý thức trách nhiệm làm y lập tức đi qua ngăn lại người kia.
"Bạn học, ở trường học không được hút thuốc."
Người kia ngẩng đầu tức giận liếc y một cái:
"Quản cái gì." Lúc thấy rõ mặt Tần Duyệt hắn dừng một chút, không tình nguyện kêu một tiếng, "Tần lão sư."
Tần Duyệt phát hiện nam sinh hút thuốc đúng là tTôn Xán Tình rốn học trong sổ đen, y hỏi:
"Lúc này cậu không phải đi học sao, như thế nào chạy tới nơi này?"
Tôn Xán Tình tiểu lão sư tính tình tốt không ra có thái độ tôn trọng gì, thuận miệng nói dối:
"Tôi không thoải mái, vừa rồi đến phòng y tế."
Tần Duyệt lại hỏi: "Là nơi nào không thoải mái, không thoải mái như thế nào còn hút thuốc?"
Tôn Xán Tình hoàn toàn không kiên nhẫn, "Lão sư, không phải chủ nhiệm lớp tôi, quản nhiều như vậy có phiền hay không a."
Tần Duyệt không sinh khí, mà tiếp tục hỏi:
"Lúc tôi điểm danh cậu luôn là không có mặt, chủ nhiệm lớp nói cho cậu là học chuyên ngành đi, là như thế này sao? Hay là kỳ thật cậu không có học chuyên ngành, chỉ giống hôm nay trốn học mà thôi?"
Tôn Xán Tình quay đầu đi không đáp y, nói:
"Lão sư nghĩ thế nào thì như thế đó đi."
Tần Duyệt đem điếu thuốc trong tay dụi đi, khuyên nhủ:
"Cậu còn nhỏ, hiện tại đúng là thời điểm thân thể khoẻ khoắn, không nên hút thuốc. Cậu mau trở về học đi, chuyện hôm nay tôi không nói cho người khác, nhưng sau này cậu đừng như vậy nữa."
Tôn Xán Tình trợn mắt, nghĩ thầm người này thật quá dài dòng, chẳng lẽ y cho rằng mình liền sẽ cảm ơn y sao? Nhưng Tôn Xán Tình không nghĩ đem chuyện làm lớn, dứt khoát thuận theo, không có thành ý nói:
"Đã biết, cảm ơn lão sư."
Tần Duyệt vừa lòng gật gật đầu, nhìn hắn mỉm cười: "Hảo, mau trở về đi thôi."
Tôn Xán Tình xoay người lại nhìn y một cái, lần đầu tiên chú ý đếnbộ dáng tiểu lão sư này cười rộ lên còn xinh đẹp hơn.
Trải qua lần đó, Tần Duyệt chú ý Tôn Xán Tình vài phần, số lần học sinh này trốn học cũng không giảm bớt, ở phòng học cũng không nghiêm túc nghe giảng bài, không phải nhìn chằm chằm ngoài cửa sổ phát ngốc chính là vùi đầu viết viết vẽ vẽ, kỳ thật học sinh giống hắn không ít, Tần Duyệt muốn xen vào cũng thật sự hữu tâm vô lực.
Một lần giải trắc nghiệm, Tần Duyệt ở trên bục giảng giám sát học sinh phía dưới giải đề, đầu ghé tai nhắc nhở học sinh mấy câu, y chú ý tới động tác viết của Tôn Xán Tình có chút không thích hợp, Tần Duyệt đến gần liền thấy, lúc này mới phát hiện hắn căn bản là không giải đề, mà là đang ký hoạ vẽ tranh, hơn nữa vẽ là Maksim Gorky* dán trên tường phòng học.
Tần Duyệt nhẹ nhàng gõ gõ bàn Tôn Xán Tình, Tôn Xán Tình hoảng sợ, đột nhiên ngẩng đầu lên vừa lúc đối diện đôi mắt Tần Duyệt ôn hòa thanh tú, Tần Duyệt cầm đi ký hoạ kia, nhẹ giọng nói với hắn:
"Tan học tới văn phòng tôi một chuyến."
Tôn Xán Tình bị bắt, tâm tình vô cùng buồn bực, nhìn bài thi đề mục cũng không xem liền tùy tiện điền xong rồi ghi đề, cuối cùng lại viết tên của mình, chuông tan học vang lên lung tung nộp bài. Nhìn Tần Duyệt thu xong bài thi đi văn phòng, Tôn Xán Tình gãi gãi đầu, vẫn là đi theo sau y cùng nhau vào văn phòng.
Tần Duyệt lật qua bức tranh kia, trước kia y đi học cũng gặp qua không ít vì trà trộn vào đại học mà chuyển vào trường mỹ thuật là mỹ thuật sinh gà mờ, nhưng nhìn bức tranh Tôn Xán Tình, hắn cùng bọn họ hiển nhiên không giống nhau, hắn là chân chính thiên phú hội họa, hơn nữa đối hội họa là người tràn ngập nhiệt tình.
Tôn Xán Tình đứng bên bàn làm việc Tần Duyệt, thoạt nhìn cũng không như bộ dáng tới nhận sai. Tần Duyệt đem tranh đặt trước mặt hắn, nói:
"Phương diện này tôi đều nhìn ra, vẽ thật tốt."
Tôn Xán Tình vốn dĩ đang chờ giáo huấn, không nghĩ tới câu đầu tiên là khích lệ mình, hắn sửng sốt một chút: "Cảm ơn lão sư."
Tần Duyệt cười, lại nói: "Cậu vẽ tranh tốt như thế, tương lai khẳng định có thể thi đậu trường học nghệ thuật rất lợi hại."
Tôn Xán Tình tức khắc được khen đến có chút ngượng ngùng, "Hy vọng như vậy."
Tần Duyệt tiếp tục nói: "Bất quá tuy rằng nghệ thuật xét điểm môn văn không cao, cậu vẫn không thể quá lơ là, nếu tương lai qua cửa, nhưng là bị ngữ văn kéo chân, kia không phải quá đáng tiếc sao? Khả năng môn văn hóa cuar cậu không phải thật tốt, bất quá học kỳ vừa mới phân khoa, từ giờ trở đi nghiêm túc chuẩn bị vẫn còn kịp."
"Nga." Tôn Xán Tình lúc này nghe cũng không để bụng, người này nói đến cùng vẫn vì muốn khuyên mình hảo hảo học tập.
Tần Duyệt đem viết Tôn Xán Tình tên kia trương bài thi rút ra, nói:
"Bài thi cậu lấy về hảo hảo làm lại, không hiểu có thể hỏi đồng học, cũng có thể tới hỏi tôi, thứ sáu tan học nộp cho tôi, có thể đi?"
Tần Duyệt nói hòa hòa khí khí, lại thân thiết ôn nhu, Tôn Xán Tình cho dù không quá tình nguyện, cũng vẫn đáp ứng rồi.
"Có thể."
Tần Duyệt đem bài thi và bức tranh đưa cho hắn, Tôn Xán Tình tiếp nhận, lại nhìn thoáng qua tiểu lão sư tuổi trẻ văn tú, cảm thấy y xác thật so với trước kia bất động giờ miệng đầy đạo lý muốn đáng yêu nhiều.
- -------------------------------
Maksim Gorky (1868-1936) được xem là nhà văn kiệt xuất của nền văn học nước Nga vào thế kỷ XX.